Page Text
________________
प्राभृतं १०, प्राभृतप्राभृतं - १०
समचतुरनसंस्थानसंस्थितस्य समचतुरस्रसंस्थानसंस्थितया न्यग्रोधपरिमण्डलसंस्थानस्य न्यग्रोधपरिमण्डलया उपलक्षणमेतत् शेषसंस्थानसंस्थितस्य प्रकाश्यस्य वस्तुनः शेषसंस्थानसंस्थितया, आषाढे हि मासे प्रायः सर्वस्यापि प्रकाश्यस्य वस्तुनो दिवसस्य चतुर्भागेऽतिक्रान्ते शेषे वा स्वप्रमाणा छाया भवति, निश्चयतः पुनराषाढमासस्य चरमदिवसे तत्रापि सर्वाभ्यन्तरे मण्डले वर्त्तमाने सूर्ये, ततो यत्प्रकाश्यं वस्त यत्संस्थानं भवति तस्य छायाऽपि तथासंस्थानोपजायते, तत उक्तं- 'वत्तस्य वत्तयाए' इत्यादि, एतदेवाह -
‘स्वकायमनुरङ्गिन्या’ स्वस्य–स्वकीयस्य छायानिबन्धनस्य वस्तुनः कायः - शरीरं स्वकायस्तं अनुरज्यते - अनुकारं विदधातीत्येवंशीलाऽनुरङ्गिनी 'द्विषद्गृहे त्यादिना घिनञ्प्रत्ययः, तया स्वकायमनुरङ्गिन्या छायया सूर्योऽनु-प्रतिदिवसं परावर्त्तते, एतदुक्तं भवति - आषाढस्य प्रथमादहोरात्रादारभ्य प्रतिदिवसमन्यान्यमण्डलसङक्रान्त्या तथा कथञ्चनापि सूर्य परावर्त्तते यथा सर्वस्यापि प्रकाश्यवस्तुनो दिवसस्य चतुर्भागेऽतिक्रान्ते शेषे वा स्वानुकारा स्वप्रमाणा च छाया भवतीति, सेषं सुगमम् ॥
१४५
प्राभृतं - १० प्राभृतप्राभृतं - १० समाप्तम्
-: प्राभृतप्राभृतं - ११ :
तदेवमुक्तं दशमस्य प्राभृतस्य दशमं प्राभृतप्राभृतं, साम्प्रतमेकादशमारभ्यते, तस्य चायमर्थाधिकारो यथा 'नक्षत्रा ण्यधिकृत्य चन्द्रभार्गा वक्तव्या' इति, ततस्तद्विषयं प्रश्नसूत्रमाहमू. (५४) ता कहं ते चंदमग्गा अहितेति वदेज्जा ?, ता एएसि णं अट्ठावीसाए नक्खत्ताणं अत्थि नक्खत्ता जेणं सता चंदस्स दाहिणेणं जोअं जोएंति, अत्थि नक्खत्ता जे णं सता चंदस्स उत्तरेणं जोयं जोयंति, अत्थि नक्खत्ता जए णं चंदस्स दाहिणेणवि उत्तरेणवि पमद्दपि जोयं जोति, अत्थि नक्खत्ता जे णं चंदस्स दाहिणेणवि पमद्दपि जोयं जोएंति, अत्थि नक्खत्ते जेणं चंदस्स सदा पमद्दं जोअं जोअं जोएंति । ता एएसि णं अट्ठावीसाए नक्खत्ताणं कतरे नक्खत्ता जे णं सता चंदस्स दाहिणेणं जोयं जोएंति, तहेव जाव कतरे नक्खत्ता जे णं सदा चंदस्स पमद्दं जोयं जोएंति ?, ता एतेसि णं अट्ठावीसाए नक्खत्ताणं जे णं नक्खत्ता सया चंदस्स दाहिणेण जोयं जोएंति ते णं छ, तं० - संठाणा अद्दा पुस्सो अस्सेसा हत्थो मूलो ।
तत्थ जे ते नक्खत्ता जेणं सदा चंदस्स उत्तरेणं जोयं जोएंति, ते णं बारस, तंजहा-अभिई सवणो धणिट्ठा सतभिसया पुव्वभद्दवया उत्तरापोट्ठवता रेवती अस्सिणी भरणी पुव्वाफग्गुणी उत्तराफग्गुणी साती १२ । तत्थ जे ते नक्खत्ता जे णं चंदस्स दाहिणेणवि उत्तरेणवि पमद्दपि जोयं जोएंति तेणं सत्त, तंजहा- कत्तिया रोहिणी पुनव्वसू महा चित्ता विसाहा अनुराहा ।
तत्थजे ते नक्खत्ता जेणं चंदस्स दाहिणेणवि पमद्दपि जोयं जोएंति ताओ णं दो आसाढाओ सव्वबाहिरे मंडले जोयं जोएंसु वा जोएंति वा जोएस्संति वा, तत्थ जे ते नक्खत्ते जे णं सदा चंदस्स मद्द जोयं जोएंति, साणं एगा जेट्ठा ॥
वृ. 'ता कहं ते' इत्यादि, ता इति पूर्ववत्, कथं ? - केन प्रकारेण नक्षत्राणां दक्षिणत
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003316 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 12 Suryapragnapti Chandrapragnapati |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 340 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, agam_suryapragnapti, & agam_chandrapragnapti |
| File Size | 20 MB |