Page Text
________________
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रम्-२-१८/-/३/४७४ पर्याप्तकः-पञ्चेन्द्रियापर्याप्तकसूत्रं, तच्च सुगमत्वात्, स्वयंपरिभावनीयं, अनिन्द्रियोऽत्रनवक्तव्यः, तस्यपर्याप्तापर्याप्तविशेषणरहितत्वात। सइंदियपजत्तएणंभंते!' इत्यादि, इहपर्याप्तो लब्ध्यपेक्षया वेदितव्यः, सहि विग्रहगतावपि संभवति, करणैरपर्याप्तस्यापि, तत उत्कर्षतः सातिरेकंसागरोपमशतपृथकत्वमिति यन्निर्वचनं तदुपपद्यते, अन्यथा करणपर्याप्तत्वस्योत्कर्षतोऽप्यन्तर्मुहूर्तोनत्रयस्त्रिंशत्सागरोपमप्रमाणतया लभ्यमानत्वात् यथोक्तं निर्वचनं नोपपद्यते, एवमुत्तरसूत्रेऽपि पर्याप्तत्वं लब्ध्यपेक्षया द्रष्टव्यं । एतेन्द्रियपर्याप्तसूत्रे सङ्घयेयानि वर्षसहसाणीति, एकेन्द्रियस्य हि पृथिवीकायस्योत्कर्षतोद्वाविंशतिवर्षसहस्राणिभवस्थितिःअकायस्य सप्तवर्षसहस्राणिवातकायस्य त्रीणि वर्षसहस्राणिवनस्पतिकायस्य दशवर्षसहस्राणिततो निरन्तरकतिपयपर्याप्तभवसंकलनया सङ्खयेयानि वर्षसहस्राणि घटन्ते इति । ___ द्वीन्द्रियपर्याप्तसूत्रे सङ्ख्येयानि वर्षाणि, द्वीन्द्रियस्यहिउत्कर्षतोभवस्थितिपरिमाणं द्वादश संवत्सराणि, नच सर्वेष्वपि भवेषूत्कृष्टस्थितिसंभवः ततः कतिपयनिरन्तरपर्याप्तभवसंकलनयापि सङ्घयेयानि वर्षाण्येव लभ्यन्ते न तु वर्षशतानि वर्षसहस्राणि वा।
- त्रीन्द्रियपर्याप्तसूत्रे सङ्खयेयानि रात्रिन्दिवानि, तेषां च भवस्थितेतेरुत्कर्षतोऽप्येकोनपञ्चाशद्दिनमानतया कतिपयनिरन्तरपर्याप्तभवसंकलनायामपि सङ्ख्येयानां रात्रिन्दिवानामेव लभ्यमानत्वात् चतुरिन्द्रियपर्याप्तसूत्रेसङ्ख्यया मासाः, तेषां भवस्थितेरुत्कर्षतः षण्मासप्रमाणतया कतिपयनिरन्तरपर्याप्तभवकालसंकलनायामपि सङ्घयेयानांमासानांप्राप्यमाणत्वात्।पञ्चेन्द्रिसूत्रं सुगमं । गतमिन्द्रियद्वारं, इदानीं कायद्वारमभिधित्सुराह
___ - पदं-१८, दारं-४:- "काय":मू. ४७५ सकाइए णं भंते ! सकाइएत्ति कालतो केवचिरं होइ ?, गोयमा ! सकाइए दुविहे पन्नत्ते, तंजहा-अणाइए वा अपज्जवसिए अणाइए वा सपज्जवसिए जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं दो सागरोवमसहस्साई संखेज्जवाससममहियाई, अकाइए णं भंते ! पुच्छा, गोयमा! अकाइए सादिए अपज्जवसिए, सकाइयअपज्जत्तए णं पुच्छा, गोयमा ! जहन्नेणवि उक्कोसेणवि अंतोमुहुत्तं, एवं जाव तसकाइयअपजत्तए।
सकाइयपज्जत्तए पुच्छा, गोयमा! जहन्नेणंअंतोमुहत्तं उक्कोसेणंसागरोवमसयपुहुत्तंसातिरेगं, पुढविकाइए णं पुच्छा, गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं असंखेजं कालं असंखेजाओ उस्सप्पिणिओसप्पिणीओ कालतो खेत्ततो असंखेजा लोगा, एवं आउतेउवाउकाइयावि,
वणस्सइकाइयाणं पुच्छा, गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं अनंतं कालं अनंताओ उस्सप्पिणिअवसप्पिणिओकाल खेत्तओअनंतालोगा असंखेज्जापुग्गलपरियट्टातेणंपुग्गलपरियट्टा आवलियाए असंखेजइभागो।
पुढविकाइएपज्जत्तए पुच्छा, गोयमा!जहन्नेणंअंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं संखेज्जाइंवाससहस्साई, एवं आउवि, तेउकाइए पज्जत्तएपुच्छा, गोयमा! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसणंसंखेन्जाइराइंदियाई, वाउकाइयपज्जत्तए णं पुच्छा, गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं संखेज्जाइं वाससहस्साई,
वणस्सइकाइयपज्जत्तए पुच्छा, गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं संखेज्जाइं वास
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003315 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 11 Pragnapana |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 342 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 19 MB |