Page Text
________________
पदं-२२, उद्देशकः-, द्वारंभूता देशविरतिं यावदासामवश्यंपभावात्, उत्तराभ्यांतु द्वाभ्यांस्याद्वादः, तमेव दर्शयति-'जस्स एयाओकजंति' इत्यादि, देशविरतस्य न भवतःशेषस्यभवत इति भावः,यस्य पुनः उपरितन्यौ द्वेक्रियेतस्याद्यास्तिस्रो नियमाद्भवन्ति, उपरितन्यौहि क्रियेअप्रत्याख्यानक्रिया मिथ्यादर्शनप्रत्यया च, तत्राप्रत्याख्यानक्रिया अविरतसम्यग्दृष्टिं यावत् मिथ्यादर्शनक्रिया मिथ्याटे: आद्याश्वतो देशविरतिं यावत्अत उपरितन्योर्भावेऽवश्यमाद्यानांतिसृणांभावः, सम्प्रतिअप्रत्याख्यानक्रियया मिथ्यादर्शनक्रिययास्तिर्यक्पञ्चेन्द्रियस्य परस्परमविनाभावं चिन्तयति
__'जस्स अपञ्चक्खाणकिरिया' इत्यादि भावितं, मनुष्ये यथा जीवपदे तथा वक्तव्यं, व्यन्तरज्योतिष्कवैमानिकानां यथा नैरयिकस्य, एवमेवएको दण्डकः, एवमेव जंसमयंणं भंते जीवस्से'त्यादिको द्वितीयः, 'जं देसण्ण'मित्यादिकः तृतीयः, 'जंपएसण्ण'मित्यादिकश्चतुर्थः । अथ षट् काया:प्राणातिपातक्रियाहेतव एव भवन्ति किंवा तद्विरमणहेतवोऽपीति पृच्छति- .
मू. (५३१) अस्थिणं भंते! जीवाणं पाणातिवायवेरमणे कजति ?,हंता! अस्थि, कम्ि गंभंते!जीवाणं पाणातिपातवेरमणे क०?, गो०!छसुजीवनिकाएसु, अस्थिणंभंते! नेरइयाणं पाणातिवातवेरमणे क०?, गो०! नो इणढे समटे, एवं जाव वैमाणियाणं, नवरंमणूसाणं जहा जीवाणं, एवं मुसावाएणं जाव मायामोसेणं,
जीवस्स य मणूसस्स य, सेसाणं नो तिणढे समढे, नवरं अदिनादाणे गहणधारणिज्जेसु दब्बेसु, मेहुणे रुवेसु वा स्वसहगएसु वा दब्बेसु, सेसाणं सव्वेसु दब्बेसु,
अस्थिणं भंते! जीवाणं मिच्छादसणसल्लवेरमणे कजति?, हंता! अस्थि, कम्हिंणं भंते जीवाणं मिच्छादसणसल्लवेरमणे कजति?, गो०! सब्बदब्बेसु, एवं नेरइयाणंजाव वेमाणियाणं, नवरंएगिदियविगलेंदियाणं नो तिणढे समढे ।
वृ. 'अस्थि णं भंते !' इत्यादि, सर्वत्र क्रियते कर्मकर्तरिप्रयोगः ततो भवतीति द्रष्टव्यः, प्राणातिपातादिविरमणविषयाश्चषट्कायादयः प्रागेव भाविता इति न भूयो भाव्यन्ते, विरतिश्च प्राणातिपातादीनां मायामृषापर्यन्तानां जीवपदे मनुष्यपदे वक्तव्या, शेषेषु स्थानेषु नायमर्थः समर्थ इति वक्तव्यं, तेषां भवप्रत्ययतःसर्वविरत्यसम्भवात्, मिथ्यादर्शनविरमणविषयचिन्तायां सर्वद्रव्येष्विति उपलक्षणमेतत् सर्वपर्यायेष्वपि, अन्यथा एकस्मिन् द्रव्ये पर्यायवामिथ्यात्वभावे मिथ्यादर्शनविरमणासम्भवात, . ॥१॥ "सूत्रोक्तस्यैकस्याप्यरोचनादक्षरस्य भवति नरः।
मिथ्याष्टिः सूत्रं हि नः प्रमाणं जिनाभिहितम् ॥" इति वचनात्, मिथ्यादर्शनशल्यविरमणं च एकेन्द्रियविकलेन्द्रियवर्जेषु स्थानेषु, शेषेषु एकेन्द्रियादिषु न भवति, कस्मादिति चेत्, उच्यते, पृथिव्यादिषु 'उभयाभावो पुढवाइएसु' प्रतिपद्यमानप्रतिपन्नाभावः पृथिव्यादिषुइति वचनात्, द्वीन्द्रियादीनांतुयद्यपिकरणापर्याप्ताव्यायां केषाचित् सासादनसम्यकत्वंभवतितथापित मिथ्यात्वाभिमुखानांतप्रतिकूलानामतस्तेषामपि मिथ्यादर्शनशल्यविरमणप्रतिषेधः, आह च- 'अस्थि णं भंते ! जीवाणं मिच्छादसणसल्लवेरमणे कजई' इत्यादि,अथवाप्राणातिपातवि-रतस्य कर्मबन्धोभवति किंवानेति चेत्, उच्यते, भवत्यपि [1111
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003315 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 11 Pragnapana |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 342 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 19 MB |