Page Text
________________
१४६
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रम्-२-२१/-1-1५२३ सहस्साण मिति वचनात् तेभ्योऽपि वैक्रियशरीराणि द्रव्यार्थतयाअसङ्खयेयगुणानि,
सर्वेषां नैरयिकाणां सर्वेषांचदेवानां कतिपयतिर्यक्पञ्चेन्द्रियमनुष्यबादरवायुकायिकानां च वैक्रियशरीरसम्भवात्, तेभ्योऽप्यौदारिकशरीराणि द्रव्यार्थतया असङ्घयेयगुणानि, पृथिव्यप्तेजोवायुवनस्पतिद्वित्रिचतुरिन्द्रियतिर्यक्पञ्चेन्द्रियमनुष्याणामौदारिकशरीरभावात्, पृथिव्यप्तेजोवायुवनस्पतिशरीराणां च प्रत्येकमसङ्खयेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणत्वात्, तेभ्योऽपि तैजसकार्मणशरीराणि द्रव्यार्थतयाऽनन्तगुणानीति, सूक्ष्मबादरनिगोदजीवानामनन्तानान्तानां प्रत्येकं तैजसकार्मणशरीरभावात्, स्वस्थाने तु परस्परं तुल्यानि, परस्पराविनाभावित्वादेकस्याभावेऽन्यस्याप्यभावात्।
प्रदेशार्थचिन्तायां सर्वस्तोकान्याहारकशरीराणिसहस्रपृथकत्वमात्रशरीरप्रदेशानामल्पत्वात, तेभ्योऽपि वैक्रियशरीराणि प्रदेशाथतया असङ्घयेयगुणानि, इह यद्यपि वैक्रियशरीरयोग्यवर्गणाभ्य आहारकशरीरवर्गणाः परमाण्वपेक्षया अनन्तगुणास्तथापि स्तोकाभिर्वर्गणाभिराहारंकशरीरं निष्पद्यते हस्तमात्रत्वादतिप्रभूताभिक्रियशरीरवर्गणाभिक्रियं उत्कर्षतः सातिरेकलक्षयोजनप्रमाणत्वात् अतिस्तोकानि चाहारकशरीराणि सहस्रपृथक्तवेन प्राप्यमाणत्वात् अतिप्रभूतानि वैक्रियशरीराणिअसङ्खयेयश्रेणिगताकाशप्रदेशराशिप्रमाणत्वात्ततउपपद्यन्तेआहारकशरीरेभ्यः प्रदेशार्थतया वैक्रियशरीराण्टयसङ्ख्येयगुणानि,।
__ तेभ्योऽप्यौदारिकशरीराणि प्रदेशार्थतयाअसङ्ख्येयगुणानि, असङ्ख्येयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणतया तेषां लभ्यमानत्वेन तप्रदेशानामतिप्रभूतानां सम्भवात्, तेभ्योऽपि तैजसशरीराणि प्रदेशार्थतयाअनन्तगुणानि, द्रव्यार्थतयाऽपितेभ्यस्तेषामनन्तगुणत्वात्, तेभ्योऽपिकार्मणशरीराणि प्रदेशार्थतया अनन्तगुणानि, तैजसवर्गणाभ्यः कार्मणवर्गणानां परमाण्वपेक्षयाऽन्तगुणत्वात्, द्रव्यार्थप्रदेशार्थचिन्तायां 'सव्वत्थोवा आहारगसरीरा दव्वट्ठयाए वेउव्वियसरीरा दव्वट्ठयाए असंखेज्जगुणाओरालियसरीरादब्ब० असं०' इत्यत्र भावना प्रागक्ताऽनसर्तव्या.तेभ्यो द्रव्यार्थतयौदारिकशरीरेभ्य आहारकशरीराणि प्रदेशार्थतयाऽनन्तगुणानि, औदारिकशरीराणि सर्वसङ्ख्याऽप्यसङ्ख्येयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणानि,
आहारकशरीरयोग्यवर्गणायां त्वेकैकस्यामप्यभव्येभ्योऽनन्तगुणाः परमाणव इति, तेभ्योऽपिवैक्रियशरीराणिप्रदेशार्थतया असङ्खयेयगुणानि, तेम्योप्यौदारिकशरीराणिप्रदेशार्थतया असङ्ख्येयगुणानि, अत्रभावनाप्रागेवकृता, तेभ्योऽपितैसजकार्मणानिद्रव्यार्थतयाअनन्तगुणानि अतिप्रभूतानन्तसङ्ख्येयोपेतत्वात्, तेभ्योऽपि तैजसशरीराणि प्रदेशार्थतयाऽनन्तगुणानि, अनन्तपरमाण्वात्मिकाभिरननताभि(वर्गणाभि)रेकैकस्यतैजसशरीरस्य निष्पाद्यत्वात्, तेभ्योऽपि कार्मणशरीरराणि प्रदेशार्थतयाऽनन्तगुणानि, अत्र कारणं प्रागेवोक्तं।
तदेवं पञ्चानामपि शरीराणां द्रव्यप्रदेशोभयैरल्पबहुत्वमुक्तम्, इदानीं जघन्योत्कृष्टोभयावगाहनाविषमल्पबहुत्वमाह
मू. (५२४)एतेसिणंभंते! ओरालियवेउब्वियआहारगतेयगकम्मगसरीराणंजहन्नियाए ओगाहणाए उक्कोसियाए ओगाहणाए जहन्नुक्कोसियाए ओगाहणाए कतरेरहितो अप्पा वा ४ गो०! सव्वत्योवा ओरालियसरीरस्स जहन्निया ओगाहणा,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003315 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 11 Pragnapana |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 342 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 19 MB |