________________
१३९
पदं-२१, उद्देशकः, द्वारंपंचविधेपं०, तं०-पुढविराइय० जाव वणस्सइकाइयएगिदियसरीरे, एवं जहा ओरालियसरीरस्स भेदो भणितो तहा तेयगस्सवि जाव चउरिदियाणं।
पंचिंदियतेयगसरीरेणंभंते! कतिविधे पं०?, गो०! चउबिहे पं०, तं०-नेरइयतेयगसरीरे जाव देवतेयगसरीरे, नेरइयाणं दुगतो भेदो भाणितव्यो, जहा वेउब्वियसरीरे । पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं मणूसाण य जहा ओरालियसरीरे भेदो भाणितो तहा भाणियव्यो । देवाणं जहा वेउव्वियसरीरभेदो भाणितो तहा भाणियव्वो, जाव सव्वट्ठसिद्धदेवत्ति।
तेयगसरीरेणंभंते! किंसंठिए पं०?, गो०! नानासंठाणसंठिएपं०, एगिदियतेयगसरीरे गंभंते ! किंसंठिए पन्नते?, गो०! नानासंठाणसंठिए पं०, पुढविकाइयएगिंदियतेयगसरीरेणं भंते! किंसंठिएपं०?, गो०! मसूरचंदसंठाणसंठिते पं०, एवंओरालियसंठाणाणुसारेण भाणितव्वं जाव चउरिदियाणवि,
नेरइयाणं भंते ! तेयगसरीरे किंसंठिए पं०?, गो०!जह वेउब्वियसरीरे, पंचिंदियतिरिखजोणियाणं मणूसाणं जहा एतेसिं चेव ओरालियंति, देवाणं भंते ! किंसंठिते तेयगसरीरे पं० गो० ! जहा वेउब्वियस्स जाव अनुत्तरोववाइयत्ति।
वृ. 'तेयगसरीरे णं भंते !' इत्यादि, इह तैजसशरीरं सर्वेषामवश्यं भवति ततो यथा एकद्वित्रिचतुरिन्द्रियगत औदारिकशरीरभेदोभणितस्तथाचतुरिन्द्रियान्यावत्तैजसशरीरभेदोऽपि वक्तव्यः, पञ्चेन्द्रियतैजसशरीरचिन्तायांततुर्विंधपञ्चेन्द्रियतैजसशरीरं, नैरयिकतिर्यग्मनुष्यदेवभेदात्, तत्र नैरयिकतैजसशरीरचिन्तायां यथा प्राक् वैक्रियशरीरे पर्याप्तपर्याप्तविषयतया द्विगतो भेद उक्तस्तथाऽत्रापि वक्तव्यः स चैव
-'जइ नेरइयपंचिंदियतेयगसरीरे किं रयणप्पभापुढविनेरइयपंचिंदियतेयगसरीरे जाव किंअहेसत्तमापुढविनेरइयपंचिंदियतेयगसरीरे?, गो०! रयणाप्पभापुढविनेरइयपं-तेयगसरीरेवि जाव अहेसत्तमापुढविनेरइयपं० तेयगसरीरेवि, जइरयणप्पभापुढविनेरइयपंचिंदियतेयगसरीरे किंपज्जत्तगरयणप्पभे'त्यादि, पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां मनुष्याणां च यथाप्रागौदारिकशरीरभेद उक्तस्तथा अत्रापि वक्तव्यः, स चैवम्
'तिरिक्खजोणियपंचिंदियतेयगसरीरेणं भंते ! कइविहे पन्नत्ते?' इत्यादि, देवानां यथा वैक्रियशरीरभेदं उक्तस्तथा भणितव्यः, स चैवम्-'जइ देवंचिंदियतेयगसरीरे किं भवणवासिदेवपंचिं०तेयगसरीरे' इत्यादि, यावत्सर्वार्थसिद्धदेवसूत्रं ।
उक्तो भेदः,सम्प्रति संस्थानप्रतिपादनार्थमाह-'तेयगसरीरेणं भंते ! किंसंठिए पं०?' इत्यादि, सुगमं, इहजीवप्रदेशानुरोधितैजसंशरीरंततोयदेवतस्यां २ योनावौदारिकशरीरानुरोधेन वैक्रियशरीरानुरोधेन च जीवप्रदेशानां संस्थानं तदेव तैजसशरीरस्यापि इति प्रागुक्तमेकद्वित्रिचतुरिन्द्रियतिर्यक्पञ्चेन्द्रियमनुष्यगतमौदारिकसंस्थानं नैरयिकदेवेषु वैक्रियसंस्थानमतिदिष्टमिति गतं संस्थानमधुना अवगाहनामानमाह
मू. (५२१) जीवस्सणं भंते! मारणंतियसमुग्घाएणं समोहयस्सतेयासरीरस्स केमहालिया सरीरोगाहणा पं०?, गो०! सरीरपमाणमेत्ता विक्खंभबाहल्लेणंजायामेणंजह० अंगुलस्सअसं० उक्को० लोगंताओ लोगंते,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org