________________
जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रम् सर्व०/१/३७४
न्तगुणत्वायोगात्, आह च मूलटीकाकार:- “चरमा अनन्तगुणाः, सामान्यभव्यापेक्ष- मेतदिति भावनीयं, दुर्लक्ष्यः सूत्राणां विषयविभाग - " इति । सम्प्रत्युपसंहारमाह- 'सेत्तं दुविहा' ते एते द्विविधाः सर्वजीवाः, अत्र कवचिद्विविधवक्तव्य तासङ्ग्रहणिगाथा"सिद्धसइंदियकाए जोए वेए कसायलेसा य । नाणुवओगाहारा भाससरीरी य चरमो य ॥"
॥१॥
- सम्प्रति त्रिविधवक्तव्यतामाहप्रथमा सव्वजीवा प्रतिपत्तिः समाप्ता
४८८
-: द्वीतीया सर्वजीवा प्रतिपत्तिः :
मू. (३७५) तत्थ णं जे ते एवमाहंसु तिविहा सव्वजीवा पन्नत्ता ते एवमाहंसु, तंजहा सम्मदिट्ठी मिच्छादिड्डी सम्मामिच्छादिट्ठी |
सम्मदिट्ठी णं भंते! कालओ केवचिरं होति ?, गोयमा ! सम्मदिट्ठी दुविहे पन्नत्ते, तंजहा - सातीए वा अपज्जवसिए साइए वा सपज्जवसिए, तत्थ जे ते सातीए सपञ्जवसिते ते जह० अंतो० उक्को० छावट्ठि सागरोवमाहं सातिरेगाई, मिच्छादिट्ठी तिविहे साइए वा सपज्जवसिए अनातीए वा अपज्जवसित अनातीए वा सपज्जवसिते, तत्थ जे ते सातीए सपापसिए से जह० अंतो० उक्को० अनंतं कालं जाव अवड्डुं पोग्गलपरियट्टं देसूणं सम्मामिच्छादिट्ठी जह० अंतो० उक्को० अंतोमुहुत्तं ।
सम्मदिट्ठिस्स अंतरं साइयस्स अपज्जवसियस्स नत्थि अंतरं, सातीयस्स सज्जवसियस्स जह० अंतो० उक्को० अनंतं कालं जाव अवहं पोग्गलपरियहूं, मिच्छादिट्ठिस्स अनादीयस्स अपज्जवसियस्स णत्थि अंतरं, अनातीयस्स सपज्जवसियस्स नत्थि अंतरं, साइयस्स सपज्जवसियस्स जह० अंतो० उक्को० छावट्टि सागरोवमाई सातिरेगाई, सम्मामिच्छादिट्ठिस्स जह० अंतो० उक्को० अनंतं कालं जाव अवङ्कं पोग्गलपरियट्टं देसूणं ।
अप्पाबहु० सव्वत्थोवा सम्मामिच्छादिट्ठी सम्मदिट्ठी अनंतगुणा मिच्छादिट्ठी अनंतगुणा । वृ. 'तत्य णं जे ते' इत्यादि, तत्र ये ते एवमुक्तवन्तस्त्रविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्तास्ते एवमुक्तवन्तस्तद्यथा - सम्यग्दृष्टयो मिथ्यादृष्टयः सम्यग्मिथ्याध्ष्टयश्च, अमीषां शब्दार्थभावना प्राग्वत् ॥ सम्प्रति कायस्थितिमाह-'सम्मदिट्ठी णं भंते!' इत्यादि प्रश्नसूत्रं सुगमं, भगवानाह - गौतम ! सम्यग् ष्टिर्द्विविधः प्रज्ञप्तस्तद्यथा-सादिको वाऽपर्यवसितः क्षायिकसम्यग्धष्टि, सादिको वा सपर्यवसितः क्षायोपशमिकादिसम्यग्दर्शनी, तत्र योऽसौ सादसपर्यवसितः स जघन्येनान्तर्मुहूर्त, कर्म्मपरिणामस्य विचित्रत्वेनैतावतः कालादूर्ध्वं पुनर्मिथ्यात्वगमनात् उत्कर्षतः षट्षष्टि सागरोपमाणि, तत ऊर्ध्वं नियमतः क्षायोपशमिकसम्यग्दर्शनापगमात् ।
मिथ्याष्टिप्रश्नसूत्रं सुगमं, भगवानाह - गौतम ! मिथ्याष्टिस्त्रविधः प्रज्ञप्तस्तद्यथाअनाद्यपर्यवसितः अनादिसपर्यवसितः सादिसपर्यवसितश्च तत्र योऽसौ सादिसपर्यवसितः स जघन्येनान्तर्मुहूर्त, तावता कालेन पुनः कस्यापि सम्यदर्शनलाभात् उत्कर्षतोऽनन्तं कालं, अनन्ता
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org