________________
प्रतिपत्तिः - ३, नै०-उद्देशकः १
११३ पन्नत्ते । हेहिल्ले चरिमंते एकं जोणसयसहस्सं आवबहुलस्स उवरि एक्कं जोयणसयसहस्सं हेडिल्ले चरिमंते असीउत्तरं जोयणसयसहस्सं । घनोदहि उवरिल्ले असिउत्तरजोयणसयसहस्सं हेहिल्ले चरिमंते दो जोयणसयसहस्साई । इमीसे णं भंते ! रयण० पुढ० घनवातस्स उवरिल्ले चरिमंते दो जोयणसयसहस्काई । हेडिल्ले चरिमंते असंखेज्जाई जोयणसयसहस्साइं।
इमीसेणंभंते! रयण० पु० तनुवातस्स उवरिल्ले चरिमंते असंखेज्जाइंजोयणसयसहस्साई अबाधाए अंतरे हेडिल्लेवि असंखेजाइंजोयणसयसहस्साइं, एवं ओवासंतरेवि ।
दोच्चाएणंभंते! पुढवीएउवरिल्लातो चरिमंताओ हेडिल्लै चरिमंतेएसणं केवतियं अबाधाए अंतरे पन्नत्ते?, गोयमा! बत्तीसुत्तरं जोयणसयसहस्सं अबाहाए अंतरे पन्नत्ते । सक्करप्प० पु० उवरिघणोदधिस्स हेहिल्लेचरिमंते बावण्णुतरंजोयणसयसहस्सं अबाधाए। घनवातस्स असंखेजाई जोयणसयसहस्साइंपन्नत्ताई।एवंजाव उवासंतरस्सविजावऽधेसत्तमा,एनवरंजीसे जंबाहल्लं तेण घनोदघी संबंघेतब्बो बुद्धीए । सक्करप्पभाए अणुसारेणं घनोदहिसहिताणं इमं पमाणं । तच्चाए णं भंते ! अडयालीसुत्तरं जोयणसतसहस्सं । पंकप्पभाए पुढवीए चत्तालीसुत्तरं जोयणसयसहस्सं । घूमप्पभाए पु० अद्रुतीसुत्तरं जोयणसतसहस्सं।
तमाएपु० छत्तीसुत्तरंजोयणसतसहस्सं। अधेसत्तमाएपु० अट्ठावीसुत्तरंजोयणसतसहस्सं जाव अधेसत्तमाए । एसणं भंते ! पुढवीए उवरिल्लातो चरिमंतातो उवासंतरस्स हेडिल्ले चरिमंते केवतियं अबाधाए अंतरे प० गो० ! असंखेजाइंजोयणसयसहस्साइं अबाधाए अंतरे प०॥
वृ. 'इमीसेणंभंते!' इत्यादि, अस्या भदन्त! रत्नप्रभायाः पृथिव्या रत्नकाण्डस्य प्रथमस्य खरकाण्डस्य विभागस्य 'उवरिल्लात्' इति परितताच्चरमान्तात्परतो योऽधस्तनः 'चरमान्तः' चरमपर्यन्तः “एसण' मिति एतत्, सूतरे पुंस्त्वनिर्देशःप्राकृतत्वात्, अन्तरं कियत्' कियद्योजनप्रमाणम् 'अबाधया' अन्तरत्वव्याघातरूपयाप्रज्ञप्तम्?, भगवानाह-गौतम! एकंयोजनसहनम्' एकं योजनसहस्रप्रमाणमन्तरं प्रज्ञप्तम् ।
‘इमीसेण'मित्यादि, अस्या भदन्त! रत्नप्रभायाः पृथिव्या रत्नकाण्डस्योपरिनाच्चरमान्तात्परतो यो वज्रकाण्डस्योपरितनश्चरमान्त एतदन्तरं 'कियत्' किंप्रमाणमबाधया प्रज्ञप्तम् ?, भगवानाह-गौतम ! एकं योजनसहनमबाधयाऽन्तरं प्रज्ञप्त, रत्नकाण्डाधस्तनचरमान्तस्य वज्रकाण्डोपरितनचरमान्तस्य च परस्परसंलग्नतया उभयत्रापि तुल्यप्माणत्वभावात्।
'इमीसेण मित्यादि, अस्या भदन्त! रत्नप्रभायाः पृथिव्यारत्नकाण्डस्योपरितनाच्चरमान्ताद् वज्रकाण्डस्य योऽधस्तनश्चरमान्तः एतदन्तरं कियद् अबाधया प्रज्ञप्तम्?, भगवानाह-गौतम! द्वे योजनसहने अबाधयाऽन्तरं प्रज्ञप्तं, एवं काण्डे काण्डे द्वौ द्वावालपकौ वक्तव्यौ, काण्डम् चाधस्तने चरमान्ते चिन्त्यमाने योजनसहस्रपरिवृद्धि कर्तव्या यावद् रिष्ठस्य काण्डस्याधस्तने चरमान्त चिन्त्यमाने षोडश योजनसम्मणि अबाधयाऽन्तरं प्रज्ञप्तमिति वक्तव्यम् ।
_ 'इमीसे ण'मित्यादि, अस्या भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्या रत्नकाण्डरयोपरितन्तच्चरमान्तात्परतोयः पङ्कबहुलस्य काण्डस्योपरितनश्चरमान्त-एतत् कियत्' किंप्रमाणमबाधयाऽन्तरं प्रज्ञप्तम्?, भगवानाह-गो० ! षोड्श योजनसहस्राणि अबाधयाऽन्तरं प्रज्ञप्तम् । ‘इमीसे ण
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org