________________
मूलं-४८
'अयपायाणि वे'त्यादिसूत्रे यावत्करणात् त्रपुकसीसकरजतजातरूपकाचवेडन्तियवृत्तलोहकंसलोहहारपुटकरीतिकामणिशङ्खदन्तचर्मचेलशैलशब्दविशेषितानिपात्राणि दृश्यानि, 'अन्नयराणिवा तहप्पगाराणिमहद्धणमोल्लाई' इतिच दृश्यंतत्रायो-लोहं रजतं-रूप्यं जातरूपंसुवर्ण काचः-पाषाणविकारः वेडंतियत्ति-रूढिगम्यं वृत्तलोहं-त्रिकुटीति यदुच्यते कांस्यलोहंकांस्यमेव हारपुटकं-मुक्ताशुक्तिपुटं रीतिका-पीतला अन्यतराणि वा एषां मध्ये एकतराणि एतद्वयतिरिक्तानि वा तथाप्रकाराणि भोजनादिकार्यकरणसमर्थानि महत्-प्रभूतं धनं-द्रव्यं मूल्यं-प्रतीतं येषां तानि तता ‘अलाबुपाएणं ति अलाबुपात्रात् तुम्बकभाजनादित्यर्थः, तथा 'अयबन्धणाणि वे'त्यत्र यावत्करणात् त्रपुकबन्धनादीनि शैलबन्धनान्तानि पात्राणि दृश्यानि ।
'अन्नयराइं तहप्पगाराइं महद्धणमुल्लाई' इत्येतच्च ६श्यमिति, पुस्तकान्तरे समग्रमिदं सूत्रद्वयमस्त्येवेति, नन्नत्थ एगाएधाउरत्ताए'त्ति इह युगलिकयेतिशेषो ६श्यः, हारादीनिप्राग्वत्, नवरं 'दसमुद्दियामंतयंति रूढशब्दत्वादस्य हस्ताङ्गुलीमुद्रिकादशकमित्यर्थ, 'पवित्तएणं'त्ति पवित्रकम्-अङ्गुलीयकं 'गंथिमवेढिमपूरिमसंघाइमेत्ति ग्रन्थिमं-ग्रन्थनेन निर्वृत्तं मालारूपं वेष्टिमं-मालावेष्टननिर्वृत्तंपुष्पलम्बूसकादिपूरिमं-पूरणनिर्वृत्तंवंशशलाकाजालकपूरणमयमिति सङ्घातिमं-सङ्घातेननिवृत्तम् इतरेतरस्य नालप्रवेशनेन मल्लेत्ति-माल्यानि मालायां साधूनि तस्यै हितानि वेति पुष्पाणीत्यर्थ : 'कण्णपूरएणं ति कर्मपूरकः-पुष्पमयः कर्माभरणविशेषः । ॥१॥ मागहए पत्थए त्ति दो असईओ पसई दोहिं पसईहिं सेइया होइ।
चउसेइओ उ कुलओ चउकुलओ पत्थओ होइ॥ चउपत्थमाढयंतह चत्तारिय आढया भवेदोणो' इत्यादिमानलक्षणलक्षितोमागधप्रस्थः, 'सेऽवि य वहमाणए'त्ति तदपि च जलं वहमानं-नद्यादिश्रोतोवर्ति व्याप्रियमाणं वा, 'थिमिओदए'त्ति स्तिमितोदकं यस्याधः कर्दमो नास्ति 'बहुपसन्ने'त्ति बहुप्रसन्नम्-अतिस्वच्छं 'परिपूए'त्ति परिपूतं वस्त्रेण गालितं 'पिबित्तए'त्ति पातुं 'चारुचमस'त्ति चरु-स्थालीविशेषश्चमसो-दर्विकेति १२॥
मू. (४९) तेणं कालेणं तेणं समएणं अम्मडस्स परिव्वायगस्स सत्त अंतेवासिसयाई गिम्हकालसमयंसिजेट्टामूलमासंसि गंगाएमहानईएउभओकूलेणंकंपिल्लपुराओनयराओपुरिमतालं नयरं संपढ़िया विहाराए।
तए णं तेसिं परिव्वायगाणं तीसे अगामियाए छिन्नोवायाए दीहमद्धाए अडवीए कंचि देसंतरमनुपत्ताणं से पुब्बग्गहिए उदए अनुपुब्वेणं परिभुंजमाणे झीणे।
तएणतेपरिव्वायाझीणोदगासमाणातण्हाएपारब्भमाणापार २ उदगदातारमपस्समाणा अन्नमन्नं सद्दावेंति सद्दावित्ता एवं वयासी-एवं खलु देवाणुप्पिया! अम्ह इमीसे अगामिआए जाव अडवीए कंचि देसंतरमनुपत्ताणं से उदय जाव झीणे तं सेयं खलु देवाणुप्पिया।
___ अम्ह इमीसे अगामियाए जाव अडवीए उदगदातारस्स सव्वओ समंता मग्गणगवेसणं करित्तए त्तिकट्ठअन्नमन्नस्स अंतिए एअमटुं पडिसुणंति २ ता तीसे अगामियाए जाव अडवीए उदगदातारस्स सव्वओ समंता मग्गणगवेसणं करेइ करित्ता उदगदातारमलभमाणा दोच्चंपि अन्नमन्नं सद्दावेति सद्दावेत्ता एवं वयासी।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org