________________
ज्ञाताधर्मकथाङ्ग सूत्रम्-१/-19/४१ संलेहणाएअप्पाणंझूसित्ता सट्ठिभत्तातिअणसणाएछेदेत्ता आलोइयपडिक्कतेउद्धियसल्लेसमाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा उद्धं चंदिमसूरगहगणनक्खत्ततारारूवाणंबहूइंजोयणाइंबहूइंजोयणसयाई बहूइंजोयणसहस्साइंबहूइंजोयणसयसहस्साइंबहूइजोयणकोडीओबहूइजोअणकोडाकोडीओ उडंदूरंउप्पइत्तासोहंमीसानसणंकुमारमाहिदबंभलंतगमहासुक्कसहस्साराणयपाणयारणचुतेतिन्निय अट्ठारसुत्तरे गेवेजविमाणावाससए वीइवइत्ता विजए महाविमाणे देवत्ताए उववन्ने,
तत्थ णं अत्थेगइयाणं देवाणं तेत्तीसंसागरोवमाइंठिई पन्नत्ता, तत्थ णं मेहस्सविदेवस्स तेत्तीसंसागरोवमातिंठितीपं०, एसणंभंते! मेहेदेवेताओ देवलोयाओआउक्खएणंठितिक्खएणं भवक्खएणं अनंतरं चयं चइत्ता कहिंगच्छिहिति कहिं उववजिहिति?, ___ गो०! महाविदेहे वासेसिज्झिहितिबुझिहितिमुच्चिहिति परिनिव्वाहितिसव्वदुक्खाणमंतं काहिति । एवं खलु जंबू ! समणेणं भगवया महावीरेणं आइगरेणं तित्थगरेणं जाव संपत्तेणं अप्पोपालंभनिमित्त पढमस्स नायज्झयणस्स अयमढे पन्नते तिबेमि।
वृ. 'कहिं गए'त्ति कस्यां गतौ गतः?
क्वचदेवलोकादौउत्पनो? जातः,विजयविमानमनुत्तरविमानानांप्रथमंपूर्वदिगभागवर्ति, तत्रोत्कृष्टादिस्थिते वादाह 'तत्थे' त्यादि, आयुःक्षयेण-आयुर्दलिकनिर्जरणेन स्थितिक्षयेणआयुःकर्मणः स्थितेर्वेदनेन भवक्षयेण-देवभवनिबन्धभूतकर्मणां गत्यादीनां निर्जरणेनेति ।
अनन्तरं देवभवसम्बन्धिं चयं-शरीरं 'चइत्त'त्ति त्यक्त्वा अथवा च्यवं-च्यवनं कृत्वा सेत्स्यति निष्ठितार्थतया विशेषतः सिद्धिगमनयोग्यतयामहर्द्धिप्राप्तयावा भोत्स्यते केवलालोकेन मोक्ष्यतेसकलकर्माशैः परिनिर्वास्यतिस्वस्थोभविष्यति सकलकर्मकृतविकारविरहिततया, किमुक्तं भवति?-सर्वदुःखानामन्तंकरिष्यतीति। एवं खल्वि' त्यादि निगमनं 'अप्पोपालंभनिमित्तं आप्तेन हितेन गुरुणेत्यर्थः उपालम्भो-विनेयस्याविहितविधायिनः आप्तोपालम्भःसनिमित्तंयस्यप्रत्रापनस्य तत्तथा।
प्रथमस्य ज्ञाताध्ययनस्यां-अनन्तरोदितः मेघकुमारचरितलक्षणोऽर्थोऽभिधेयः प्रज्ञप्तः-अभिहितःअविधिप्रवृत्तस्य शिष्यस्य गुरुणामार्गेस्थापनाय उपालम्भो देयो यथाभगवता दत्तो मेघकुमारायेत्येवमर्थं प्रथममध्ययनमित्यभिप्रायः । इह गाथा॥१॥ मुहुरेहिं निउणेहिं वयणेहिं चोययंति आयरिया ।
___ सीसे कहिंचि खलिए जह मेहमुणिं महावीरो॥ इतिशब्दः समाप्ती, ब्रवीमीति-प्रतिपादयाम्येतदहं तीर्थकरोपदेशेन, न स्वकीयबुद्धया, इत्येवं गुरुवचनपारतन्त्र्यं सुधर्मस्वामी आत्मनोजम्बूस्वामिने प्रतिपादयति, एवमन्येनापिमुमुक्षणा ... भवितव्यमित्येतदुपदर्शनार्थमिति।
अध्ययनं-१ - समाप्तम् मुनि दीपरत्नसागरेण संशोधिता सम्पादीता ज्ञाताधर्मकथाङ्गसूत्रे प्रथमे श्रुतस्कन्धे प्रथम अध्ययनस्य अभयदेवसूरि विरचिता टीका परीसमाप्ता
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org