________________
श्रुतस्कन्धः-१, वर्गः-, अध्ययनं-८
१५७ रहसिकान् गुप्तान् ‘दूतसंप्रेषान्' दूतप्रेषणानि पविरलमणूसंसित्ति प्रविरलाः मनुष्याः मार्गादिषु यस्मिन् सन्ध्याकाल समये स तथा तस्मिन्, तथा 'निशान्तेषु' गृहेषु 'प्रतिनिश्रान्ता' विश्रान्ता यस्मिन् मनुष्या इतीह द्रष्टव्यं, स तथा व्रत, अथवा सन्धायाकालसमये सति तथा तत्रैव यः प्रविरलो मनुष्यो-मानुषजनोमार्गेषुभवतितत्र निशान्तेषु प्रतिनिश्रान्तेइत्यर्थः 'जइतावे'त्यादि, - -यदि तावदस्याहारपिण्डस्यायंपरिणामः अस्य पुनरौदारिकशरीरस्यकीदशोभविष्यतीति सम्बन्धः,इह च 'किमंग पुण'त्ति यत्क्वचिद् दृश्यते ततः 'इमस्स पुण'त्ति पठनीयं वाचनान्तरे तथादर्शनात्, ‘कल्लाकल्लिं'ति प्रतिदिनं 'खेलासवे'त्यादि खेल-निष्ठीवनं तदाश्रवति-क्षरतीति खेलाश्रवं तस्य एवं शेषाण्यपि पदानि, नवरं वान्तं-वमनं पित्तदोषविशेषः शुक्र-सप्तमो धातुः शोणितं-आर्तवं सामान्येन वा रुधिरं 'पूर्य' परिपक्कं तदेव दूरुपौ-विरुपावुच्छ्वासनिःश्वासौ यस्य तत्तथा तस्य, दुरूपेण मूत्रकेण पूतिकेन वा-अशुभगन्धवता पुरीषेण पूर्णनं यत्तत्तथा तस्य, तथा शटनं-अङ्गुल्यादेः कुष्ठादिना पतनं छेदनं-बाह्यादेर्विध्वसनं च-क्षयः एते धर्माः-स्वभावा यस्य तत्तथातस्य, सज्जह' सज्जतसङ्गंकुरुत रज्यत' रागंकुरुत 'गिज्झह'गृध्यत गृद्धिं प्राप्तभोगेष्वतृप्तिलक्षणां कुरुत भुज्झह' मुह्यतमोहं-तद्दोषदर्शने मूढत्वं कुरुत अज्झोववजह' अध्युपपद्यध्वं तदप्राप्तप्रापणायाध्युपपत्तिं तदेकाग्रतालक्षणां कुरुत। मू. (९४) किंथ तयं पम्हटुंजंथ तया भो जयंत पवरंमि।
वुत्था समयनिबद्धं देवा! तं संभरह जाति।। वृ. 'किं थ तयं' गाहा 'कि'मिति प्रश्ने, 'थ' इति वाक्यालङ्कारे, 'तकत्' तत् ‘पम्हुटुंति विस्मृतं 'जति यत् थ इति वाक्यालङ्कारे 'तदा' तस्मिन् काले ‘भो' इत्यामन्त्रणे ‘जयंतप्रवरे' जयन्ताभिधाने प्रवरेऽनुत्तरविमाने 'वुत्थति उषिता निवासं कृतवन्तः ‘समयनिबद्धं' मनसा निबद्धसङ्केत यथा प्रतिबोधनीयावयंपरस्परेणेति, समकनिबद्धां वा-सहितैर्या उपात्ता जातिस्तां देवाः अनुत्तरसुराः सन्तः, 'तंतित एव तां वा देवसम्बन्धी स्मरत जाति-जन्म यूयमिति ।
मू. (९५) तते णं तेसिं जियसत्तुपामोक्खाणं छण्हं रायाणं मल्लीए विदेहराय० अंतिए एतमढे सोचा निसम्म सुभेणं परिणामेणं पसत्थेणं अज्झवसाणेणं लेसाहिं विसुज्झमाणीहिं तयावरणिज्जाणं-ईहावूह० जाव सण्णिजाइस्सरणे समुप्पन्ने, एयमटुं सम्मं अभिसमागच्छंति,
तएणंमल्लीअरहा जितसत्तुपामोक्खे छप्पिरायाणोसमुप्पन्नजाइसरणेजाणित्ता गब्भघराणं दाराई विहाडावेति, ततेणंते जितसत्तुपामोक्खाजेणेव मल्ली अरहा तेणेव उवागच्छंति २ ततेणं महब्बलपामोक्खा सत्तविय बालवयंसा एगयओ अभिसमन्नागया यावि होत्था,
ततेणं मल्लीए अरहाते जितसत्तूपामोक्खे छप्पिय रायाणो एवं व०-एवंखलु अहं देवा०! संसारभयउब्विग्गा जाव पव्वयामितंतुब्भेणं किं करेह किंच ववसह जाव किं भे हियसामत्थे?, जियसत्तू० मल्लिं अरहं एवं वयासी-जतिणंतुब्भे देवा०! संसार जाव पव्वयह अम्हे णं देवा०! के अन्ने आलंबणे वा आहारे वा पडिबंधे वा जह चेवणं देवा०! तुब्बे अम्हे इओ तच्चे भवग्गहणे बहुसु कजेसु य मेढी पमाणंजाव धम्मधुरा होत्या तहा चेवणं देवा० ! इण्हिपि जाव भविस्सह, अम्हेविय णं देवाणु० ! संसारभउब्विग्गा जाव भीया जम्मणमरणाणं देवाणुप्पियाणं सद्धिं मुंडा भवित्ता जाव पव्वयामो तते णं मल्ली अरहा ते जितसत्तुपामोक्खे एवं वयासी
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org