________________
शतकं-११, वर्ग:-, उद्देशकः - ११
४३
कुलाणुरूवं कुलसरिसं कुलसंताणतंतुवद्धणकरं अयमेयारूवं गोन्नं गुणनिष्फन्नं नामधेजं करेंति-जम्हा णं अम्हं इमे दारए बलस्स रन्नो पुत्ते पभावतीए देवीए अत्तए तं होउ णं अमंह एयस्स दारगस्स नामधेज्जं महब्बले, तए णं तस्स दारगस्स अम्मापियरो नामधेज्जं करेति महब्बलेत्ति। तणं सं महब्बले दारए पंचधाईपरिग्गहिए, तंजहा- खीरधाईए एवं जहा दढपइने जाव निवायनिव्वाधायंसि सुहंसुहेणं परिवहति । तए णं तस्स महब्बलस्स दारगस्स अम्मापियरो अनुपुव्वेणं ठितिवडियं वा चंदसूरदंसावणियं वा जागरियं वा नामकरणं वा परंगामणं वा पयचंकमणं वा जेमामणं वा पिंडवद्धणं वा पज्जपावणं वा कण्णवेहणं वा संवच्छरपडिलेहणं वा चोलोयणगं च उवणयणं च अन्नाणि य बहूणि गब्भाधाणजम्मणमादियाई कोउयाइं करेति ।
तए णं तं महब्बलंकुमारं अम्मापियरो सातिरेगट्ठवासगं जाणित्ता सोभनंसि तिहिकरणमुहुत्तंसि एवं जहा दढप्पइन्नो जाव अलं भोगसमत्ते जाए यावि होत्था ।
तए णं तं महब्वं कुमारं उम्मुक्कबालभावं जाव अलं भोगसमत्थं विजाणित्ता अम्मापियरो अट्ठ पासायवडेंसए करेति २ अब्भुग्गयमूसियपहसिए इव वन्नओ जहा रायप्पसेणइज्जे जाव पडिरूवे तेसि णं पासायवडेंसगाणं बहुमज्झदेसभागे एत्थ णं महेगं भवणं करेति अनेगखंभसयसंनिविट्टं वन्नओ जहा रायप्पसेणइज्जे पेच्छाधरमंडवंसि जाव पडिरूवे ।।
.वृ. 'चारगसोहणं 'ति बन्दिविमोचनमित्यर्थः ' माणुम्माणवड्डणं करेह 'त्ति इह मानंसधान्यविषयम् उन्मानं-तुलारूपम् 'उस्सुक्क' ति 'उच्छुल्कां' मुक्तशुल्कां स्थितिपतितां कारयतीति सम्बन्धः, शुल्ककं तु विक्रयभाण्डं प्रति राजदेयं द्रव्यम्, 'उक्करं' ति उन्मुक्तकरां, करस्तु गवादीन् प्रति प्रतिवर्षं राजदेयं द्रव्यं, 'उक्किट्ठे' ति उत्कृटां - प्रवानां कर्षणनिषेधाद्वा 'अदिजं 'ति विक्रयनिषेधेनाविद्यमानदातव्यां 'अमिज्जं' ति विक्रयप्रतिषेधादेवाविद्यमानामातव्यां अविद्यमानमायां वा ‘अभडप्पवेसं’ति अविद्यमानो भटानां - राजाज्ञादायिनां पुरुषाणां प्रवेशः कुटुम्बिगेहेषु यस्यां सा तथा तां 'अदंडकोदंडिमं ति दण्डलभ्यं द्रव्यं दण्ड एव कुदण्डेन निर्वृत्तं द्रव्यं कुदण्डिमं तन्नास्ति यस्यां साऽदण्डकुदण्डिमा तां -
तत्र दण्डः-अपराधानुसारेण राजग्राह्यं द्रव्यं कुदण्डस्तु-कारणिकानां प्रज्ञापराधान्महत्यप्यपराधिनोऽपराधे अल्पं राजग्राह्यं द्रव्यमिति, 'अधरिमं' ति अविद्यमानधारणीयद्रव्याम् ऋणमुत्कलनात् 'गणियावरनाडइजकलियं गणिकावरै: - वेश्याप्रधानैर्नाटकीयैः - नाटसम्बन्धिभिः पात्रैः कलिता या सा तथा ताम् 'अणेगतालाचराणुचरियं' नानाविधप्रेक्षाचारिसेवितामित्यर्थः ‘अनुद्धयमुइंग' अनुद्धता-वादनार्थं वादकैरविमुक्ता मृदङ्गा यस्यां सा तथा ताम् 'अमिलायमल्लदामं’अम्लानपुष्पमालां 'पमुइयपक्कलियं' ति प्रमुदितजनयोग्यात्प्रमुदिता प्रक्रडितजनयोगाव्यकीडिता ततः कर्मधारयोऽतस्तां 'सपुरजणजाणवयं' सह पुरजनेन जानपदेन च - जनपदसम्बन्धिजनेन या वर्त्तते सा तथा तां
वाचनान्तरे 'विजयवेजइयं' ति दृश्यते तत्र चातिशयेन विजयो विजयविजयः स प्रयोजनं यस्याः सा विजयवैजयिकी तां 'ठिइवडियं' ति स्थितौ - कुलस्य लोकस्य वा मर्यादायां पतिता-गता या पुत्रजन्ममहप्रक्रया सा स्थितिपतिताऽतस्तां 'दसाहियाए' त्तिदसाहिकायां- दशदिवसप्रमाणायां 'जाए य'त्ति यागान् - पूजाविशेषान् 'दाए य'त्ति दायांश्च दानानि 'भाए य'त्ति भागांश्च
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org