________________
शतकं - २०, वर्ग:-, उद्देशक:
मू. (७७९) बेइंदिय १ मागासे २ पाणवहे ३ उवचए ४ य परमाणू ५ । अंतर ६ बंधे ७ भूमी ८ चारण ९ सोवक्कमा १० जीवा ॥
२८३
वृ. तत्र 'बेइंदिय' त्तिद्वीन्द्रियादिवक्तव्यताप्रतिबद्धः प्रथमोद्देशको द्वीन्द्रियोद्देशक एवोच्यत इत्येवमन्यत्रापि, ‘आगासे’त्ति आकाशाद्यर्थोद्वितीयः, 'पाणवहे' त्ति प्राणातिपाताद्यर्थपरस्तृतीयः, 'उवचए' त्तिश्रोत्रेन्द्रि- याद्युपचरर्थश्चतुर्थः । परमाणुवक्तव्यतार्थः पञ्चमः,
‘अंतर’त्ति रत्नप्रमाशर्करप्रभाद्यन्तरालवक्तव्यतार्थः षष्ठः, 'बंधे' त्ति जीवप्रयोगादिबन्धार्थ सप्तमः, 'भूमी'ति कर्म्माकर्म्मबूम्यादिप्रतिपादनार्थोऽष्टमः, 'चारण' त्ति विद्याचारणाद्यर्थो नवमः, 'सोवक्कमा जीव' त्ति सोपक्रमायुषो निरुपक्रमायुषश्च जीवा दशमे वाच्या इति ।
मू. (७८०) रायगिहे जाव एवं वयासी - सिय भंते! जाव चत्तारि पंच बेंदिया एगयओ साहारणसरीरं बंधंति २ तओ पच्छा आहारेति वा परिणामेति वा सरीरं वा बंधंति ?, नो तिणट्टे समट्टे, बेंदिया णं पत्तेयाहारा पत्तेयपरिणामा पत्तेयसरीरं बंधंति प० २ तओ पच्छा आहारेति वा परिणामेति वा सरीरं वा बंधति ।
तेसि णं भंते! जीवाणं कति लेस्साओ प० ?, गोयमा ! तओ लेस्सा पं० तं०- कण्हलेस्सा नीललेस्सा काउलेस्सा, एवं जहा एगूणवीसतिमे सए तेऊकाइयाणं जाव उव्वट्टंति, नवरं सम्मदिट्ठीवि मिच्छदिट्ठीवि नो सम्मामिच्छदिट्ठिवी, दो नाणा दो अन्नाणा नियमं, नो मणजोगी वयजोगीवि कायजोगीवि, आहारो नियमं छद्दिसिं
तेसि णं भंते ! जीवाणं एवं सन्नाति वा पन्नाति वा मणेति वा वइति वा अम्हे णं इट्ठानिट्टे रसे इट्ठानिट्टे फासे पडिसंवेदेमो ?, नो तिणट्टे समट्टे, पडिसंवेदेति पुणते, ठिती जहन्त्रेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं बारस संवच्छराई, सेसं तं चेव, एवं तेइंदियावि, एवं चउरिंदियावि, नाणत्तं इंदिए ठितीए य सेसं तं चेव ठिती जहा पन्नवणाए ।
सिय भंते ! जाव चत्तारि पंच पंचिंदिया एगयओ साहारणं एवं जहा बेंदियाण नवरं छल्लेसाओ दिट्ठी तिविहावि चत्तारि नाणा तिन्नि अन्नाणा भयणाए तिविहो जोगो, तेसि णं भंते ! जीवाणं एवं सन्नाति वा पन्नाति वा जाव वतीति वा अम्हे णं आहारमाहारेमो ?, गोयमा ! अत्थेगइयाणं एवं सन्नाइ वा पन्नाइ वा मणोइ वा वतीति वा अम्हे णं आहारमाहारेमो अत्थेगइयाणं नो एवं सन्नाति वा जाव वतीति वा अम्हे णं आहारमाहरेमो आहारेति पुण ते,
-तेसि णं भंते! जीवाणं एवं सन्नाति वा जाववइति वा अम्हे णं इट्ठानिट्टे सद्दे इट्ठानिट्टे रूवे इट्टा गंधे इट्ठानिट्टे रसे इट्ठानिट्टे फासे पडिसंवेदेमो ?, गोयमा ! अत्थेगतियाणं एवं सन्नाति वा जाव वयीति वा अम्हे णं इट्ठानिट्टे सद्दे जाव इट्ठानिट्टे फासे पडिसंवेदेमो अत्थेगतियाणं नो एवं सन्नाइ वा जाववयीइ वा अम्हे णं इट्ठानिट्टे सद्दे जाव इट्ठानिट्टे फासे पडिसंवे० पडिसंवेदेति पुण ते - ते णं भंते ! जीवा किं पाणाइवाए उवक्खाविज्जति० ?, गोयमा ! अत्थेगतिया पाणातिवाएवि उवक्खाइज्ञ्जंति जाव मिच्छादंसणसल्लेवि उवक्खाइज्जति अत्थेगतिया नो पाणाइवाए उवक्खातिज्ज्रंति नो मुसा जाव नो मिच्छादंसणसल्ले उवक्खातिजंति ।
जेसिंपिणं जीवाणं ते जीव एवमाहिज्जंति तेसिंपिणं जीवाणं अत्थेगतियाणं विन्नाए नाणत्ते अत्थेगतियाणं नो विन्नाए नो नाणत्ते, उववाओ सव्वओ जाव सव्वट्ठसिद्धाओ ठिती जहन्नेणं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org