Page Text
________________
शतकं-१४, वर्गः-, उद्देशकः-५
१४५
.
जाव परक्कमे, एवं मणुस्सावि, वाणमंतरजोइसियवेमाणिया जहा असुरकुमारा।
वृ. 'नेरइया दस ठाणाइं'इत्यादि, तत्र 'अनिट्ठा गइ'त्ति अप्रशस्तविहायोगतिनामोदयसम्पाद्या नरकगतिरूपा वा, 'अनिट्ठा ठिति'त्ति प्राकृतत्वादनिष्टेति द्रष्टव्यं यशसा-सर्वदिग्गामिप्रख्यातिरूपेण पराक्रमकृतेन वा सह कीर्ति-एकदिग्गामिनी प्रख्यातिनिफलभूता वा यशःकीर्ति, अनिष्टत्वंचतस्यादुष्प्रख्यातिरूपत्वात्, अनिटेउट्ठाणे'त्यादि, उत्थानादयो वीर्यान्तरायक्षयोपशमादिजन्यवीर्यविशेषाः, अनिष्टत्वं च तेषां कुत्सितत्वादिति। - 'पुढविक्काइए'त्यादि, 'छट्ठाणाइंतिपृथिवीकायिकानामेकेन्द्रियत्वेन पूर्वोक्तदशस्थानकमध्ये शब्दरूपगन्धरसा न विषय इति स्पर्शादीन्येव षट् ते प्रत्यनुभवन्ति, 'इट्ठानिट्ठा फास'त्ति सातासा-तोदयसम्भवात् शुभाशुभक्षेत्रोत्पत्तिभावाच्च, 'इट्ठानिट्ठा गइत्ति यद्यपितेषांस्थावरत्वेन गमनरूपा गतिर्नास्ति स्वभावतस्तथाऽपि परप्रत्ययासाभवतीति शुभाशुभत्वेनेष्टानिष्टव्यपदेशारे स्यात्, अथवायद्यपिपापरूपत्वात्तिर्यग्गतिरनिष्टैव स्यात्तथाऽपीषयाग्भाराऽप्रतिष्ठानादिक्षेत्रोत्पत्तिद्वारेणेप्टानिष्टगतिस्तेषां भावनीयेति। __ ‘एवंजावपरक्कमे तिवचनादिदं दृश्यम्-'इट्ठानिट्ठा ठिई'साचगतिवद्भावनीया ‘इट्ठानिटे लावन्ने' इदंच मण्यन्धपाषाणादिषुभावनीयम्'इट्ठानिढेजसोकित्ती' इयंसप्रख्यात्यसप्रख्यातिरूपा मण्यादिष्वेवावसेयेति, 'इट्ठानिटे उट्ठाणजावपरक्कमे उत्थानादिच यद्यपितेषांस्थावरत्वान्नास्ति तथाऽपि प्राग्भवानुभूतोत्थानादिसंस्कारवशात्तदिष्टमनिष्टं वाऽवसेयमिति ।
बेंदिया सत्तट्ठाणाई'ति शब्दरूपग़न्धानां तदविषयत्वात्, रसस्पर्शादिस्थानानि च शेषाण्येकेन्द्रियाणामिवेष्टानिष्टान्यवसेयानि, गतिस्तु तेषां त्रसत्वाद्गमनरूपा द्विधाऽप्यस्ति, भवगतिस्तूत्पत्तिस्थानविशेषेणेष्टानिष्टाऽवसेयेति। .. अथ 'तिरियपोग्गले देवे' इत्यादिद्वारगाथोक्तार्थाभिधानायाह
मू. (६१४) देवे णं भंते ! महिड्डीए जाव महेसक्खे बाहिरए पोग्गे अपरियाइत्ता पभू तिरियपव्वयं वा तिरियभित्तिं वा उल्लंघेत्तए वा पल्लंघेत्तए वा?, गोयमा! नो तिणढे समढे ।
देवे णं भंते ! महिड्डिए जाव महेसक्खे बाहिरए पोग्गले परियाइत्ता पभू तिरिय जाव पल्लंघेत्तए वा?, हंता पभू। सेवं भंते भंतेत्ति ॥
वृ. 'देवे ण'मित्यादि, 'बाहिरए'त्ति भवधारणीयशरीरव्यतिरिक्तान् ‘अपरियाइत्त'त्ति 'अपर्यादाय' अगृहीत्वा 'तिरियपव्वयंति तिरश्चीनं पर्वतं गच्छतो मार्गावरोधकं तिरियं भित्तिं वत्तितिर्यग्भित्तिं-तिरश्चीनां प्राकारवरण्डिकाडिभित्तिं पर्वतखण्डंवेति उल्लंघेत्तए'त्तिसकृदुल्लङ्घने 'पल्लंघेत्तए वत्ति पुनः पुनर्लङ्घनेनेति॥
शतकं-१४ उद्देशकः-५ समाप्तः
-:शतकं-१४ उद्देशकः-६:वृ. पञ्चमोद्देशके नारकादिजीववक्तव्यतोक्ता षष्ठेऽपि सैवोच्यते इत्येवंसम्बद्धस्यास्येदमादिसूत्रम्[5]10]
-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
"www.jainelibrary.org
| SR No. | 003310 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 06 Bhagvati |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bhagwati |
| File Size | 12 MB |