________________
शतकं-७, वर्गः-, उद्देशकः-२
३१९ सूत्रमिदमध्येयं, तच्चैवम्-'नेरइयाणं भंते ! किं संजया असंजया संजयासंजया?, गोयमा ! नो संजया असंजया नो संजयासंजयेत्यादि । ____'अप्पा'इत्यादि, अल्पबहुत्वंसंयतादीनांतथैव यथाप्रज्ञापनायामुक्तं तिण्हवि'त्ति जीवानां पञ्चेन्द्रियतिरश्चां मनुष्याणां च, तत्र सर्वस्तोकाः संयता जीवाः, संयतासंयता असङ्ग्रेयगुणाः, असंयतास्त्वनन्तगुणाः, पञ्चेन्द्रियतिर्यञ्चस्तु सर्वस्तोकाः संयतासंयताःअसंयता असङ्खयेयगुणाः, मनुष्यास्तु सर्वस्तोकाः संयताः संयतासंयताः संङ्घयेयगुणाः असंयता असंङ्खयेयगुणा इति।
__ संयतादयश्चप्रत्याख्यान्यादित्वेसति भवन्तीतिप्रत्याख्यान्यादिसूत्रम्-ननुषष्ठशतेचतुर्थोद्देशके प्रत्याख्यान्यादयः प्ररूपिता इति किं पुनस्तत्प्ररूपणेन?, सत्यमेतत् किन्त्वल्पबहुत्वचिन्तारहितास्तत्र प्ररूपिता इह तु तद्युक्ताः सम्बन्धान्तरद्वारायाताश्चेति।
जीवाधिकारात्तच्छाश्वतत्वसूत्रानि-तत्र च
मू. (३४४) जीवाणंभंते ! किं सासया असासया?, गोयमा! जीवा सिय सासया सिय असासया।
सेकेणटेणंभंते! एवं वुच्चइ-जीवा सिय सासया सिय असासया?, गोयमा!, दव्वट्ठयाए सासया भावट्ठयाए असासया, से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ-जाव सिय असासया।
नेरइया णं भंते ! किं सासया असासा?, एवं जहा जीवा तहा नेरइयावि, एवं जाव वेमानिया जाव सिय सासया सिय असासया । सेवं भंते ! सेवं भंते ! ॥ वृ. 'दव्वट्ठयाए'त्ति जीवद्रव्यत्वेनेत्यर्थः ‘भावट्ठयाए'त्ति नारकादिपर्यायत्वेनेत्यर्थः ।।
शतकं-७ उद्देशकः-२ समाप्तः
-शतक-७ उद्देशकः-३ :वृ.जीवाधिकारप्रतिबद्ध एव तृतीयोद्देशकस्तत्सूत्रम्
मू. (३४५) वणस्सइकाइया णं भंते ! किंकालं सब्बप्पाहारगा वा सव्वमहाहारगा वा भवंति ?, गोयमा! पाउसवरिसारत्तेसुणं भंते ! किंकालं सव्वप्पाहारगा वा सव्वमहाहारगा वा भवंति?, गोयमा! पाउसवरिसारत्तेसुणं एत्थणंवणस्सइकाइया सव्वमहाहारगाभवंतितदानंतरं चणंसरएतयानंतरंचणं हेमंते तदानंतरंचणं वसंते तदानंतरंचणं गिम्हे सुणं वणस्सइकाइया सव्वप्पाहारगा भवंति।
जइणं भंते ! गिम्हासु वणस्सइकाइया सव्वप्पाहारगा भवंति। कम्हाणं भंते ! गिम्हास बहवेवणस्सइकाइया पत्तिया पुप्फिया फलि हरिगरेरिज्जमाणा सिरीएअईवअईव उवसोभेमाणा उवसोभेमाणा चिटुंति ?, गोयमा ! गिम्हा सु णं बहवे उसिणजोनिया जीवा य पोग्गला य वणस्सइकाइयत्ताए वक्कमति विउक्कमति चयंति उववजंति, एळं खलु गोयमा! गिम्हासु बहवे वणस्सइकाइया पत्तिया पुष्फिया जाव चिट्ठति ।
वृ. 'वणस्सइकाइयाणंभंते!'इत्याति, किंकालं'तिकस्मिन् काले पाउसे'त्यादि प्रावृडादौ बहुत्वाज्जलस्नेहस्य महाहारतोक्ता, प्रावृट् श्रावणादिवर्षारात्रोऽश्वयुजादि ‘सरदेति शरत् मार्गशीर्षादिस्तत्र चाल्पाहारा भवन्तीति ज्ञेयं ।।
ग्रीष्मे सर्वाल्पाहारतोक्ताऽत एवच शेषेष्वप्यल्पाहारता क्रमेण द्रष्टव्येति, 'हरितगरेरिज्ज
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org