Page Text
________________
२७४
भगवतीअङ्गसूत्रं ६/-/३/२८४
चायुर्न वनाति।
सम्यग्दृष्टिद्वारे ‘सम्मट्टिी सिय'त्ति सम्यग्दृष्टिः वीतरागस्तदितरश्च स्यात्तत्र वीतरागो ज्ञानावरणं न बन्धाति एकविधबन्धकत्वात् इतरश्चबघ्नातितिस्यादित्युक्तं, मिथ्याष्टिमिश्रष्टी तुबन्धीत एवेति, 'आउए हेछिल्ला दो भयणाए'त्ति सम्यग्दृष्टिमिथ्यादृष्टीआयुः स्याद्वनीत इत्यर्थः, तथाहि-सम्यग्दृष्टिरपूर्वकरणादिरायुर्न बजाति इतरस्तु आयुर्बन्धकाले तद्वघ्नाति अन्यदातुन बघ्नाति, एवं मिथ्याष्टिरपि, मिश्रष्टिस्त्वायुर्न बघ्नात्येव तद्वन्धाध्यवसायस्थानाभावादिति
___ सज्ञिद्वारे 'सन्नी सिय बंधइ'त्ति 'सञी' मनः- पर्याप्तियुक्तः, स च यदि वीतरागस्तदा ज्ञानावरणं न बघ्नाति यदि पुनरितरस्तदा बघ्नाति ततः स्यादित्युक्तम्, 'असन्नी बंधइत्ति मनःपर्याप्तिविकलो बघ्नात्येव 'नोसन्नीनोअसन्नित्ति केवली सिद्धश्च न बघ्नाति, हेत्वभावात्, 'वेयनिजं हेछिल्ला दो बंधंति'त्ति सञी च वेदनीयं बघ्नीतः, अयोगिसिद्धवर्जानांतद्वन्धकत्वात्, 'उवरिल्ले भयणाए'त्ति उपरितनो नोसज्ञीनोअसञी, स च सयोगायोगकेवली सिद्धश्च, तत्र यदि सयोगिकेवी तदा वेदनीयं बध्नाति यदि पुनरयोगिकेवली सिद्धो वा तदा न बघ्नाति अतो भजनयेत्युक्तम्, ‘आउगंहेछिल्ला दो भयणाए'त्ति सञीअसञ्जीवायुः स्याद्वघ्नीतः, अन्तर्मुहूर्तमेव तद्वन्धनात्, ‘उवरिल्ले न बंधइ'त्ति केवली सिद्धश्चायुर्न बघ्नातीति ।
भवसिद्धिकद्वारे 'भवसिद्धिए भयणाए'त्ति भवसिद्धिको यो वीतरागः स न बघ्नाति ज्ञानावरणंतदन्यस्तुभव्यो वघ्नातीतिभजनयेत्युक्तं 'नो भवसिद्धिएनोअभवसिद्धिए'त्ति सिद्धः, स च न बघ्नाति, ज्ञानावरणं तदन्यस्तु भव्यो वघ्नातीति भजनयेत्युक्तं 'नो भवसिद्धिएनोअभवसिद्धिए'त्ति सिद्धः, स च न वघ्नाति, ‘आउयं दो हेछिल्ला भयणाए'त्ति भव्योऽभव्यश्चायुबन्धकाले बघ्नीतोऽन्यदातुन वघ्नीत इत्यतो भजनयेत्युक्तम्, ‘उवरिल्ले न बंधइत्ति सिद्धो न बनातीत्यर्थः।
___दर्शनद्वारे 'हेहिल्ला तिन्नि भयणाए'त्ति चक्षुरचक्षुरवधिदर्शनिनोयदिछद्मस्थवीतरागास्तदा न ज्ञानावरणं वघ्नन्ति, वेदनीयस्यैव बन्धकत्वात्तेषां, सरागास्तु बघ्नन्ति अतो भजनयेत्युक्तम्, 'उवरिल्ले न बंधइ'त्ति केवलदर्शनी भवस्थः सिद्धो वा न बन्धाति, हेत्वभावादित्यर्थः, 'वेयनिजं हेडिल्ला तिन्नि बंधंति'त्ति आद्यास्त्रयो दर्शनिनश्छद्मस्थवीतरागाः सरागाश्च वेदनीयं बघ्नन्त्येव, 'केवलदसणी भयणाए'त्ति केवलदर्शनी सयोगिकेवली बघ्नाति अयोगिकेवली सिद्धश्च वेदनीयं न बघ्नातीति भजनयेत्युक्तम् ।
पर्याप्तकद्वारे ‘पज्जत्तए भयणाए'त्ति पर्याप्तको वीतरागः सरागश्च स्यात्तत्र वीतरागो ज्ञानावरण नबध्नाति सरागस्तु बघ्नातिततो भजनयेत्युक्तं, ‘नोपज्जत्तएनोअपज्जत्तएनबंधइत्ति सिद्धो न बघ्नातीत्यर्थः, 'आउगं हेडिल्ला दो भयणाए'त्ति पर्याप्तकापर्याप्तकावायुस्तद्वन्धकाले बघ्नीतोऽन्यदानेति भजना, ‘उवरिल्ले ने ति सिद्धो न बघ्नातीत्यर्थः ।।
भाषकद्वारे ‘दोवि भयणाए'त्ति भाषको-भाषालब्धिमांस्तदन्यस्त्वभाषकः, तत्र भाषको वीतरागो ज्ञानावरणीयं न बघ्नाति सरागस्तु बघ्नाति अभाषकस्त्वयोगी सिद्धश्च न बघ्नाति पृथिव्यादयो विग्रहगत्यापन्नाश्च बघ्नन्तीति ‘दोवि भयणाए'इत्युक्तं, 'वेयनिजं भासए बंधइत्ति सयोग्यवसायनस्यापि भाषकस्य सवेदनीयबन्धकत्वात् 'अभासए भयणाए'त्तिअभाषकस्त्वयोगी
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003309 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 05 Bhagvati |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 564 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bhagwati |
| File Size | 12 MB |