________________
शतकं - ३, वर्गः, उद्देशकः-२
उड्डुंपाए अहोसिरे कक्खागयसेयंपि व विनिम्मुयमाणे २ ताए उक्किट्ठाए जाव तिरियमसंखेज्जाणं दीवसमुद्दाणं मज्झं मज्झेणं वीईवयमाणे २ जेणेव जंबूद्दीवे २ जाव जेणेव असोगवरपायवे जेणेव मम अंतिए तेणेव उवागच्छइ २ त्ता भीए भयगग्गरसरे भगवं सरणमिति बुयमाणे ममं दोहवि पायाणं अंतरंसि वेगेण समोवडिए ।
१८५
वृ. 'दाणामाए 'त्ति दानमय्या, 'छउमत्थकालियाए' त्ति छद्मस्थकाल एव छद्मस्थकालिका तस्यां 'दोवि पाए साहड' त्ति संहत्य - संहृतौ कृत्वा, जिनमुद्रयेत्यर्थः, 'वग्घारियपानि' त्ति प्रलम्बितभुजः, 'ईसिंपब्भारगएणं'ति प्राग्भारः - अग्रतोमुखभवनतत्वम् 'अहापनिहिएहिं गत्तेहिं' ति 'यताप्रनिहितैः' यथास्थितैः । 'वीससाए' त्ति स्वभावत एव ।
'पासइ य तत्थ 'त्ति पश्यति च तत्र सौधर्म्मकल्पे 'मधवं' ति मधा-महामेघास्ते यस्य वशे सन्त्यसौ मधवानतस्तं 'पागसासणं' ति पाको नाम बलवान् रिपुस्तं यः शास्ति - निराकरोत्यसौ पाकशासनोऽतस्तं ‘सयक्कउं' ति शतं क्रतूनां प्रतिमानामभिग्रहविशेषाणां श्रमणोपासकपञ्चमप्रतिमारूपाणां वा कार्त्तिकश्रेष्ठिभवापेक्षया यस्यासौ शतक्रतुरतस्तं 'सहस्सक्खं 'ति सहस्रमक्ष्णां यस्यासौ सहस्राक्षोऽतस्तम्, इन्द्रस्य किल मन्त्रिणां पञ्च शतानि सन्ति, तदीयानां चाक्ष्णामिन्द्रप्रयोजनव्यापृततयेन्द्रसम्बन्धित्वेन विवक्षणात्तस्य सहाक्षत्वमिति 'पुरंदरं 'ति असुरादिपुराणां दारणात् पुरन्दरस्तं 'जाव दस दिसाओ' त्ति इह यावत्करणात् ।
दाहिणड्डुलोगाहिवइ बत्तीसविमाणसयसहस्साहिवई एरावणवाहणं सुरिंदं अरयंबरवत्थघरं ' अरजांसि च तानि अम्बरवस्त्रानि च - स्वच्छतयाऽऽकाशकल्पवसनानि अरजोऽम्बरानि तानि धारयति यः स तथा तम्, 'आलइयमालमउडं' आलगितमालं मुकुटं यस्य स तथा तं 'नवहेमचारुचित्तचंचलकुण्डलविलिहिज्ज माणगंडं' नवाभ्यामिव हेम्नः सत्काभ्यां चारुचित्राभ्यां चञ्चलाभ्यां कुण्डलाभ्यां विलिख्यमानौ गण्डौ यस्य स तथा तम्, इत्यादि तावद्वाच्यं यावत् 'दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेसाए' त्ति, अथ यत्र यत्परिवारं यत्कुर्वाणं च तं पश्यति तथा दर्शयितुमाह'अपत्थियपत्थए'त्ति अप्रार्थिः तं प्रार्थः यते यः स तथा 'दुरंतपंतलक्खणे 'त्ति दुरन्तानिदुष्टावसानानि अत एव प्रान्तानि - अमनोज्ञानि लक्षणानि यस्य स तथा 'हीनपुन्नचाउद्दसे' त्ति हीनायां पुण्यचतुर्दश्यां जातो हीनपुण्यचातुर्दशः, किल चतुर्दशी तिथि पुण्या जन्माश्रित्य भवति, साच पूर्णा अत्यन्तभाग्यवतो जन्मनि भवति अत आक्रोशतोक्तं- 'हीनपुन्नचाउद्दसे' त्ति । 'ममं ति मम ‘अस्याम्' एतद्रूपायां दिव्यायां देवद्ध सत्यां, तथा दिव्ये देवानुभागे लब्धे प्राप्ते अभिसमन्वागते सति 'अप्पिं 'ति ममैव ।
Jain Education International
-
'अप्पुस्सुए’त्ति अल्पौत्सुक्यः 'अच्चासाइत्तए’त्ति ‘अत्याशातयितुं' छायाया भ्रंशयितुमिति 'उसिणे'त्ति उष्णः कोपसन्तापात्, कोपसन्तापजं चोष्णत्वं कस्यचित्स्वभावतोऽपि स्यादित्याह-‘उसिणब्भूए’त्ति अस्वाभाविकमौष्ण्यं प्राप्त इत्यर्थः, 'एगे' त्ति सहायाभावात्, एकत्वं च बहुपरिवारभावेऽवि विवक्षितसहायाभावद्वयवहारतो भवतीत्यत आह- 'अबिइए' त्ति अद्वितीयो डिम्भरूपमात्रस्यापि द्वितीयस्याभावादिति । 'एगं महं' ति कहां महतीं बोन्दीमिति योगः 'घोरं 'ति हिंस्रां, कथम्? -यतो 'घोराकारां' हिंस्राकृतिं 'भीमं 'ति 'भीमां' विकरालत्वेन भयजनिकां, कथम् य-यतो 'भीमाकारां' भयजनकाकृति 'भासुरं 'ति भास्वरां 'भयाणीयं 'ति भयमानीतं यया सा
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org