________________
१२६
119 11
'अपएसो रुयगो तिरियं लोगस्स मज्झयारंमि । एसप्पभवो दिसाणं एसेव भवे अणुदिसाणं ।।
रुचक एव नाभिचक्रस्य तुम्बभिवेति रुचकनाभि, ततश्चतसृष्वपि दिक्षु पञ्च पञ्च सहस्राणि मेरुस्तस्य दशसहस्रविष्कम्भत्वादिति ।
समवायाङ्गसूत्रम्-१९७
मू. (१९८) सहस्सारे णं कप्पे छ विमाणावाससहस्साप० ।
मू. (१९९) इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए रयणस्स कंडस्स उवरिल्लाओ चरमंताओ पुलगस्स कंडस्स हेट्ठिल्लै चरमंते एस णं सत्त जोयणसहस्साइं अबाहाए अंतरे प० ।
वृ. 'इमीसे ण'मित्यादि, रत्नकाण्डं प्रथमं पुलककाण्डं सप्तममिति सप्तसहस्राणि । मू. (२००) हरिवासरम्मयाणं वासा अट्ठ जोयणसहस्साइं साइरेगाइं वित्थरेणं प० । वृ. 'हरिवासे' त्यादि, इहार्थे गाथार्द्ध- 'हरिवासे इगवीसा चुलसी य सया कला य एक्का
यत्ति ।
मू. (२०१) दाहिणड्डूभरहस्स णं जीवा पाईणपडीणायया दुहओ समुद्दं पुट्ठा नव जोयणसहस्साइं आयामेणं प० ।
वृ. 'दाहिणे 'त्यादि दक्षिणो भागो भरतस्येति दक्षिणार्द्धभरतं तस्य जीवेव जीवा-ऋज्वी सीमा प्राचीनं- पूर्वतः प्रतीचीनं-पश्चिमतः आयता-दीर्घा प्राचीनप्रतीचीनायता 'दुहओ' त्ति उभयतः पूर्वापरपाश्वर्योरित्यर्थः, समुद्रं - लवणसमुद्रं स्पृष्टाः छुप्तवती नव सहस्राण्यायामत इहोक्ता, स्थानान्तरे तु तद्विशेषोऽयं 'नव सहस्राणि सप्त शतान्यष्टचत्वारिंशदधिकानि द्वादश च कला' इति । मू. (२०२) मंदरे णं पव्वए धरणितले दस जोयणसहस्साइं विक्खंभेणं प० । मू. (२०३) जम्बूदीवेणं दीवे एगं जोयणसयसहस्सं आयामविक्कंभेणं प० । मू. (२०४) लवणे णं समुद्दे दो जोयणसयसहस्साइं चक्कवालविक्खंभेणं प । मू. (२०५) पासस्स णं अरहओ तिन्नि सयसाहस्सीओ सत्तावीसं च सहस्साइं उक्कोसिया सावियासंपया होत्था ।
मू. (२०६) धायइखंडे णं दीवे चत्तारि जोयणसयसहस्साइं चक्कवालविक्खंभेणं प० । मू. (२०७) लवणस्स णं समुद्दस्स पुरच्छिमिल्लाओ चरमंताओ पच्चच्छिमिल्ले चरमंते एस णं पंच जोयणसयसहस्साइं अबाहाए अंतरे प० ।
वृ. 'लवणे' त्यादि, तत्र जम्बूद्वीपस्य लक्षं चत्वारि च लवणस्येति पञ्च ।
मू. (२०८) भरहे णं राया चाउरंतचक्कवट्टी छ पुव्वसयसहस्साइं रायमज्झे वसित्ता मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइए ।
मू. (२०९) जम्बूदीवस्स णं दीवस्स पुरच्छिमिल्लाओ वेइयंताओ धायइखंडचक्कवालस्स पच्चच्छिमिल्ले चरमंते सत्त जोयणसयसहस्साइं अबाहाए अंतरे प० ।
वृ. 'जम्बूदीवस्से' त्यादि, तत्र लक्षं जम्बूद्वीपस्य द्वे लवणस्य चत्वारि धातकीखण्डस्येति सप्तलक्षाण्यन्तरं सूत्रोक्तं भवतीति ।
मू. (२१०) माहिंदे णं कप्पे अट्ठ विमाणावाससयसहस्साइं प० ।
मू. (२११) अजियस्स णं अरहओ साइरेगाइं नव ओहिनाणिसहस्साइं होत्था ।
वृ. अजितस्यार्हतः सातिरेकाणि नवावधिज्ञानिसहस्राणि, अतिरेकश्चत्वारि शतानि, इदं
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International