________________
स्थानं-५, - उद्देशकः -३
३६५ मू. (४८४) कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा पंच वत्थाइंधारित्तए वा परिहरेत्तते वा, तंजहा-जंगिते भंगिते साणते पोत्तिते तिरीडपट्टते नामपंचमए। कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंधीण वा पंच रयहरणाइंधारित्तए वा परिहरित्तते वा-तंजहा उण्णिए उट्टिते साणते पञ्चापिच्चियते मुंजापिच्चिते नामं पंचमए।
वृ. 'कप्पंती'त्यादिकण्ठ्यं, नवरंकल्पन्ते-युज्यन्तेधारयितुंपरिग्रहेपरिहर्तु-आसोवितुमिति, अथवा धारणयाउवभोगो परिहरणा होइ परिभोगोत्ति, जंगिए'त्तिजङ्गमाः-त्रसास्तदवयवनिष्पन्नं जाङ्गमिकं-कम्बलादि, ‘भंगिए'त्तिभंगा-अतसी तन्मयंभाङ्गिकं, 'साणए'तति सनसूत्रमयंसानकं, 'पोत्तिए'त्ति पोतमेव पोतकं काासिकं, 'तिरीडवट्टे'त्ति वृक्षत्वाङ्मयमिति, इह गाथाः ॥१॥
“जंगमजायंजंगियतं पुण विगलिंदियं च पंचिंदि।
एकेकंपिय इत्तो होइ विभागेण नेगविहं ॥२॥ पट्टसुवने मलए अंसुयचीनंसुए य विगलिंदी।
उन्नोट्टियमियलोमे कुतवे किट्टी य पंचिंदी पट्टःप्रतीतःसुवर्ण-सुवर्णवर्णसूत्रं कृमिकाणांमलय मलयविषयएव अंशुकं-लक्ष्णपट्टः चीनांशुकं कोशीरः चीनविषयेवायद्भवतिश्लक्ष्णात्पट्टादितिमृगरोमजं-शशलोमजमूषकरोमजं वा कुतपः-छागलं किट्टिजमेतेषामेवावयवनिष्पन्नमिति, ॥१॥ . “अयसी वंसीमाइय भंगियं साणयं तु सणवक्को ।
पोत्तं कप्पासमयं तिरीडरुक्खा तिरिडपट्टो इह पञ्चविधे वस्त्रे प्ररूपितेऽप्युत्सर्गतः काप्पासिकौर्णिके एव ग्राह्ये, यतोऽवाचि"कप्पासिया उ दोन्नी उन्निय एको य परिभोगो।" इति, ॥१॥ “कपासियस्स असई वागयपट्टो य कोसियारोय।
असई य उन्नियस्सा वागय कोसेजपट्टो य" इति, तदप्यमहामूल्यमेव ग्राह्य, महामूल्यताच पाटलीपुत्रीयरूपकाष्टादशकादारभ्यरूपकलक्षं यावदिति । रजो हियते-अपनीयते येन तद्रजोहरणं, उक्तंच॥१॥ "हरइ रयंजीवाणं बझं अब्अंतरंच जं तेणं ।
रयहरणंति पवुच्चइ कारणकजोवयाराओ" इति, तत्र 'उन्नियंति अविलोममयं “उट्टियंति उष्ट्रलोममयं 'सानक' सनसूत्रमयं 'पच्चपिच्चियए'त्तिबल्वजः-तृणविशेषः तस्य 'पिच्चियं ति कुट्टितत्वक्तन्मयं मुञ्जः' शरणपर्णीति, इह गाथाः॥१॥ “पाउंछणयं दुविहं ओसग्गियमाववाइयं चेव ।
एक्केकंपिय दुविहं निव्वाघायं च वाघायं" औत्सर्गिकंरजोहरणं पट्टनिषद्याद्वययुक्तमापवादिकमनावृतदंडं, निर्व्याघातिकमौर्णिकदशिकं व्याघातिकं त्वितरदिति॥२॥ "जंतं निव्वाघायं तं एगं उन्नियंति नायव्वं ।
उस्सग्गियवाघायं उट्टियसणपञ्चमुच
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org