________________
३२४
स्थानाङ्गसूत्रम् ५/१/४३०
॥२॥ वीरासणंतु सीहासणेव्व जहमुक्कजानुगणिविट्ठो।
डंडो लगण्डउवमा आययकुजे य दोण्हंपि आयावणा यतिविहा उक्कोसा मज्झिमा जहन्ना य।
उक्कोसा उ निवना निसन्न मज्झा ठिय जहन्ना तिविहा होइ निवन्ना ओमंथिय पास तइय उत्ताणा" इति
-निषण्णापि त्रिविधा॥४॥ “गोदुह उक्कुडपलियंकमेस तिविहाय मज्झिमा होइ।
तइया उ हत्थिसोंडगपायसमपाइया चेव" इति इयं च निषण्णादिका त्रिविधाऽप्यातापना स्वस्थाने पुनरप्युत्कृष्टष्टादिभेदा ओमंथियादिभेदेनावगन्तव्या, इहचयद्यपिस्थानातिगत्वादीनामातापनायामन्तर्भावस्तथापिप्रधानेतरविवक्षया न पुनरुक्तत्वं मन्तव्यमिति।
मू. (४३१) पंचहिं ठाणेहिंसमणेनिग्गंथेमहानिञ्जरे महापज्जवसाणे भवति, तं०-अगिलाते आयरियवेयावचं करेमाणे १ एवं उवज्झायवेयावच्चं करेमाणे २ थेरवेयावच्चंकरेमाणे ३ तवस्सिवेयावच्चं करेमाणे ४ गिलाणवेयावच्चं करेमाणे ५ ।
पंचहिं ठाणेहिं समणेनिग्गंथे महानिजरेमहापज्जवसाणेभवति, तं०-अगिलाते सेहवेयावचं करेमाणे १ अगिलातेकुलवेया०२ अगिलाएगणवे०३अगिलाएसंघवे०४ अगिलाते साहम्मियवेयावचं करेमाणे ५।
वृ. (तथा) महानिर्जरो-बृहत्कर्मक्षयकारी महानिर्जरत्वाच महद्-आत्यन्तिकं पुनरुद्भवाभावात् पर्यवसानं-अन्तो यस्य स तथा, ‘अगिलाए'त्ति अग्लान्या-अखिन्नतया बहुमानेनेत्यर्थः, आचार्यः पञ्चप्रकारः, तद्यथा-प्रव्राजनाचार्यो दिगाचार्यः सूत्रस्य उद्देशनाचार्यः सूत्रस्यसमुद्देशनाचार्योवाचनाचार्यश्चेति, तस्य वैयावृत्त्यं व्यापृतस्य-शुभव्यापारवतोभावः कर्म वा वैद्मावृत्त्यं-भक्तादिभिर्धर्मोपग्रहकारिवस्तुभिरुपग्रहकरणमाचार्यवैयावृत्त्यं तत्कुर्वाणोविदधदिति, एवमुत्तरपदेष्वपि, नवरमुपाध्यायः-सूत्रदाता स्थविरःस्थिरीकरणात् अथवाजात्या षष्टिवार्षिकः पर्यायेण विंशतिवर्षपर्यायः श्रुतेन समवायधारी तपस्वी-मासपक्षपकादिः ग्लानःअशक्तो व्याध्यादिभिरिति,
तथा 'सेह'तिशिक्षकोऽभिनवप्रव्रजितः 'साधर्मिकः' समानधर्मालिङ्गतःप्रवचनतश्चेति, कुलं-चान्द्रादिकं साधुसमुदायविशेषरूपं प्रतीतं, गुणः-कुलसमुदायः सबो-गणसमुदाय इत्येवं सूत्रद्वयेन दशविधं वैयावृत्त्यमाभ्यन्तरतपोभेदभूतं प्रतिपादितमिति, उक्तंच- , ॥१॥ "आयरियउवज्झाए थेरतवस्सीगिलाणसेहाणं।
साहमियकुलगणसंघ संगयं तमिह कायव्वं " इति, मू. (४३२) पंचहिं ठाणेहिं समणे निग्गंथे साहम्मितं संभोतितं विसंभोतितं करेमाणे नातिकमति, तं०-सकिरितहाणंपडिसेवित्ताभवति १ पडिसेवित्तानो आलोएइ आलोइत्तानो पट्टवेति ३ पट्टवेत्ता नो निविसति ४ जाइं इमाइंथेराणं ठितिपकप्पाइंभवंति ताइं अतियंचियर पडिसेवेति से हंदऽहं पडिसेवामि किंमं येरा करिस्संति? ५पंचहिं ठाणेहिं समणे निग्गंथे
Jain Education International
For
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org