________________
२९३
स्थानं-४, - उद्देशकः -४ वासंभावेति वा न वा भावेइ १५,।।
वृ. 'पुक्खले'त्यादि, ‘एगेणं वासेणं'तिएकयावृष्टया भावयतीति-उदकस्नेहवतीं करोति धान्यादिनिष्पादनसमर्थामितियावत् भुवमिति गम्यते, जिह्नस्तु बहुभिर्वर्षणैरेकमेव वर्षम्-अब्दं यावत् भुवं भावयति नैव वा भावयति रूक्षत्वात्तज्जलस्येति । अत्रान्तरे मेघानुसारेण पुरुषाः पुष्कलावतसमानादयः पुरुषाधिकारतत्वात् अभ्यूह्याइति, तत्रसकृदुपदेशेनदानेनवा प्रभूतकालं यावच्छुभस्वभावमीश्वरंवादेहिनंयः करोत्यसावाद्यमेघसमानः, एवंस्तोकतरस्तोकतमकालापेक्षया द्वितीयतृतीयमेघसमानौ असकृदुपदेशादिना देहिनमल्पकालं यावदुपकुर्वन्ननुपकुर्वन् वा चतुर्थमेघसमान इति १५।
मू. (३७०) चत्तारि करंडगा पं० तं०- सोवागकरंडते वेसिताकरंडते गाहावतिकरंडते रायकरंडते १६, एवामेव चत्तारिआयरियापं० तं०-सोवागकरंडमसमाणे वेसिताकरंडगसमाणे गाहावइककरंडगसमाणे रायकरंडगसमाणे १७।
वृ. करण्डको-वाभरणादिस्थानं जनप्रतीतः, श्वपाककरण्डकः-चाण्डालकरण्डकः, स चप्रायश्चर्मपरिकर्मोपकरणवर्धादिचाँशस्थानतया अत्यन्तमसारो भवति, वेश्याकरण्डकस्तु जतुपूरितस्वर्णाभरणादिस्थानत्वात् कि चित्ततः सारोऽपिवक्ष्यमाणकरण्डकापेक्षयात्वसार एवेति, गृहपतिकरण्डकः-श्रीमत्कौटुम्बिककण्डकः, सच विशिष्टमणिसुवर्णाभरणादियुक्तत्वात्सारतरः, राजकरण्डकस्तु अमूल्यरत्नादिभाजनत्वात्सारतम इति १६,
मू. (३७१) चत्तारि रुक्खा पन्नत्ता तं०-साले नाममेगे सालपरियाते साले नाममेगे एरंडपरियाए एरंडे०४, १८, एवामेव चत्तारि आयरिया पं० तं०- साले नाममेगे सालपरिताते साले नाममेगे एरंडपरियाते एरंडे नाममेगे०४, ११ चत्तारि रुक्खा पं० तं०-साले नाममेगे सालपरिवारे०४, २० एवामेव चत्तारि आयरिया पं० तं०-साले नाममेगे सालपरिवारे०४, २१
वृ. एवमाचार्यो यः षट्प्रज्ञकगाथादिरूपसूत्रार्थधारी विशिष्टक्रियाविकलश्च स प्रथमः अत्यन्तासारत्वात्, यस्तु दुरधीतश्रुतलवोऽपि वागाडम्बरेण मुग्धजनमावर्जयति स द्वितीयः परीक्षाऽक्षमतया असारत्वादेव, यस्तु स्वसमयपरसमयज्ञः क्रियादिगुणयुक्तश्च स तृतीयः सारतरत्वात्, यस्तुसमस्ताचार्यगुणयुक्ततया तीर्थकरकल्पः सचतुर्थः सारतमत्वात्सुधर्मादिवदिति १७,। मू. (३७२) सालदुममज्झयारेजह साले नाम होइ दुमराया।
इय सुंदरआयरिए सुंदरसीसे मुनेयव्वे ॥ मू. (३७३) एरंडमज्झयारे जह साले नाम होइ दुमराया।
इय सुंदरआयरिए मंगुलसीसे मुनेयत्वे ॥ मू. (३७४) सालदुममज्झयारे एरंडे नाम होति दुमराया।
इय मंगुलआयरिए सुंदरसीसे मुमेयव्वे ॥ मू. (३७५) एरंडमज्झयारे एरंडे नाम होइ दुमराया।
इय मंगुलआयरिए मंगुलसीसे मुणेयव्वे ॥ वृ. सालो नामैकः सालाभिधानवृक्षजातियुक्तस्यात् सालस्यैव पर्याया-धर्मा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org