________________
श्रुतस्कन्धः-१, अध्ययनं-१, उपोद्घातः
-प्रदेशान्तरप्रसिद्धस्यार्थस्य लाघवमिच्छता नियुक्तिकारेण गाथाऽम्यधायिनि. [५]
आयारे अंगंमि य पुव्वुद्दिट्ठो चउक्कनिक्खेवो।
नवरंपुण नाणत्तं भावायारंमितं वोच्छं - वृ. क्षुल्लिकाचारकथायामाचारस्यपूर्वोद्दिष्टो निक्षेपः अङ्गस्यतुचतुरङ्गाध्ययनइति, यश्चात्र विशेषः सोऽमिधीयते-'भावाचारविषय' इति ।। यथाप्रतिज्ञातमाह - नि. [६] तस्सेगट्ठ पवत्तण पढमंग गणी तहेव परिमाणे।
समोयारे सारो य सत्तहि दारेहि नाणत्तं वृ. 'तस्य' भावाचारस्यएकार्थाभिधायिनोवाच्याः, तथा केनप्रकारेण प्रवृत्तिः-प्रवर्तनमाचारस्याभूत् तच्चवाच्यं, तथाप्रथमाङ्गताच वाच्या, तथा गणी-आचार्यस्तस्य कतिविधंस्थानमिदमिति च वाच्यं, तथा 'परिमाणम्' इयत्ता वाच्या, तथा किं क्व समवतरतीत्येतच्च वाच्यं, तथा सारश्च वाच्यः, इत्येभिरैः पूर्वस्माद्भावाचारादस्य भेदो-नानात्वमिति पिण्डार्थः ॥
-अवयवार्थं तु नियुक्तिकृदेवाभिधातुमाह - नि. [७] आयारो आचालो आगालो आगरोय आसासो।
आयरिसो अंगति य आइण्णाऽऽजाइ आमोक्खा वृ. आचर्यते आसेव्यत इत्याचारः, स च नामादिचतुर्द्धा, तत्र ज्ञशरीरभव्यशरीरतद् व्यतिरिक्तो द्रव्याचारोऽनया गाथयाऽनुसतव्यः॥१॥ “नामनधोयणवासणसिक्खावणसुकरणाविरोहीणि
दव्वाणि जाणि लोए दव्वायारं वियाणाहि" भावाचारो द्विधा-लौकिको लोकोत्तरश्च, तत्र लौकिकः पाषण्डिकादयः पञ्चरात्रादिकं यत् कुर्वन्ति स विज्ञेयो, लोकोत्तरस्तु पञ्चधा ज्ञानादिकः, तत्रज्ञानाचारोऽष्टधा, तद्यथा
'काले विणए बहुमाणे उवहाणे तहा अनिण्हवणे
वंजणअत्थतदुभए अट्टविहो नाणमायारो'
__-दर्शनाचारोऽप्यष्टधैव, तद्यथा-- ॥२॥ 'निस्संकियनिक्कंखिय निव्वितिगिच्छा अमूढदिट्ठीय
उववूहथिरीकरणे वच्छल्लपभावणे अट्ठ'
___ -चारित्राचारोऽप्यष्टधैव॥३॥ 'तिन्नेव य गुत्तीओ पंच समिइओ अट्ठ मिलियाओ
पवयणमाईउ इमा तासु ठिओ चरणसंपन्नो'
-तप आचारो द्वादशधा, तद्यथा॥४॥ अनसनमूणोयरिया वित्तीसंखेवणं रसच्चाओ
कायकिलेसो संलीणयाय बज्झो तवो होइ पायच्छित्तं विणओ वेयावच्चं तहेव सज्झाओ झाणं उस्सग्गोविय अभितरओ तवो होइ
-वीर्याचारस्त्वनेकधा
॥१॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org