________________
अष्टमाध्यायस्य द्वितीयः पादः
५६७ उदा०-आयुष्मानेधि देवदत्त ! देवदत्त ! देवदत्त३ ! हे देवदत्त ! तू दीर्घायु हो। आयुष्मानेधि यज्ञदत्त ! यज्ञदत्त ! यज्ञदत्त३ ! हे यज्ञदत्त ! तू दीर्घायु हो।
प्रत्यभिवादेऽशूद्रे (८।२।८३) इत्यादि से जो प्लुत विधान किया गया है उसका यह स्थानविशेष का उपदेश है। प्लुतः (उदात्तः)
(६) ओमभ्यादाने।८७। प०वि०-ओम् अव्ययपदम्, अभ्यादाने ७।१। अनु०-पदस्य, प्लुत:, उदात्त इति चानुवर्तते। अन्वय:-अभ्यादाने ओम् प्लुत उदात्त: ।
अर्थ:-अभ्यादाने वर्तमानस्य ओमित्येतस्य पदस्य प्लुतो भवति, स चोदात्तो भवति।
अभ्यादानम्=प्रारम्भः । स च वेदस्वाध्यायादे: प्रारम्भो वेदितव्यः । उदाहरणम्ओ३म् अग्निमीळे पुरोहितं यज्ञस्य देवमृत्विजम् ।
होतारं रत्नधातमम् (ऋ० १११) 'आर्यभाषा अर्थ-(अभ्यादाने) वेद-स्वाध्याय आदि के प्रारम्भ में (ओम्) . ओम् इस (पदस्य) पद को (प्लुत:) प्लुत होता है और वह (उदात्तः) उदात्त होता है। उदाहरणओ३म् अग्निमीळे पुरोहितं यज्ञस्य देवमृत्विजम् ।
होतारं रत्नधातमम् (ऋ० १।११) प्लुतः (उदात्तः)
(७) ये यज्ञकर्मणि|८८। प०वि०-ये ६।१ (लुप्तषष्ठीकं पदम्) यज्ञकर्मणि ७।१। स०-यज्ञस्य कर्मेति यज्ञकर्म, तस्मिन्-यज्ञकर्माण (षष्ठीतत्पुरुषः)। अनु०-पदस्य, प्लुत:, उदात्त इति चानुवर्तते। अन्वय:-यज्ञकर्मणि ये पदस्य प्लुत उदात्त: ।
अर्थ:-यज्ञकर्मणि ये इत्येतस्य पदस्य प्लुतो भवति, स चोदात्तो भवति।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
