________________
सप्तमाध्यायस्य द्वितीयः पादः
(४) याच्या । याच्+नङ् । याच्+न। याच्+ञ । याच्ञ+टाप् । याच्ञ्+आ। याच्या+सु| याच्या+0 | याच्या ।
यहां 'टुयाच याच्ञायाम्' (भ्वा०आ०) धातु से 'यजयाचयतविच्छप्रच्छरक्षो नङ्-' (३1२180 ) से 'नङ्' प्रत्यय है । 'स्तो: श्चुना श्चुः' (८|४ |४१ ) से नकार को चवर्ग अकार होता है। स्त्रीत्व - विवक्षा में 'अजाद्यतष्टाप्' (४/१/४) से 'टाप्' प्रत्यय है। इट्-प्रतिषेधः
(२) तितुत्रतथसिसुसरकसेषु च । ६ ।
प०वि०-ति-तु-त्र-त-थ-सि-सु-सर-क-सेषु ७ | ३ च अव्ययपदम् । स० - तिश्च तुश्च त्रश्च तश्च यश्च सिश्च सुश्च सरश्च कश्च सश्च ते-ति०सा:, तेषु-ति०सेषु (इतरेतरयोगद्वन्द्वः) ।
अनु०-अङ्गस्य, न, इट्, कृति इति चानुवर्तते । अन्वयः-अङ्गात् कृतां तितुत्रतथसिसुसरकसानां च इड् न । अर्थ:-अङ्गाद् उत्तरेषां कृत्संज्ञकानां तितुत्रतथसिसुरकसानां प्रत्ययानां च इडागमो न भवति। उदाहरणम्
कृत्प्रत्ययाः
(१) ति: (क्तिन्)
(क्तिन्)
(२) तुः (तुन्)
(३) त्रः (ष्ट्रन्)
(४) तः (तन्)
(५) थः (क्थन् )
Jain Education International
शब्दरूपम्
तन्ति:
दीप्ति:
सक्तुः
पत्रम् (वाहनम्)
तन्त्रम्
हस्तः
लोत:
पोत
धूर्त:
१०७
कुष्ठम्
काष्ठम्
भाषार्थ:
रेखा | गौ: ।
चमक ।
सत्तू।
गाड़ी आदि ।
करघा ।
हाथ ।
चोरी का धन ।
जानवर का बच्चा ।
ठग ।
कोढ (रोगविशेष)।
लकड़ी ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
