SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 294
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ २७७ पञ्चमाध्यायस्य तृतीय पादः (२) कदा। यहां 'किम्' शब्द से विकल्प पक्ष में पूर्ववत् सर्वैकान्यकियत्तदः काले दा' (५।३।१५) से 'दा' प्रत्यय है। किम: कः' (७।२।१०३) से किम्' के स्थान में क’ आदेश होता है। (३) यहि । यत्+डि+हिल् । यत्+हि । यअ+हि । यहि+सु। यहि । यहां यत्' शब्द से 'हिल्' प्रत्यय है। शेष कार्य तर्हि' (५।३ ।२०) के समान है। (४) तदा। यहां तत्' शब्द से विकल्प पक्ष में पूर्ववत् 'दा' प्रत्यय है। शेष कार्य पूर्ववत् है। निपातनम्(२२) सद्यःपरुत्पराबैंषमःपरेद्यव्यद्यपूर्वेधुरन्येधुरित रेधुरपरेधुरधरेधुरुभयेधुरुत्तरेयुः ।२२। प०वि०-सद्य: अव्ययपदम्, परुत् अ०प०, परारि अ०प०, ऐषम: अ०प०, परेद्यवि अ०प०, अद्य अ०प०, पूर्वेद्यु: अ०प०, अन्येद्यु: अ०प०, अन्यतरेयु: अ०प०, इतरेयु: अ०प०, अपरेयु: अ०प०, अधरेयु: अ०प०, उभयेयुः अ०प०, उत्तरेयु: अ०प० । अनु०-सप्तम्या:, काले इति चानुवर्तते। अन्वय:-सप्तम्यन्ता: सद्य:उत्तरेयु: काले। अर्थ:-सप्तम्यन्ता: सद्य आदय: शब्दा निपात्यन्ते कालेऽभिधेये। उदा०-(सद्य:) समानेऽहनि-सद्यः। (परुत्) पूर्वस्मिन् संवत्सरेपरुत्। (परारि) पूर्वतरे संवत्सरे-परारि। (एषम:) अस्मिन् संवत्सरेऐषमः । (परेद्यवि) परस्मिन्नहनि-परेद्यवि। (अद्य) अस्मिन्नहनि-अद्य। (पूर्वेयुः) पूर्वस्मिन्नहनि-पूर्वेयुः। (अन्येयुः) अन्यस्मिन्नहनि-अन्येयुः । (अन्यतरेयुः) अन्यतरस्मिन्नहनि-अन्यतरेयुः । (इतरेयुः) इतरस्मिन्नहनिइतरेयुः। (अपरेयुः) अपरस्मिन्नहनि-अपरेयुः । (अधरेयुः) अधरस्मिन्नहनि-अधरेयुः। (उभयेयुः) उभयोरह्नो:-उभयेयुः। (उत्तरेयुः) उत्तरस्मिन्नहनि-उत्तरेयुः। आर्यभाषा: अर्थ- (सप्तम्या:) सप्तम्यन्त (सद्य: उत्तरेयुः) सद्य:, परुत्, परारि, ऐषम:, परेद्यवि, अद्य, पूर्वेयुः, अन्येयुः, अन्यतरेयुः, इतरेयुः, अपरेयुः, अधरेयु:, उभयेयुः, उत्तरेयुः शब्द निपातित हैं (काले) यदि वहां काल अर्थ अभिधेय हो। उदाहरण Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003299
Book TitlePaniniya Ashtadhyayi Pravachanam Part 04
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSudarshanacharya
PublisherBramharshi Swami Virjanand Arsh Dharmarth Nyas Zajjar
Publication Year1998
Total Pages536
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size20 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy