________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां ढुण्ढिकायां ।
[बहुक्षमः, बहुक्षमा ] बहु 'क्षमू(मौ)षि सहने' (७८८) क्षम् । बहु क्षमते' । 'क्षमू(मौ)च् सहने' (१२३५) क्षम् । बहु क्षाम्यतीति । अनेन णप्र० → अ । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० → आ ।
[अम्भोऽतिगमा ] अम्भस् अम (३९२) - द्रम (३९३) - हम्म (३९४) मीमृ (३९५) - 'गम्लुं गतौ' (३९६) गम्, अतिपूर्व० । अतिगमनं = अतिगमः । 'युवर्ण-वृ-दृ-वश-रण-गमृद्-ग्रहः' (५।३।२८) अल्प्र० । अम्भसोऽतिगमोऽस्याः सा ।
[अम्भोऽतिगामी] अम्भांसि अतिगच्छतीति । 'कर्मणोऽण' (५।१।७२) अणप्र० । 'णिति' (४३५०) उपान्त्यवृद्धिः । 'अणजेयेकण्-नज-स्नञ्-टिताम्' (२।४।२०) ङी । 'अस्य यां लुक् (२।४।८६) अलुक् । [पयस्कामी ] पयस् 'कमूङ् कान्तौ' (७८९) कम् । पयः कमते(कामयते) । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२) अण्प्र० ।
'अणजेयेकण्०' (२।४।२०) ङी । 'अतः कृ-कमि-कंस-कुम्भ-कुशा-कर्णीपात्रेऽनव्ययस्य' (२।३।५) र० → स० ॥छ।।
गायोऽनुपसर्गाट्टक् ॥ ५।१।७४ ॥ [गायः] गाय् पञ्चमी ङसि । [अनुपसर्गात् ] न विद्यते उपसर्गो यस्य सः = अनुपसर्गः, तस्मात् । [टक्] टक् प्रथमा सि ।
[वक्रगः, वक्रगी] वक्र कैं (३६) - 'मैं शब्दे' (३७) गै । 'आत् सन्ध्यक्षरस्य' (४।२।१) गा । वक्रं गायतीति । अनेन टक्प्र० → अ । 'इडेत्-पुसि चाऽऽतो लुक् (४।३।९४) आलुक् । 'अणजेयेकण्०' (२।४।२०) ङी । 'अस्य ङ्यां लुक्' (२।४।८६) अलुक् ।
[सामगः, सामगी] सामन् कैं (३६) - "मैं शब्दे' (३७) गै । 'आत् सन्ध्यक्षरस्य' (४।२।१) गा । सामानि गायतीति(न्तीति) । अनेन टक्प्र० → अ । 'इडेत्-पुसि०' (४।३।९४) आलुक् । 'अणजेयेकण्०' (२।४।२०) ङी । 'अस्य ङ्यां लुक्' (२।४।८६) अलुक् ।
[वक्रसंगायः] वक्रं संगायतीति । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२) अण्प्र० -→ अ । 'आत ऐः कृौ ' (४।३।५३) आ० → ऐ० । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् ।
[खरुसंगायः] खरु संगायतीति । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२) अण्प्र० → अ । 'आत ऐ: कृचौ' (४।३।५३) आ० →ऐ० । 'एदैतोऽयाय' (१।२।२३) आय् । वक्रादयो गीतविशेषाः । गायतिनिर्देशो गाङ् निवृत्त्यर्थः ॥छ।
सुरा-सीधोः पिबः ॥ ५।१।७५ ॥ [सुरासीधोः ] सुरा च सीधुश्च = सुरासीधु, तस्मात् । [पिबः] पिब् पञ्चमी ङसि ।
[सुरापः, सुरापी] सुरा 'पां पाने' (२) पा । सुरां पिबतीति । अनेन टक्प्र० → अ । 'इडेत्-पुसि चाऽऽतो लुक्' (४।३।९४) आलुक् । 'अणजेयेकण्०' (२।४।२०) ङी । 'अस्य ङ्यां लुक्' (२।४।८६) अलुक् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org