Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 05

SR No.: 003295
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2012
Total Pages: 400
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 56

पञ्चमाध्यायस्य प्रथमः पादः॥
[अवरोधी] 'रुधूपी आवरणे' (१४७३) रुध्, अवपूर्व० । अवरुणद्धीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ । प्रथमा सि । 'इन्-हन्' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽननः' (२।१।९१) नलुक् ।
[अपराधी] अप 'राधं संसिद्धौ' (१३०४) राध् । अपराध्नोतीति । अनेन णिन्प्र० →इन् । प्रथमा सि । 'इन्हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[ उत्साही ] उत् 'षहि मर्षणे' (९९०) षह् । 'षः सोऽष्ट्यै-ष्ठिव-ष्वष्कः' (२।३।९८) सह् । उत्सहते । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । प्रथमा सि । 'इन्-हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[उदासी] उत् 'दासृग् दाने' (९३३) दास् । उद्दासते-उद्दासतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । प्रथमा सि । 'इन्-हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घयाब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
__ [उद्भासी ] उत् ‘भासि दीप्तौ' (८४६) भास् । उद्भासते । अनेन णिन्प्र० → इन् । प्रथमा सि । 'इन्-हन्' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[निश्रावी] नि 'श्रृंट श्रवणे' (१२९६) श्रु । निशृणोति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृद्धिः औ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) आव् । प्रथमा सि । 'इन्-हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[निशायी] जानि'शीङ् स्वप्ने' (११०५) शी । निशेते । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृद्धिः ऐ । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् । प्रथमा सि । 'इन्-हन्' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[निवेशी] नि 'विशंत् प्रवेशने' (१४१५) विश् । निविशते । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए । प्रथमा सि । 'इन्-हन्-पूषाऽर्यम्णः०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[निवासी] नि 'वसं निवासे' (९९९) वस् । निवसतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति' (४।३५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । प्रथमा सि । 'इन्-हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[निवापी] नि 'डुवपी बीजसन्ताने' (९९५) वप् । निवसतीति । अनेन णिन्प्र० →इन् । 'ञ्णिति' (४।३५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । प्रथमा सि । 'इन्-हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
[निरक्षी] नि 'रक्ष पालने' (५६७) रक्ष् । निरक्षतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । प्रथमा सि । 'इन्-हन्' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घझ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
ॐ श० म० न्या० - 'शोंच तक्षणे' । निश्यतीति णिनि ओकारस्य 'आत् सन्ध्यक्षरस्य' (४।२।१) इत्याकारे तस्य 'आत ऐ: कृऔ' (४।३।५३) इत्यैकारे तस्यायादेशे च निशायी ।