Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 05

SR No.: 003295
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2012
Total Pages: 400
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 57

श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां दुण्ढिकायां ।
[ अव्याहारी ] 'हंग् हरणे' (८८५) हृ, नञ्-वि- आङ्पूर्व० । न व्याहरति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हले:' ( ४।३।५१) वृद्धिः आर् । प्रथमा सि । 'इन् हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्० ' (१|४|४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२।१।९१) नलुक् ।
४०
[ असंव्याहारी ] हृ, नञ् - सम् - वि- आङ्पूर्व० । न संव्याहरति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हले ः ' (४।३।५१) वृद्धिः आर् । प्रथमा सि । 'इन्- हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्० ' (१|४|४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२।१।९१) नलुक् ।
[ असंव्यवहारी ] हृ, नञ्-सम् - वि- अवपूर्व० । न संव्यवहरति । अनेन णिन्प्र० इन् । 'नामिनोऽकलि-हलेः ' (४।३।५१) वृद्धिः आर् । प्रथमा सि । ' इन्- हन् ० ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्-व्यञ्जनात् से:' (१।४।४५) सिलुक्। 'नाम्नो नोऽनन: ' (२।१।९१) नलुक् ।
[ अयाची ] डुयाचृग् याच्ञायाम् (८९१) याच्, नञ्पूर्व० । न याचते = न प्रार्थयतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नञत्' (३।२।१२५) न० अ० । प्रथमा सि । 'इन्- हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्० ' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽननः ' (२।१।९१) नलुक् ।
[ अब्राजी ] धृज (१३० ) - धृजु (१३१) - ध्वज (१३२) - ध्वजु (१३३) ध्रज (१३४) - ध्रजु (१३५) - वज (१३६) व्रज गतौ (१३७) व्रज्, नञ्पूर्व० । न व्रजति = न गच्छतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति' (४|३|५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । 'नञत्' (३।२।१२५) न० अ० । प्रथमा सि । 'इन्- हन्० ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२।१।९१) नलुक् ।
-
[ अवादी ] 'वद व्यक्तायां वाचि' (९९८) वद्, नञ्पूर्व० । न वदते ( तीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । 'नञत्' (३।२।१२५) न० अ० । प्रथमा सि । 'इन्- हन्०' (१।४।८७) दीर्घः । ‘दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२।१।९१) नलुक् ।
[ अवासी ] 'वसं निवासे' (९९९) वस्, नञ्पूर्व० । न वसतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति' (४|३|५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । ‘नञत्' (३।२।१२५) न० अ० । प्रथमा सि । 'इन्- हन्- पूषाऽर्यम्ण: ० ' (१|४|८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ।
नञ्पूर्वात् स्वरान्तादचित्तवत्कर्तृकात्
[ अचित्तवत्कर्तृकात् ] चित्तं विद्यते यस्य सः = चित्तवान्, न चित्तवान्
अचित्तवान् स कर्त्ता यस्य तस्मात् ।
[ अकारी धर्मस्य बालातपः ] 'डुकृंग् करणे' (८८८) कृ, नञ्पूर्व० । न करोतीति । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'नामिनोऽकलि-हले:' ( ४/३/५१) वृद्धि: आर् । 'नञत्' (३।२।१२५) न० अ० । धर्मस्य, बालातप प्रथमा सि ।
[ अहारी शीतस्य शिशिरः ] 'हंग् हरणे' (८८५) हृ, नञ्पूर्व० । 'नामिनोऽकलि-हले:' ( ४|३|५१) वृद्धि: आर् । 'नञत् ' ( ३।२।१२५) न०
चित्तवत्कर्तृकान्न भवति
[ अकर्ता कटस्य चैत्रः ] डुकृंग् करणे (८८८) कृ, नञ्पूर्व० । न करोतीति । णक-तृचौ (५/११४८) तृच्प्र० तृ । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४|३|१) गु० अर् ।
व्यभिभ्यां भुवोऽतीते
For Private
=
Personal Use Only
न हरतीति । अनेन णिन्प्र० →इन् । अ० । शीतस्य, शिशिर प्रथमा सि ।