Page Text
________________
पञ्चमाध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
[ चरु: ] 'चर भक्षणे च' (४१०) चर् । चरन्त्यस्मात् पायसमादये इति चरुः । 'मि-वहि- चरि चटिभ्यो वा' (उणा०
७२६) उप्र० ।
[समुद्रः ] 'उन्दैप् क्लेदने' (१४९१) उन्द्, सम्पूर्व० । समुन्दन्ति = आर्द्रीभवन्ति वेलाकाले नद्योऽस्मादिति समुद्रः ।' 'ऋज्यजि-तञ्चि-वञ्चि-रिपि-सृपि-तृपि दृपि - चुपि-क्षिपि - क्षुपि - क्षुदि-मुदि-रुदि- छिदि - भिदि - खिद्युन्दि-दम्भि-शुभ्युम्भिदंशि-चि-सि-वहि-विसि वसि - शुचि - सिधि - गृधि-वीन्धि-श्विति-वृति-नी-शी-सु-सूभ्यः कित्' (उणा० ३८८) किद् रप्र० । 'नो व्यञ्जनस्याऽनुदितः' (४|२|४५) नलुक् ।
[स्रुवः ] इं (११)
दुं (१२)
-
=
(?) (घृतादीनि) अस्या इति
दुं (१३) शुं (१४) - 'सुं गतौ ' (१५) स्रु । स्रवन्ति ध्वनंजना ।' निघृषीष्टृषि - स्रु- प्रुषि - किणि - विशि - विल्यवि - पृभ्यः कित्' (उणा० ५११) किद् वप्र० । [ स्रुक् ] इं (११) - (१२) - दुं (१३) - शुं (१४) - 'तुं गतौ ' (१५) स्रु । * स्रवन्ति (ति) कुसुमगन्धमस्या इति स्रुक् । स्रोश्चिक् (उणा० ८७१) चिक्प्र० ।
दुं
[ रक्षः] 'रक्ष पालने' (५६७) रक्ष् । रक्षति अपायेभ्यः जनान् इति रक्षः । 'अस्' (उणा० ९५२) अस्प्र० ।
[ खलति: ] 'खल सञ्चये च' (४४९) खल् । वंधं (?) प्राप्नोति ( खलन्ति केशा अस्मादिति ) । 'खल्यमि-रमिवहि-वस्यर्तेरतिः' (उणा० ६५३) अतिप्र० । सर्वत्र प्रथमा सि । 'सो रुः ' (२|१|७२) स०र० । 'रः पदान्ते विसर्गस्तयोः ' (१।३।५३) विसर्गः || ||
1
संप्रदानाच्चान्यत्रोणादयः || ५|१|१५ ॥
[ संप्रदानात् ] 'डुदांग्क् दाने' (१९३८) दा, सम्-प्रपूर्व० । संप्रदीयते यस्मै तत् = संप्रदानम्, तस्मात् । 'बहुलम्' (५/१/२) अनट्प्र० अन ।
[च] च प्रथमा सि ।
[ अन्यत्र ] अन्य । अन्यस्मिन् = अन्यत्र | 'सप्तम्याः' (७/२/९४) त्रप्प्र० त्र ।
[ उणादयः ] उण् आदिर्येषां ते
= उणादयः ।
[ कारुः ] 'डुकृंग् करणे' (८८८) कृ । करोतीति क्रियत इति कारुः । ‘कृ-वा-पा-जि-स्वदि-साध्यशौ-दृस्ना-सनि-जा-निरहीण्भ्य उण्' (उणा० १) उण्प्र० उ । 'नामिनोऽकलि हले:' ( ४।३।५१) वृ० आर् ।
[ वायुः ] 'वांक् गति-गन्धनयो: ' (१०६३) वा । वाति-वायते इति वायुः । कृ-वा- पा-जि- स्वदि० ' ( उणा० १) उ । 'आत ऐ: कृञ्ञ' (४।३।५३) आ ऐ । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् ।
उण्प्र०
१३
-
[ कषि: ] 'कष हिंसायाम्' (५०७) कष् । कषितोऽसाविति । कर्मणि 'कृ-शू - कुटि-ग्रहि खन्यणि-कष्यलि-पलिचरि - वसि - गण्डिभ्यो वा (उणा० ६१९) इप्र० ।
[ तनुः ] 'तनूयी विस्तारे' (१४९९) तन् । तन्यतेऽसाविति । रुद्यर्ति - जनि-तनि- धनि-ग्रन्थि-पृ-तवि-त्रपि-वपिजि-प्रादि-वेपिभ्य उस्' (उणा० ९९७) उस्प्र० ।
Jain Education International
[ ऋक् ] 'ऋचत् स्तुतौ' (१३४०) ऋच् । ऋचन्ति तयेति क्विप् । 'अप्रयोगीत् ' (१|१|३७) क्विप्लुक् । 'च-ज: क- गम्' (२|१|८६) च० क० ।
5 अभिधानचिन्तामणिनाममालायाम् - धातुपारायणे च स्रवत्यस्मादिति स्रुवः ।
* अभिधानचिन्तामणिनाममालायाम्
स्रवति हविरस्याः ।
P. 5 करोति शिल्पादिकर्मेति ।
For Private
Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003295 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2012 |
| Total Pages | 400 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 17 MB |