________________
२६६
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां ढुण्ढिकायां ।
[खलः] 'खल संचये च' (४४९) खल् । खलन्ति-संचिन्वन्ति पापानि लोका अस्मिन्निति खलो दुर्जनः ।
[आपणः] 'पणि व्यवहार-स्तुत्योः' (७१०) पण, आप० । आ एत्य पणायन्त्यस्मिन्नित्यापणः ।
[निगमः ] निपूर्व० अम (३९२) - द्रम (३९३) - हम्म (३९४) - मीम (३९५) - 'गम्लु गतौ' (३९६) गम् । निगच्छन्ति तत्रेति निगमः - नगरविशेषः ।
[बकः] 'वचं भाषणे' (१०९६) वच् । वक्तीति बकः । बाहुलकात् कर्त्तरि । [निपकः] निपचन्त्यनेनेति निपकः ।
[भगः] 'भजी सेवायाम' (८९५) भज । भज्यतेऽनेनास्मिन्निति वा = भगः । अनेन घप्र० । 'क्तेऽनिटश्च-जोः कगौ घिति' (४।१।१११) ज० → ग० ।
[कषः ] 'कष हिंसायाम्' (५०७) कष् । कषत्यस्मिन्निति कषः । [आकषः] आपूर्व० 'कष हिंसायाम्' (५०७) कष् । आ एत्य कषन्त्यस्मिन्निति आकषः ।
[निकषः] निपूर्व० 'कष हिंसायाम्' (५०७) कष् । निकषन्त्यस्मिन्निति निकषः । अनेन सर्वत्र घप्र० → अ । निपातनात् साध्यः ॥छ।।
व्यञ्जनाद् घञ् ॥ ५।३।१३२ ॥ [व्यञ्जनात्] व्यञ्जन पञ्चमी ङसि । [घञ्] घञ् प्रथमा सि ।
घस्यापवादः ।
[वेदः] 'विदक् ज्ञाने' (१०९९) विद् । 'विद्रोंती लाभे' (१३२२) विद् । 'विदिप् विचारणे' (१४९७) विद् । विदन्ति-विन्दन्ति-विन्दते वा अनेनेति वेदः । अनेन घप्र० → अ ।
[चेष्टो बलम् ] 'चेष्टि चेष्टायाम्' (६७०) चेष्ट् । चेष्टतेऽनेनेति चेष्टो बलम् । अनेन घञ्प्र० → अ ।
[आपाकः] आयूर्व०, 'डुपचींष् पाके' (८९२) पच् । एत्य पचन्त्यस्मिन्नित्यापाकः । अनेन घप्र० → अ । 'ञ्णिति' (४।३।५०) उपान्त्यवृद्धिः आ । 'क्तेऽनिटश्च'० (४।१।१११) च० → क० ।
[आरामः ] 'रमिं क्रीडायाम्' (९८९) रम्, आपूर्व० । एत्य रमन्ति जना अस्मिन्नित्यारामः । अनेन घप्र० → अ। शेषं पूर्ववत् ।
[लेखः] 'लिखत् अक्षरविन्यासे' (१३२६) लिख् । लिखति वर्णानि जनोऽस्मिन्निति लेखः । अनेन घञ्प्र० → अ। 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए ।
[बन्धः] 'बन्धंश् बन्धने' (१५५२) बन्ध् । बध्यते जनोऽनेनेति बन्धः । अनेन घप्र० ।
[नेगः] 'णिजॅकी शौचे च' (११४१) णिज् । 'पाठे धात्वादेर्णो नः' (२१३/९७) निज् । नेनेक्ति अस्मिन्निति नेगः । अनेन घञ्प्र० → अ। 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए । 'क्तेऽनिटश्च'० (४।१।१११) ज० → ग० ।
[वेगः] 'विजूंकी पृथग्भावे' (११४२) विज् । वेवेक्ति अस्मिन्निति वेगः । अनेन घप्र० → अ। 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए । 'क्तेऽनिटश्च'० (४।१।१११) ज० → ग० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org