Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 05

SR No.: 003295
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2012
Total Pages: 400
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 153

१३६
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां दुण्डिकायां ।
शत्रानशावेष्यति तु सस्यौ । ५।२।२० ॥
शानशौ ।
[ शत्रानशौ ] शतृश्च आनश् च =
[ एष्यति ] 'इंण्क् गतौ' (१०७५) इ । इष्यतीति एष्यत् तस्मिन् । अनेन शतृप्र० स्यपूर्वः । गु० ए ।
[तु] तु प्रथमा सि ।
[ सस्यौ ] सह स्येन वर्त्तेते इति सस्यौ । 'सहस्य सोऽन्यार्थे' (३।२।१४३) सहस्य सभावः ।
[ यान्, यान्तौ, यान्तः ] 'यांक् प्रापणे' (१०६२) या । याति - यात : - यान्तीति यान् - यान्तौ - यान्तः । अनेन शतृप्र०
→ अत् । प्रथमा सि-औ-जस् । 'ऋदुदितः' (१।४।७०) नोऽन्तः |
[ शयानः, शयानौ, शयानाः ] 'शीङ्क् स्वप्ने' (११०५) शी । अनेन आनश्प्र० → आन । 'शीङ एः शिति' (४।३।१०४) शी० सि-औ-जस् ।
शेते - शयाते - शेरते इति शयानः- शयानौ - शयानाः । शे० । 'एदैतोऽयाय् ' (१।२।२३) अय् । प्रथमा
[ निरस्यन्, निरस्यमानः ] निर् 'असूच् क्षेपणे' (१२२१) अस् । निरस्यति निरस्यमान: । ‘उपसर्गादस्योहो वा' ( ३।३।२५) इत्यनेनात्मनेपदम् । अनेन शतृप्र० श्यः' (३।४।७२) श्यप्र०य । 'अतो म आने ' ( ४|४|११४) मोऽन्तः ।
निरस्यते वा इति निरस्यन् अत् आनश्प्र० आन । 'दिवादेः
[पचन्] पचतीति पचन् । अनेन शतृप्र० → अत् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । प्रथमा सि । 'ऋदुदितः' (१।४।७०) नोऽन्तः । 'दीर्घङ्याब् ' ० ( १|४|४५) सिलुक् । 'पदस्य ' (२|१|८९) तलोपः ।
आन । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' ( ३।४७१) शव् । 'अतो म
-
[ पचमानः ] पचते = पचमानः । अनेन आनश्प्र० आने' (४|४|११४) मोऽन्तः ।
एकविषयत्वाद् वर्त्तमानाऽपि यातीत्यादि, एवं सर्वत्र ।
[ सन् ] 'असक् भुवि' (११०२) अस् । अस्तीति सन् । अनेन शतृप्र० → अत् । ' श्ना - ऽस्त्योर्लुक्' (४।२।९०) अलुक् । प्रथमा सि । 'ऋदुदितः ' (१।४।७०) नोऽन्तः । 'दीर्घड्याब् ' ० (१।४।४५) सिलुक् । 'पदस्य' (२|१|८९) तलोपः ।
=
-
[ अधीयान: ] अधि 'इंक् अध्ययने' (११०४) इ । अधी अधीयानः । अनेन आनश्प्र० आन । ‘धातोरिवर्णोवर्णस्येयुव्’० (२।१।५० ) इय् । 'समानानां'० (१।२1१) दीर्घः ।
[ विद्यमान: ] 'विदिंच् सत्तायाम् ' (१२५८) विद् । विद्यते विद्यमानः । अनेन आनश्प्र० आन । 'दिवादेः श्यः' (३।४।७२) श्यप्र०य । 'अतो म आने' (४|४|११४) मोऽन्तः ।
[ जुह्वत् ] 'हुंक् दाना-ऽदनयो:' (१९३०) हु । जुहोतीति जुह्वत् । अनेन शतृप्र० अत् । 'हवः शिति' (४।१।१२) द्विः । ‘ग-होर्ज:' (४|१|४०) ह० ज० । 'ह्विणोरप्विति व् यौं' (४।३।१५) व्० । प्रथमा सि । 'दीर्घड्याब् - व्यञ्जनात् से: ' (१।४।४५) सिलुक् ।
For Private Personal Use Only
[ जानन् ] 'ज्ञांश् अवबोधने' (१५४०) ज्ञा । जानातीति जानन् । अनेन शतृप्र० अत् । 'क्र्यादेः' (३।४।७९) श्नाप्र० → ना । ‘जा ज्ञा- जनोऽत्यादौ' (४।२।१०८) "जा" आदेशः । श्रनश्चाऽऽतः' (४/२/९६) आलुक् । प्रथमा सि । 'ऋदुदित: ' (१।४।७०) नोऽन्तः । 'दीर्घङयाब् ' ० (१।४।४५) सिलुक् । 'पदस्य ' (२२११८९) तलोपः ।
(