________________
पञ्चमाध्यायस्य प्रथमः पादः॥
[विक्रियः] विक्रीतः स्मात् । 'संयोगात्' (२।१।५२) इय् । [सोमविक्रयी ] सोम 'डुक्रींग्श् द्रव्यविनिमये' (१५०८) क्री । सोमं विक्रीतवान् = सोमविक्रयी । [घृतविक्रयी] घृतं विक्रीतवान् = घृतविक्रयी । [तैलविक्रयी ब्राह्मणः] तैलं विक्रीतवान् = तैलविक्रयी । सर्वत्र अनेन इन्प्र० । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ए । 'एदैतोऽयाय' (१।२।२३) अय, ब्राह्मणः । [धान्यविक्रायः ] धान्यं विक्रीतवान् = धान्यविक्रायः । [घृतविक्रायः] घृतं विक्रीतवान् = घृतविक्रायः ।
[तैलविक्रायो वणिक] तैलं विक्रीतवान् = तैलविक्रायः । सर्वत्र 'कर्मणोऽण्' (५।११७२) अण्प्र० → अ । 'नामिनोऽकलि-हलेः' (४।३।५१) वृद्धिः ऐ । 'एदैतोऽयाय' (१।२।२३) आय, वणिक् । भावे अलन्तस्य मत्वर्थीयेनेना सिध्यति कुत्सायामण्बाधनार्थं वचनम् ॥छ।।
हनो णिन् ॥ ५।१।१६० ॥ [हनः] हन् पञ्चमी ङसि । [णिन् ] णिन् प्रथमा सि ।
[पितृव्यघाती ] 'हनंक हिंसा-गत्योः' (११००) हन् । पितृव्यं हतवान् = पितृव्यघाती । अनेन णिन्प्र० → इन् । 'ञ्णिति घात्' (४।३।१००) हन्० → घात् ।
[मातुलघाती ] मातुलं हतवान् = मातुलघाती । अनेन णिन्प्र० → इन् । “णिति घात्' (४।३।१००) हन्० → घात् ।
[पितृव्यघातः] पितृव्यं हतवान् = पितृव्यघातः । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२) अण्प्र० → अ । 'ज्जिति घात्' (४।३।१००) हन् → घात् ।
[मातुलघातः ] मातुलं हतवान् = मातुलघातः । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२) अण्प्र० → अ । 'ञ्णिति घात्' (४।३।१००) हन्० → घात् ।
[शत्रुघातः] शत्रु हतवान् = शत्रुधातः । 'कर्मणोऽण' (५।१७२) अणप्र० → अ । 'ञ्णिति घात्' (४।३।१००) हन्० → घात्० ।
[चौरघातः ] चौरं हतवान् = चौरघातः । 'कर्मणोऽण्' (५।१।७२) अण्प्र० → अ । 'ञ्णिति घात्' (४।३।१००) हन्० → घात् । घअन्तान्मत्वर्थीयेनेना सिद्धे भूतकुत्साभ्यामन्यत्र शत्रुघातीत्यादौ मत्वर्थीयनिवृत्त्यर्थं वचनम् छ।।
ब्रह्म-भ्रूण-वृत्रात् क्विप् ॥ ५।१।१६१ ॥ [ब्रह्मभ्रूणवृत्रात् ] ब्रह्मा च भ्रूणश्च वृत्रश्च = ब्रह्मभ्रूणवृत्रम्, तस्मात् । [क्विप्] क्विप् प्रथमा सि । [ ब्रह्महा ] ब्रह्माणं हतवान् = ब्रह्महा ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org