________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां ढुण्ढिकायां ।
[आशितम्भव ओदनः] आशित 'भू सत्तायाम्' (१) भू । आशितो भवत्यनेन = आशितम्भव ओदनः । अनेन खप्र० → अ । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् । 'खित्यनव्ययाऽरुषो०' (३।२।१११) मोऽन्तः ।
[आशितम्भवा पञ्चपूली] आशितो भवत्यनया = आशितम्भवा । अनेन खप्र० → अ । 'नामिनो गुणोऽक्ङिति' (४।३।१) गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१२।२४) अव् । 'खित्यनव्ययाऽरुषो०' (३।२।१११) मोऽन्तः । 'आत्' (२।४।१८) आप्प्र० → आ । पञ्चन्-पूल मांडणीयइ । पञ्चानां पूलानां समाहारः = पञ्चपूली । 'द्विगो: समाहारात्' (२।४।२२) ङी । 'अस्य ङ्यां लुक्' (२।४।८६) अलुक् ।
असरूपत्वादनडपि
[आशितस्य भवनम् ] आशितस्य - तृप्तस्य भवनम् । 'भावे' (५।३।१२२) अनटप्र० । करणेऽपि आशितस्य भवनं आशितभवन इत्युदाहार्यम्, न घञ्, [अ]सरूपत्वात् । आशित इति निर्देशादश्नातेः कर्तरि तो दीर्घत्वं च ॥छ।।
नाम्नो गमः खड्-डौ च विहायसस्तु विहः ॥ ५।१।१३१ ॥ [नाम्नः] नामन् पञ्चमी ङसि । [गमः] गम् पञ्चमी ङसि । [खड्डौ] खड् च डश्च = खड्डौ । [च] च प्रथमा सि । [विहायसः] विहायस् षष्ठी ङस् । [तु] तु प्रथमा सि । [विहः ] विह प्रथमा सि ।
[तुरङ्गः] 'तुरक् त्वरणे' इति जुहोत्यादौ अपरपठितः । तुतोर्तीति । 'नाम्युपा०' (५।१५४) कप्र० । तुरो गच्छति - क्रियाविशेषणं वा तुरं-त्वरितं गच्छतीति । अनेन खड्प्र० → अ । 'खित्यनव्ययाऽरुषो०' (३।२।१११) मोऽन्तः ।
[भुजङ्गः] 'भुजोंत् कौटिल्ये' (१३५१) भुज् । भोजनं = भुजः । 'स्थाऽऽदिभ्यः कः' (५।३।८२) कप्र० । भुजेन - कौटिल्येन भुज इव वा गच्छति = भुजङ्गः । अनेन खड्प्र० → अ । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः । 'खित्यनव्यया०' (३।२।१११) मोऽन्तः । ... [प्रवङ्गः] प्रव अम (३९२) - द्रम (३९३) - हम्म (३९४) - मीम (३९५) - गम्लं गतौ (३९६) गम् । प्रवेण गच्छति । अनेन खड्प्र० → अ । शेषं पूर्ववत् ।
[प्लवङ्गः] प्लवेन गच्छति । अनेन खड्प्र० → अ । शेषं पूर्ववत् ।
[विहङ्गः] विहायस् - गम् । विहायसा गच्छति = विहङ्गः । अनेन खड्प्र० → अ । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः । अनेनैव विहायस् → “विह' आदेशः, ततो मोऽन्तः ।
[तुरगः] तुरं गच्छतीति तुरगः । अनेन डप्र० → अ । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादिलोपः । अग्रेऽप्येवं पूर्ववत् वाक्यम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
