Page Text
________________
६६
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढुंढिका ।
[मध्व्वत्र, मध्वत्र मधु । प्रथमा सि । 'अनतो लुप्' (१।४।५९) सिलोपः । अत्र अव्यउ । प्रथमा सि । 'अव्ययस्य' (३।२७) सिलोपः । ‘इवर्णादेरस्वे०' (१।२।२१) व् । अनेन ।
[बाल्यम्] बाल्य । प्रथमा सि । 'अतः स्यमोऽम्' (१।४।५७) अम् । 'समानादमोऽतः' (१।४।४६) अलोपः ।
वाग् जयति वाच् । प्रथमा सि । दीर्घड्याव०' (१।४।४५) सिलोपः । 'जिं अभिभवे ।' (८) जि । वर्त्त० तिव । शव् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० ए । 'एदैतोऽयाय' (१।२।२३) अय् ॥छ।।
शिटः प्रथम-द्वितीयस्य ।।१।३।३५।। [शिटः प्रथम-द्वितीयस्य शिट् पञ्चमी डसि । प्रथमश्च द्वितीयश्च = प्रथमद्वितीय, तस्य, षष्ठी डस्, ‘टा-डसोरिन-स्यौ' (१।४।५) स्य ।
[त्वं कुरोषि, त्वं करोषि] युष्मद् । प्रथमा सि । त्वमहं सिना प्राक् चाऽकः' (२।१।१२) त्वं । 'डुकंग करणे' (८८८) कृ । वर्त० सिव् । 'कृग-तनादेरुः' (३।४।८३) उ । 'उ-श्नोः' (४।३।२) गु० ओ । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) अर् | 'नाम्यन्तस्था०' (२।३।१५) स० → ष० । अनेन द्वित्वम् ।
त्वं क्खनसि, त्वं खनसि] युष्मद् । प्रथमा सि । त्वमहं सिना प्राक् चाऽकः' (२।१।१२) त्वं । ‘खनूग अवदारणे' (९१३) खन् । वर्त० सिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव' (३।४।७१) शव् । अनेन द्वित्वे सति 'अघोषे प्रथमोऽशिटः' (१३५०) ख० → क० ।
[क क्खनति, क-खनति, कः खनति, कः खनति] किम् । प्रथमा सि । 'किमः कस्तसादौ च' (२।१।४०) किमहुंतइ क क्रियते । 'सो रुः' (२।१।७२) स० → र० । 'रः कख-पफयोः ४क-(पौ' (१।३।५) । अनेन ।
[कारप्पचति, कारपचति, कः प्पचति, कः पचति कर पूर्ववत् । 'रः कख-पफयोः रक-पौ' (११३१५) । अनेन । [कारप्फलति, कारफलति] कर् पूर्ववत् । 'रः कख-पफयोः ४क-(पौ' (११३५) ) । अनेन ।
[कश्च्चरति, कश्चरति, कश्च्छादयति, कश्छादयति, कषट्टीकते, कष्टीकते, कष्ठुकारः, कष्टकारः] कर् पूर्ववत् । चरत्यादौ 'च-ट-ते सद्वितीये' (११३७) श-प-सा यथाक्रमेण ज्ञेयाः ।
[स्त्थाली, स्थाली] स्थाली २ । प्रथमा सि । 'दीर्घड्याब' (१।४।४५) सिलोपः । अनेन ।
[सप्फीता, स्फीता] 'स्फायैङ् वृद्धौ' (८०४) स्फाय । स्फायते स्म । 'गत्यर्था-ऽकर्मक-पिव-भुजेः' (५।१।११) क्तप्र० → त । 'स्फायः स्फी वा' (४।१।९४) स्फाय० → स्फी आदेशः । 'आत्' (२।४।१८) आप् । 'समानानां०' (१।२।१) दीर्घः । प्रथमा सि । 'दीर्घङ्याब्०' (१।४।४५) सिलोपः ।। छ ।।
ततः शिट: ।।१३।३६।। [ततः] तद् । ताभ्याम् = ततः । 'किमद्वयादिसर्वाद्यवैपुल्यबहोः पित् तस्' (७।२१८९) पित् तस्प० । 'आ ढेरः' (२।११४१) द० → अ० । 'लुगस्यादेत्यपदे (२।११११३) अलुक् । 'सो रुः' (२११७२) स० → र० । 'रः पदान्ते०' (११३५३) विसर्गः ।
[शिटः] शिट् षष्ठी डस् ।
तिच शेते, तच शेते तद् । प्रथमा सि । 'अनतो लुप्' (१।४।५९) सिलोपः । शेते 'धुटस्तृतीयः' (२११७६) द० → द० । 'तवर्गस्य श्चवर्ग-ष्टवर्गाभ्यां योगे च-टवर्गी' (११३।६०) द० → ज० । 'अघोषे प्रथमोऽशिटः' (१३५०) ज० → च० । अनेन द्वित्वम् ।
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003291 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |