Page Text
________________
अथ प्रथमाऽध्यायस्य तृतीयः पादः ।।
शव् । अनेन ।
कश्छादयति] कर । 'छदण अपवारणे' (१९६४) छन् । 'चुरादिभ्यो णिच' (३।४।१७) णिचप्र० । “णिति' (४३।५०) उपान्त्यवृद्धिः छाद् । वर्त्त० तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) ए । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) अय् । अनेन र० → श० ।
[कष्टीकते, पुनष्टीकते] कर्-पुनर् । ककुङ् (६२२) - श्वकुङ् (६२३) - बकुङ् (६२४) - श्रकुङ् (६२५) - श्लकुङ् (६२६) - ढौकृङ् (६२७) - त्रौकङ् (६२८) - ष्वष्कि (६२९) - वस्कि (६३०) - मस्कि (६३१) - तिकि (६३२) - टिकि (६३३) 'टीकृङ् गतौ' (६३४) टीक् । वर्त० ते । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । अनेन र० → ष०।
[कस्तरति, अन्तस्तरति कर-अन्तर् । 'तृ प्लवन-तरणयोः' (२७) तू । वर्त० तिव् । 'कर्त्तयनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३।१) गु० अर् । अनेन र० → स० ।
[कस्थुडति, अन्तस्थुडति] कर् - अन्तर् । लुड (१४४८) - 'थुड संवरणे' (१४४९) थुड् । वर्त० तिव् । 'तुदादेः शः' (३।४।८१) शप्र० । अनेन र० → स० ।। छ ।।
नोऽप्रशानोऽनुस्वाराऽनुनासिकौ च पूर्वस्याऽधुट्परे ।।१।३।८।। [नोऽप्रशानोऽनुस्वाराऽनुनासिकौ] - षष्ठी डस् । न प्रशान् = अप्रशान्, 'नजत्' (३।२।१२५) न० → अ०, तस्य । अनुस्वारश्च अनुनासिकश्च = अनुस्वाराऽनुनासिकौ, प्रथमा औ, 'ऐदौत् सन्ध्यक्षरैः' (११२/१२) औ. ।
[च पूर्वस्याऽधुट्परे] च अव्यउ । पूर्व षष्ठी डस्, 'टा-डसोरिन-स्यौ' (१।४।५) स्य । धुट् एव परो यस्मादसौ धुट्परः, न धुट्परः = अधुट्परः, 'नञत्' (३।२।१२५) न० → अ०, तस्मिन् । अनुस्वारागम-अनुनासिकादेश्च पूर्वक्रमिहिं हुंहि ।
[भवांश्चरति, भवाँश्चरति] 'भांक दीप्तौ' (१०६१) भा । भातीति । 'भातेर्डवतुः' (उणा० ८८६) डवतुप्र० । 'डित्यन्त्यस्वरादेः' (२।१।११४) अन्त्यस्वरादेर्लोप भवत् । प्रथमा सि । 'ऋदुदितः' (११४७०) नोऽन्तः । 'अभ्वादेरत्वसः सौ' (१।४।९०) दीर्घः । दीर्घड्याव०' (१।४।४५) सिलोपः । ‘पदस्य' (२।१८९) तलोपः । 'चर भक्षणे च' (४१०) चर् । वर्त्तः तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । अनेन ।
[भवांश्छादयति, भवाँश्छादयति] भवान् पूर्ववत् । छादयति (१।३७) सूत्रवत् । अनेन [भवांष्टीकते, भवाँष्टीकते ] भवान् पूर्ववत् । टीकते (१।३।७) सूत्रवत् । अनेन । [भवांस्तरति, भवाँस्तरति] भवान् पूर्ववत् । तरति (१।३७) सूत्रवत् । अनेन [भवांस्थुडति, भवाँस्थुडति] भवान् पूर्ववत् । थुडति (१।३७) सूत्रवत् । अनेन । [भवान् त्सरुकः] त्सरु । त्सरौ कुशलः = त्सरुकः । 'कोऽश्मादेः' (६।३।९७) कप० ।। ॥
[प्रशाञ् चरति] 'शमू उपशमे' (१२३०) शम्, प्रपूर्व० । प्रशाम्यतीति प्रशान् । 'क्विप' (५।१।१४८) क्विप्प० । 'अहन्-पञ्चमस्य क्वि-क्डिति' (४।१।१०७) दीर्घः शा । 'मो नो म्वोश्च' (२।१।६७) म० → न० । 'अप्रयोगीत' (११३७) क्विप्लोपः । प्रथमा सि । 'दीर्घड्याब्-व्यञ्जनात् सेः' (१।४।४५) सिलुक् । 'चर भक्षणे च' (४१०) चर् । वर्त्तः तिव् । 'कर्त्तर्यनदभ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'तवर्गस्य श्चवर्ग-ष्टवर्गाभ्यां योगे च-टवर्गी' (१।३।६०) न० → ० ।
[प्रशाण टीकते] प्रशान् पूर्ववत् । टीकते (१।३।७) सूत्रवत् । 'तवर्गस्य श्चवर्ग-ष्टवर्गाभ्यां योगे च-टवर्गी' (११३१६०) न० → ण ।
P.
'छदण संवरणे' (१६५५) ।
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003291 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |