Page Text
________________
१२
तौ = परमदिवौ । 'परतः स्त्री पुम्वत् ० ' ( ३।२।४९) पुंवद्भावः । प्रथमाद्वि० औ ।
[गोधुक् ] गो 'दुहीं क्षरणे' (११२७) दुह् । गां दोग्धि इति क्विप् गोधुक् । 'क्विप्' (५।१।१४८) क्विप्प्र० । [ परमवाचौ] परमा वाक् ययोः तौ परमवाचौ ।
=
श्री सिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढुंढिका ।
[ausat] दण्डो विद्यते यस्याऽसौ दण्डी । 'अतोऽनेकस्वरात्' (७।२।६) इन्प्र० । 'अवर्णेवर्णस्य' ( ७|४|६८ ) अवर्णलोपः । ईषदूनौ दण्डिनी = बहुदण्डिनी । 'नाम्नः प्राग् बहुर्वा' (७|३|१२) बहुप्र० = बहुदण्डिन् । प्रथमाद्वि० - औ । 'नाम्नो नोऽनहून ' (२।१।९१) नलोपो न भवति ।
[दधिसेक्] 'षिचत् क्षरणे' (१३२१) षिच् । 'षः सोऽष्ट्यै०' (२।३।९८) सिच् । सिञ्चतीति सेक् । 'मन्वन् • क्वनिप्-विच् क्वचित्' (५।१।१४७) विच्प्र० । लघोरुपान्त्यस्य (४।३।४) गुणः ए । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) विच्प्रत्ययलोपः । दध्नः सेक् = दधिसेक् । प्रथमैक० सि । 'दीर्घड्याब्०' (१।४।४५) सिलोपः । 'चजः क- गम्' (२।१।८६) चक० । 'धुटस्तृतीयः ' (२।१।७६) क०ग० । 'विरामे वा' (१।३।५१) ग०
क० ।
[दधिसेचौ ] दध्नः सिचौ ।
[ बहुसेक्] ईषदून: सेक् ।
[ बहुसेचौ] ईपदूनौ सेचौ । 'नाम्नः प्राग् बहुर्वा' (७|३|१२) बहुप्र० । प्रथमाद्वि० औ ।
असप इति प्रतिषेधाभावे सेकः पदादित्वं न स्यात्, तदभावे च पदमध्यस्थत्वात् षत्वं स्यादित्यस्मिन् कर्तव्ये वृत्त्यन्तस्य पदत्वात् सकारस्य पदादित्वम् ।। छ ।।
सविशेषणमारव्यातं वाक्यम् ||१|१|२६|
[सविशेषणम् ] 'शिष्लृप् विशेषणे' (१४९२) शिष्, विपूर्वकम् । विशिष्यते अनेनेति विशेषणम् । 'करणाऽऽधारे' ( ५ । ३ । १२९) अनट्प्र० अन । सह विशेषणैर्वर्त्तते इति सविशेषणम् । 'सहस्य सोऽन्यार्थे' ( ३।२।१४३ ) सह किहइ सभाव-ह लोपः क्रियते इत्यर्थः । प्रथमैक० सि । 'अतः स्यमोऽम् ' (१।४।५७) अम् । 'समानादमोऽतः' (१।४।४६) अमोऽस्य लुक् ।
[आरव्यातम् ] 'रव्यांक् प्रकथने' (१०७१) रव्या, आड्पूर्वकम् । आख्याति स्म । 'क्लीवे क्तः' (५।३।१२३) क्तप्र० → त । प्रथमैक० सि । 'अतः स्यमोऽम् ' (११४१५७) अम् । 'समानादमोऽतः ' (१।४।४६ ) अमोऽस्य लुक् ।
[वाक्यम् ] 'वचंक् भाषणे' (१०९६) वच् । उच्यते इति वाक्यम् । 'ॠवर्ण व्यञ्जनाद् घ्यण्' (५।१।१७) घ्यण्प्र० य । ञ्णिति' (४।३।५० ) उपान्त्यस्वरवृद्धिः । तेऽनिटश्च - जो: ०' (४।१।१११ ) चक० । प्रथमैक० सि । 'अतः स्यमोऽम्' (१।४।५७) अम् । 'समानादमोऽतः ' (१।४।४६ ) अमोऽस्य लुक् ।
[धर्मो वो रक्षतु] धर्मो (१।१।२० ) सूत्रवत् ।
वः (१।१।२० ) सूत्रवत् ।
'रक्ष पालने' (५६७) रक्ष् । पञ्चमी तु तु । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् अ । [उच्चैर्वो वदति ] 'वद व्यक्तायां वाचि' (९९८) वद् । वर्त्तमाना तिव् ति । कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१ ) शव् → अ ।
[भोक्तुं त्वा याचते, भोक्तुं मा याचते] 'भुजंप् पालनाऽभ्यवहारयोः ' (१४८७) भुज् । भोजनाय = भोक्तुम् । 'क्रियायां क्रियार्थायां तुम्०' (५।३।१३ ) तुम्प्र० । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) उपान्त्यस्वरगुणः । 'च-जः क- गम्' (२।१।८६) ज०
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003291 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |