Page Text
________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृका ढूंढिका ।
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaam
maan
स्यादौ' (२०११) तिसृ आदेशः । पक्षे 'अनतो लुप' (१।४।५९) सिलोपः ।
[प्रियचतुष्कुलम्] प्रियाश्चतुरो यत् कुले तत् ।।छ।।
वाऽन्यतः पुमांष्टादौ स्वरे ||१।४।६२।। [वाऽन्यतः] वा प्रथमा सि । अन्यस्मात् = अन्यतः । 'किमद्वयादिसर्वाद्यवैपुल्यबहोः पित् तस्' (७।२।८९) पित् तस्प्र० ।
[पुमांष्टादौ] पुम्स् । प्रथमा सि । 'पुंसोः पुमन्स्' (१।४।७३) पुमन्स् । 'न्स्महतोः' (१।४।८६) दीर्घः । 'दीर्घड्याब्०' (१।४।४५) सिलोपः । ‘पदस्य' (२।१८९) सलोपः । टा आदिर्यस्याऽसौ टादिस्तस्मिन् । 'नोऽप्रशानोऽनुस्वाराऽनुनासिकौ च पूर्वस्याऽधुट्परे' (११३८) न० → ष० - अनुस्वारागमः ।
[स्वरे] स्वर । सप्तमी ङि । 'अवर्णस्ये०' (११२१६) ए. ।
[ग्रामण्या, ग्रामणिना कुलेन] 'णींग प्रापणे' (८८४) णी । पाठे धात्वादेर्णो नः' (२।३।९७) नी- ग्रामपूर्व० । ग्रामं नयतीति क्विप् । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) क्विप्लोपः । 'ग्रामाऽग्रान्नियः' (२।३।७१) न० → ण० । ग्रामं नयति यत् कुलं तद् = ग्रामणि । 'क्लीबे' (२।४।९७) ह्रस्वत्वं । तृतीया टा । अनेन पुंबढ़ावे सति 'निमित्ताऽभावे नैमित्तिकस्याऽप्यभावः' (न्यायसं० १।२९) इति न्यायात् पुनरपि ईकारोऽवतिष्ठते, अन्यथा 'ट: पुंसि ना' (१।४।२४) इति ग्रामणिना स्यात् । 'क्विब्वृत्तेरसुधियस्तौ' (२।११५८) यत्वं । ग्रामणिना इत्यत्र 'अनामस्वरे नोऽन्तः' (१।४।६४) नोऽन्तः । 'ट: पुंसि ना' (१।४।२४) टा० → ना० न भवति ।
[ग्रामण्याम्, ग्रामणिनि कुले] ग्रामणी पूर्ववत् । सप्तमी ङि । 'निय आम्' (१।४।५१) आम् । 'क्विब्वृत्तेरसुधियस्तौ' (२।११५८) यत्वं । 'क्लीबे' (२।४।९७) हूस्वः । 'अनामस्वरे नोऽन्तः' (१।४।६४) नोऽन्तः ।
[कोः, कर्तृणोः] कर्तृ(२) । षष्ठी-सप्तमी ओस् । अनेन पुंबद्भावः । यत्र पुंवत् तत्र 'इवर्णाद०' (१२।२१) रत्वं । द्वितीये 'अनामस्वरे नोऽन्तः' (१।४।६४) नोऽन्तः । 'र-वर्णान्नो ण०' (२।३।६३) न० → ण० ।
[कर्तृणाम्] कुर्वन्तीति कर्तारः । ‘णक-तृचौ' (५।१।४८) तृचप्र० → तृ । 'नामिनो गुणोऽक्डिति' (४।३१) गु० अर्, तेषां = कर्तृणाम् । 'दिर्हस्वरस्याऽनु नवा' (११३।३१) विकल्पे द्वित्वम् ।
[अतिराया, अतिरिणा] रायमतिक्रान्तं यत् कुलं तद् = अतिरि । तृतीया टा । अनेन पुंवद्धावे सति ‘एदैतोऽयाय' (१।२।२३) आय् । पक्षे 'क्लीबे' (२।४।९७) ह्रस्वः ।
[अतिनावा, अतिनुना] नावमतिक्रान्तं यत् कुलं तद् = अतिनु । तृतीया टा । अनेन पुंवदावे सति 'ओदौतोऽवाव' (११२१२४) आव् । पक्षे 'क्लीबे' (२।४।९७) ह्रस्वः ।
[कुमा, कुमारिणे कुलाय] कुमारीवाऽऽचरति । 'कर्तुः क्विप्०' (३।४।२५) क्विप्प० । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) क्विप्लोपः । चतुर्थी डे । 'स्त्रीदूतः' । (१।४।२९) दै० → ऐ० । 'अनामस्वरे नोऽन्तः' (१।४।६४) नोऽन्तः ।
[पीलुने फलाय] पीलु | पीलोवृक्षस्य विकारः फलं । 'विकारे' (६।२।३०) अणप्र० । 'फले' (६।२५८) अण्लोपः । चतुर्थी उ । 'अनामस्वरे नोऽन्तः' (१।४।६४) नोऽन्तः । फल । चतुर्थी डे । 'डे-इस्योर्याऽऽतौ' (१।४।६) य । 'अत आ स्यादौ०' (१।४।१) दीर्घः ।
[शुचिनी कुले] शुचि । औ । ‘औरीः' (१।४।५६) ई । 'अनाम् स्वरे नोऽन्तः' (१।४।६४) नोऽन्तः ।
P.4 अन्यस्मात् = अन्यतः । 'आधादिभ्यः' (७।२।८४) तसुप्र० ।
P.5 'प्राण्यौषधि-वृक्षेभ्योऽवयवे च' (६।२।३१) अण्प्र० → अ ।
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003291 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |