________________
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे -तलौ तालवृक्षौ तयो यमलम् समश्रेणीकं ययुगलं द्वयं परिवश्व अर्गला तभिभे तत्सदृशे दीर्घप्तरलपोनत्यादिना बाहू यस्य स तथा भूतः, तथा-लङ्घनप्लवनजवनप्रमर्दनसमर्थः तत्र कवने गादे रतिक्रमगो प्लबने कूदने जबने अतिशीघ्रगमने प्रमर्दने कठिनस्यापि वस्तूनघूर्णने समर्थ:-सक्तः, तथा छेकः कलापण्डितः दक्षः कार्याणामविलम्बितकारी (शीघ्रकारी) प्रष्ठ: बाग्मी कुशलः सम्परुकिया परिज्ञायकः, मेधावी सकृत् श्रुतहष्कर्मज्ञः, निपुणशिल्पोपातः-निपुणं यथास्यात्तथा शिल्पक्रियासु कुशलतामुपगतः प्राप्तः, एवंविधः पुरुषः एक महान्तं शलाकहस्तकं वा सरित्पर्णादिशलाकासमुदाय सरित्पर्णादि शलाकामयीं सम्माजनिकामित्यर्थः क शब्दाः विकल्पार्थाः दण्डसंपुच्छनी वा दण्डयुक्तां सम्मानिकाम् वा, वेणुशलाकिकीं वा वंशशलाकानिवृत्तां संमार्जनिकां गृहीत्वा आदाय राजाङ्गणं वा-राजप्रागणं, राजान्तःपुरं वा, देवकुलं वा, सभां वा, पुरप्रधानानां सुसनिवेशनहेतुमण्ड पिकामित्यर्थः, प्रपा वा पानीयशालाम् आरामं वा दम्पत्यो नगरासन्नरतिश्यानम् , उद्यानं वा क्रीडार्थागतलम्बे अर्गला के जैसे जो गर्त आदि के लांघने में, कूदने में और अति शीघ्र चलने में या अति कठिन भी वस्तु को पूर्ण करने में विशिष्ट शक्तिशाली हो, छेद-कलाभिज्ञ हो, दक्ष हो कार्य करने में विलम्बकर्ता न हो, पृष्ठ वाग्मी हो, कुशल हो-कार्य करने की विधिका ज्ञाता हो, मेधावी हो एकवार सुनकर या देखकर उस २ काम का करनेवाला हो, निपुणशिल्पोगत हो-अच्छी तरह से शिल्प क्रियाओं में कुशलता प्राप्त हो ऐसा वह दारक खजूर के पत्तों की बनी हुई बुहारी को या बासकी सीकों से बनी हुई बुहारी को कि जिसके भीतर दण्ड लगाया गया हो लेकर राजाङ्गण को या राजा के अन्तः पुरको देवकुलको, या पुरप्रधानजनों को सुख से बैठने योग्य किसी मंडपस्थान को, या पानीयशाला को, आराम को-दम्पतीजनों को, जहां रति क्रीडा करने में निश्चिन्तता मिले ऐसे नगरालनवर्ती स्थान को या उद्यान को-क्रीडार्थ आगतजनो के यान बाहन અર્ગલા જેવા હોય, જે ગત વગેરેને ઓળંગવામાં, કૂદકો મારવામાં અને અતિ શીવ્ર ચાલવામાં અથવા અતિ કઠિન વધુને વિચૂર્ણિત કરવામાં વિશિષ્ટ શક્તિશાલી હોય, છેક કલાભિજ્ઞ હોય, દક્ષ હેય, કાર્ય કરવામાં વિલંબ કરનાર હોય નહીં, પ્રચ્છ-વાગ્મી હેય, કુશળ હાય-કાર્ય કરવાની વિધિને જાણનાર હોય, મેધાવી હોય, એક વખત સાંભળીને કે જેઈને કઈ પણ કામને શીખીને કરનાર હેય, નિપુણ-
શિપગત હોય, સારી રીતે શિલ૫ કિયાઓમાં કુશલતા પ્રાપ્ત હોય” એ તે દારક ખજૂરના પાંદડાની બનેલી સાવરણીને અથવા વાંસની સીકોની બનેલી સાવરણીને કે જેની અંદર દંડ બેસાડવા માં આવેલ હોય લઈને રાજાંગણુને કે રાજાના અન્તઃપુરને કે દેવ–કુલને કે પુર પ્રધાન જનેને સુખ પૂર્વક બેસવા યેગ્ય કેઈ મંડપ સ્થાનને કે પાનીયશાલાને, આરામને-દંપતી જનોને જ્યાં પતિકીડા કરવામાં નિશ્ચિતતા મળે, એવા નગરાસન્નત સ્થાનને કે ઉદ્યાનનેક્રીડાથે આગત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org