________________
५६०
जम्बूद्वीपप्रक्षप्तिसूत्रे इत्यर्थः, तस्य अत्र विशेषणस्य विभुपदस्य मूले परनिपातः प्राकृतत्वात् , तथा 'जिणस्स गाणिस्स नायगस्स बुहस्स बोहगस्स' जिनस्य रागद्वेषजेतुः तथा ज्ञानिन:-सातिशयज्ञानयुक्तस्य, तथा नायकस्य धर्मश्रेष्ठचक्रवर्तिनः, तथा बुद्धस्य विदितत्त्वस्य तथा बोधकस्य परेषामावेदिततत्वस्य तथा 'सबलोग नाहस्स निम्ममस्स' सकललोकनाथस्य समस्त प्राणिवर्गस्य ज्ञानवीजाधानसंरक्षणाभ्यां योगक्षेमकारित्वाद, तथा निर्ममस्य ममत्वरहितस्य तथा 'पवरकुसमुन्भवस्स जाईए सत्तियःस' प्रदरकुल समुद्भवस्य जात्या क्षत्रियस्य क्षत्रिय सुवंशोत्पन्नस्येत्यर्थः 'जसे लोमुत्तमम्स जणणी धण्णासि तं पुण्णासि कयत्यासि' एवंविध. विख्यातमुणस्य लोकोत्तमाय तीर्थंकरस्य यत्त्वमसि जननी माता तत्वं धन्याऽसि धन्याहा॑ऽसि, समस्त जीवों को समझाया है अतः प्रभु सातिशयवचन लब्धिवाले इस विशे षण द्वारा प्रकट किये गये हैं। 'जिणस्स णाणिस्स नायगस्स बृहस्स बोहगस्स सवलोगनाहस्स निम्ममस्स पवरकुलसंभवस्स जाईए खत्तिअस्स सि लोगुत. मस्स जणणी' उन्हों ने राग वेष रूपी अन्तरंग शत्रुओं पर विजय पाई है इसलिये उन्हे जिन कहा गया है वे सातिशय ज्ञान युक्त हुए हैं इसलिये ज्ञानी उन्हें प्रकट किया गया है नायक उन्हें इसलिये कहा गया है कि वे धर्म के श्रेष्ठ नायक हुए है मोक्ष मार्ग के नेता हुए हैं तत्त्वों के ज्ञाता होने से बुद्ध, दूसरों को तत्वो का ज्ञान कराने से बोधक, समस्त प्राणि वर्ग में ज्ञान रूप बीज के आधान से और उसके संरक्षण से योग क्षेमकारी होने के कारण सकल लोकनाथ, ममताविहीन होने से निर्ममत्व श्रेष्ठ कुलमें उद्भूत होने के कारण प्रवरकुलसमुद्भूत एवं क्षत्रिय वंश में जन्म लेने से जात्या क्षत्रिय प्रकट किये गये हैं। इस प्रकार के विख्यात गुणवाले लोकोत्तम तीर्थ कर की तुम जन्मदात्री-जननी हो इसलिये પ્રભુએ બધા જીવોને સમજાવી છે. જેથી પ્રભુને સાતિય વચન લબ્ધિ રૂપ આ વિશેષણ १९ अट ४.व.मां माव्या छे. 'जिणस्स गोणिरस नायगरस बुहस्स बोहगस्स सव्वलोगनाहस्स निम्नमस्स पबरकुलसंभवस्स जाईप खत्तिअस्स जंसि ले गुत्तमरस जणणी' तेमणे રાગ-દ્વેષ રૂપી અન્તરંગ શત્રુઓ ઉપર વિજય મેળવ્યો છે. એથી જ તેઓ શ્રી જિન કહેવામાં આવે છે. તે શ્રી સતિશય જ્ઞાન યુક્ત થયા છે એથી તેમને જ્ઞાની પ્રકટ કરવામાં આવ્યા છે. તેઓ ધર્મના નાયક છે તેથી તેમને નાયક પ્રકટ કરવામાં આવ્યા છે. તેઓ મેક્ષ માર્ગના નેતા છે. તેઓ તના જ્ઞાતા હોવાથી બુદ્ધ, બીજાઓને તરોનું જ્ઞાન કરાવે છે તેથી બેધક, સમસ્ત પ્રાણિ વર્ગમાં જ્ઞાન રૂપી બીજનું આધારે તેમજ તેના સંરક્ષણથી યેગ ક્ષેમકારી હોવાથી સલલે ક નાથ મમતા વિહીન હોવાથી નિર્મમત્વ, શ્રેષ્ઠ કુળમાં ઉદ્દભુત હવા બદલ પ્રવર કુલ સમુદ્ભૂત તેમજ ક્ષત્રિય વંશમાં જન્મ લેવાથી જાત્યા ક્ષત્રિય પ્રકટ કરવામાં આવેલા છે. આ પ્રકારના વિખ્યાત ગુણ સંપન્ન લેકત્તમ તીર્થ. ४२नी श्री रामदात्री ननी छ। मेथी 'धण्णासि' तमे धन्य छ।. 'पुण्णासि' पुण्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org