Page Text
________________
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे एत व्याख्या चैवम्---कृष्णः मध्यमावस्थायां कृष्णवर्णपत्रसम्पन्नत्वाद् वन पण्डोऽपि कृष्णवर्णः न चोपचारमात्रेण कृष्ण इति व्यवह्रियते । किन्तु कृष्णतया प्रतिभासनात् । तथाऽऽह --- कृष्णावभासः-यावतिवनषण्डभागे कृष्णदलानि सन्ति तावति तद्भागे स वनपण्डोऽतीव कृष्णः कृष्णवर्णोऽवभासाः कान्तिर्यस्य वनषण्डस्य स तथाकृष्णवर्णावभाससम्पन्नः एवमग्रेऽपि । तथा-नीलः प्रदेशान्तरे नीलवर्णपत्रयुक्तः मयूरकण्ठवत् एवं नीलावभासः नीलवर्णावभाससम्पन्नः तथा-हरितः-प्रदेशान्तरे हरितवर्णपत्रयुक्तः एवं हरितावभासः हरितवर्णपर्णानां प्राचुर्याच्छुक पक्षवदवभासमानः इदानीं स्पर्शापेक्षया वर्ण्य ते-शीत:-शीतलस्पर्शवान् आर्द्रलतापुजपिहितान्तरालतलतया सूर्य किरणाप्रवेशात् अतएव शीतावभासः क्रीडार्थसमागतानां वनषण्डतलवर्तिव्यन्त
मध्यमावस्था में पत्तों का वर्ण कृष्ण हो जाता है अतः उन पत्तों से युक्त होने के कारण यहां बनको भी कृष्ण वर्णवाला कह दिया गया है इस तरह यह वनषण्ड किसो २ प्रदेश में काले वर्ण वाला है यह कथन उपचार मात्र से कहा गया नहीं जानना चाहिये क्योंकि उस रूप से ही इसका अवभास होता है इसी बात को स्पष्ट करने के लिये "किण्हे किण्होभासे । इन दो पदों का प्रयोग किया गया। इसी तरह किसी २ प्रदेश में यह वन नीलवर्ण वाले पत्तों स युक्त होने के कारण स्वयं नीलवर्ण वाला है और इसी रूप से इसका अबभास होता है तथा किसी २ प्रदेश में यह वन पत्रों की हरीतिमा को लेकर – अर्थात् हरे २ पत्रों से युक्त होने के कारण-स्वयं हरित वर्णवाला है और इसीरूप से इसका अवभास होता है. यह वषण्ड किसो स्थान विशेष में शीतलस्पर्शवाला है. क्यो कि आर्द्रलतापुञ्जों से इसका तल सदा पिहित-ढकारहता है, तथा सूर्य किरणों का प्रवेश वहां नहीं हो सकता है. अतएव वहां पर क्रीडा के लिये समागत व्यन्तर देव और देवियों को इसका स्पर्श शीतल रूप से प्रतीत होता है । क्यों
માણે મધમાવસ્થામાં પાંદડાઓને વર્ણ કૃષ્ણ થઈ જાય છે. એથી એ પંદડાઓથી યુક્ત હેવા બદલ અહીં વનને પણ કૃષ્ણ વર્ણ યુક્ત કહેવામાં આવેલ છે. આ પ્રમાણે આ વનખંડ કઈ કઈ પ્રદેશમાં શ્યામવર્ણ યુક્ત છે. આ કથન ઉપચાર માત્રથી જ કહેવામાં આવેલ છે એવું સમજવું ન જોઈએ કેમ કે તે રૂપથી જ આને અવભાસ થાય છે. આ વાતને २५४ ४२१। भाट “किण्हे किण्होभासे” मा में पहोना प्रयोग ४२वामा मावस छे. अशते કઈ કઈ પ્રદેશમાં આ વન નીલવર્ણ યુક્ત પાંદડાઓથી યુક્ત હવા બદલ સ્વયં નીલવર્ણ યુકત છે. અને આ રૂપથી જ એને અવભાસ થાય છે. તેમજ કઈ કઈ પ્રદેશમાં આ વને પત્રોની હરીતિમાને લઈને એટલે કે લીલા લીલા પાંદડાઓથી યુક્ત હોવા બદલ
સ્વયં હરિત યુકત છે અને આ રૂપથી આને અવભાસ થાય છે. આ વનખંડ કેઈ સ્થાન વિશેષમાં શીતલ સ્પર્શવાળે છે કેમ કે આદ્રલતા પુજેથીઆનું તળિયું સદા પિડિતઆચ્છાદિત રહે છે, તેમજ સૂર્યકિરણે. ત્યાં પ્રવેશી શકતા નથી. એથી જ ત્યાં કીડા મટે આવેલ વ્યંતરદેવ અને દેવીઓને આનો સ્પર્શ શીતળ રૂપથી પ્રતીત થાય છે. કેમ કે તેઓ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003154 |
| Book Title | Agam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Jain Shastroddhar Samiti Ahmedabad |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 994 |
| Language | Prakrit, Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 29 MB |