________________
३ कामसमुद्देशः।
अथ कामसमुद्देशः कथ्यते । तत्रादावेव कामस्य लक्षणमाहआभिमानिकरसानुविद्धा यतः सर्वेन्द्रियप्रीतिःस कामः॥१॥ टीका-कामशब्देन स्त्रियामभिलाषः कथ्यते । यतो यस्मादभिलाषात् सर्वेन्द्रियप्रीतिर्जायते स कामः, न केवलं रतिलक्षणः। किंविशिष्टा सर्वेन्द्रियप्रीतिः ? अभिमानिकरसानुविद्धा । आभिमानिकरसशब्देन निरर्गलता प्रोच्यते तयानुविद्धा यासौ स्नेहलक्षणसर्वेन्द्रियप्रीतिः कामाभिलाषो भवति, तदाह- यस्याः नायिकायाः कलशब्दं श्रुत्वा कर्णाभ्यां निरर्गला प्रीतिर्जायते, तस्या सुकोमलाङ्गस्पर्शेन च निरर्गला प्रीतिर्भवति । तथा यस्या रूपावलोकनेन . नेत्रयोनिरर्गला प्रीतिः । तथा यस्याः परिमलाढ्याङ्गस्या घ्राणात् प्राणस्य निरर्गला प्रीतिः । तथा तस्या अधरपानात् जिह्वाया अमृतपानादिवं निरर्गला प्रीतिर्भवति स कामः पंचप्रकारेण नैकेनापि हीयते । तथा च राजपुत्रः
सर्वेन्द्रियानुरागः स्यात् यस्याः संसेवनेन च ।
सच कामः परिशेयो यत्तदन्यद्विचेष्टितम् ॥१॥ तथा च--
इन्द्रियाणामसन्तोषं यः कश्चित् सेवते स्त्रियं ।
स करोति पशोः कर्म नररूपस्य मोहनं ॥२॥ अपि च---
यदिन्द्रियविरोधेन मोहनं क्रियते जनः ।
तदन्धस्य पुरे नृत्यं सुगीतं वधिरस्य च ॥ ३॥ अथ यथा कामसेवनेन पुमान् सुखी भवति तथाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org
