________________
सदाचारसमुद्देशः।
यत्प्रयच्छति न स्वामी सेवितोऽप्यल्पकं फलं । कल्पवृक्षोपमोऽन्येषां तत्फलं पूर्वकर्मणः ॥१॥ अथ सदा दुःखितः पुरुषो यथा भवति तदाहस सदैव दुःखितो यो मूलधनमसंवर्धयन्ननुभवति ॥ २० ॥ टीका–स पुरुषः सदैव दुःखितो भवति । यः किं करोति ? अनुभवति व्ययं करोति। किं कुर्वन् ? असंवर्धयन् । किं तत् ? मूलधनं पितृपैतामहं नाम । कथमसंवर्धन् ? केवलं । केवलं भक्षयन् न वृद्धिं नयति सदा दुःखितो दरिदो भवतीत्यर्थः । तथा च गौतमः
न वृद्धि यो नयोद्वित्तं पितृपैतामहं कुधीः । केवलं भक्षयत्येव स सदा दुःखितो भवेत् ॥ १॥ अथ मूर्खदुर्जनपतितैः सह संगेन यद्भवति तदाह--- मूर्खदुर्जनचाण्डालपतितैः सह संगतिं न कुर्यात् ॥ २१ ॥ टीका-न कुर्यान्न विदधीत । कां ? संगति मैत्रीं । कथं ? सह साई । कैः ? मुर्खदुर्जनपतितचाण्डालैः । तथा च
मूर्खदुर्जनचाण्डालैः संगतिं कुरुतेऽत्र यः।
स्वप्नेऽपि न सुखं तस्य कथंचिदपि जायते ॥१॥ अथ क्षणिकचित्तानुरागलक्षणमाहकिं तेन तुष्टेन यस्य हरिद्राराग इव चित्तानुरागः ॥ २२ ॥
टीका-किं तेन पुरुषेण तुष्टिं गतेन। यस्य किं ? यस्य चित्तानुरागो हरिद्राराग इव-क्षणमात्रं सततं न भवति । तथा च जैमिनिः--
आजन्ममरणान्ते यः स्नेहः स स्नेह उच्यते साधूनां यः खलानां च हरिद्राराग सन्निभः ॥१॥ अथात्मानमजानन् यः पराक्रमं करोति तमाहखात्मानमविज्ञाय पराक्रमः कस्य न परिभवं करोति ॥३२॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
