________________
राजरक्षासमुद्देशः ।
इक्षुरसेनापि सिक्तो निम्बः कटुरेव ।। ५६ ।। टीका — निम्बो वृक्षविशेषः स कटुरेव । किंविशिष्टः : सिक्तः ।
केन ? इक्षुरसेनापि । तथा च गर्गः -
पिशुनं दानमाधुर्य संप्रयायि कथंचन । सिक्तश्चक्षुरसेनापि दुस्त्यजा प्रकृतिर्निजा ॥ १ ॥ अथ कुल्यानां पोषणे यद्भवति तदाह
सन्मान दिवसादायुः कुल्यानामपरिग्रहहेतुः ॥ ५७ ॥
टीका - कुल्यानां सजातीयानां दायादानां सन्मानदिवसादारभ्य यः आयुः तत्प्रदानं ताप्रग्रह: ( ? ) हेतुर्विनाशकारणं । तथा च शुक्रः कुल्यानां पोषणं यच क्रियते मूढपार्थिवैः ।
आत्मनाशाय तज्ज्ञेयं तस्माच्याज्यं सुदूरतः ॥ १ ॥ अथ दायादानां को तंत्रवृद्धया यद्भवति तदाहतंत्रकोशवर्धिनी वृत्तिर्दायादान् विकारयति ॥ ५८ ॥ टीका -- विकारयति विकार नयति । कासौ ? वृतिर्वर्तनलक्षणा । कान् ? दायादान् । किंविशिष्टा ? कोशतंत्रवर्द्धिनी । तंत्र हस्त्यश्वादिबलं । कोशो भांडागारं । या वृतिर्वघयति सकृतासती दायादान् सविकारान् करोति । तथा च गुरुः
वृत्तिः कार्या न कुल्यानां यया सैन्यं विवर्धते । सैन्धवृद्धा तु तेनन्ति स्वामिनं राज्यलोभतः ॥ १ ॥ अथ कुल्यानामपि यथा तंत्रकोश वृद्धिः कार्या तथाहभक्तिविश्रम्भादव्यभिचारिणं कुल्य पुत्रं वा संवर्धयेत् ॥ ५९ ॥ टीका — संवर्धयेत् वृद्धिं नयेत् । कं ? कुल्यं दायादं । कथंभूतं ? अव्यभिचारिणं । कदाचिद्योऽव्यभिचारिणं विकारं न करोति । कस्मात् ? भक्तिविश्रम्भात् भक्तिव्याजात् । तथा च नारद:
Jain Education International
-
For Private & Personal Use Only
२३९
_________
www.jainelibrary.org