________________
२४ राजरक्षा - समुद्देशः ।
B
अथ राजरक्षासमुद्देशो व्याख्यायते । तत्रादावेव राजरक्षाकारण
माह
राज्ञि रक्षिते सर्व रक्षितं भवत्यतः स्वेभ्यः परेभ्यश्च नित्यं राजा रक्षितव्यः ॥ १ ॥
टीका - रक्षितव्यो रक्षणीयः । कोऽसौ ? राजा । केभ्यः ? स्वेभ्य आत्मीयम्यः : सकाशात् तथा परेभ्यः । कथं ? नित्यमेव ( तस्मिन् रक्षिते सर्वे रक्षितं भवति यतः ) । तथा च रैभ्य:
रक्षिते भूमिनाथे तु आत्मीयेभ्यः सदैव हि । परेभ्यश्च यतस्तस्य रक्षा देशस्य जायते ॥ १ ॥
अथ राज्ञो रक्षा यथा भवति तथाह
अतएवोक्तं नयविद्भिः - पितृपैतामहं महासम्बन्धानुबद्धं शिक्षितमनुरक्तं कृतकर्मणां च जनं आसन्नं कुर्वीत ॥ २ ॥
अथ राज्ञो रक्षा यथा भवति तथाह
Che
टीका - अत एवोक्तमस्माद्भणितं । कः ? नयविद्भिः नीतिविद्भिः । किं तदुक्तमित्याह - एतद्गुणविशिष्टं जनं लोकं समासन्नं कुर्वीत कुर्याद्रक्षार्थं । किंविशिष्टं जनं ? महासम्बन्धानुबद्धं महान् योऽसौ परिणयन् लक्षणस्तेनानुबद्धं यंत्रितं । तथा शिक्षितं विचक्षणं । तथानुरक्तं कृतकर्मणां येन राजकर्माणि कृतानि । तथा पितृपैतामहमन्वयागतं समासन्नं कुर्यात् ।
तथा च गुरु:
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org