________________
१४२
नीतिवाक्यामृते
टीका-यस्य पुरुषस्य परवित्ते दृष्टे परस्त्रीषु दृष्टासु निःस्पृहं चेतो भवति स मानवो न भवति प्रत्यक्षं दैवं देवतास्वरूपं । तथा च वर्ग:
परद्रव्ये कलत्रे च यस्य दृष्टे महात्मनः । न मनो विकृतिं याति स देवो न च मानवः॥१॥ अथ रामसिकानां कार्यारम्भो यादृग्भवति तथाहसमायव्ययः कार्यारंभो रामसिकानाम् ॥ ११९ ॥
टीका-ये राभसिकाः पुरुषा भवन्ति आनन्देन कार्य कुर्वन्ति । यदि कार्ये कृते आयव्ययौ समौ भवतः सोप्यानन्दस्तेषां । तथा च हारीत:
आयव्ययौ समौ स्यातां यदि कार्यों विनश्यति । ततस्तोषेण कुर्वन्ति भूयोऽपि न त्यजन्ति तम् ॥१॥ अथ महामूर्खाणां यथा कार्यारम्भो भवति तमाहबहुक्लेशेनाल्पफलः कार्यारम्भो महामूर्खाणाम् ॥ १२० ॥
टीका-ये महामूर्खा भवन्ति ते बहुक्लेशेनाल्पफलमपि कार्यारम्भं कुर्वन्ति न निर्वेदं यान्ति । तथा च वर्ग:
बहुक्लेशानि कृत्यानि स्वल्पभावानि च क्रतुः ? । महामूर्खतमा येऽत्र न निर्वेदं ब्रजन्ति च ॥१॥ अथ कापुरुषाणां कार्यारम्भः प्रोच्यतेदोषभयान कार्यारम्भः कापुरुषाणां ॥ १२१ ॥
टीका-ये कापुरुषा भवन्ति ते दोषभयात्कार्यारम्भं न कुर्वन्ति । एतेन कृतेन एष दोषो भविष्यति । अनेन कृतेन पुनरन्यतमो दोषो भविष्यति । एवं चिन्तयमानाः कापुरुषा निरुद्यमा भवन्ति सदा कापुरुषाः । तथा च वर्ग:
१ संतानुं पु.। २ कार्यों इति टीकापुस्तके नपुंसकलिंगोऽपि कार्यशब्दः पुल्लिंगत्वेनोक्तः । तथा हारीतवचनमपि एताहगेव ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org
