________________
११८
नीतिवाक्यामृते
टीका-एतद्वररुचिवृत्तान्तवदनं गुरुतरं बृहत्कायां ज्ञेयं, अप्रशिखेति पुनश्चतुर्भिरक्षरैराद्यैर्यः कृतः श्लोकः स लिख्यते
अनेन तव पुत्रस्य प्रविष्टेस्य वनान्तरे ।
शिखामाकृष्यपादेन खड्ड्रेनोपहतं शिरः ॥१॥ अथ यैः सह मंत्रो न कार्यस्तानाहन तैः सह मंत्रं कुर्यात् येषां पक्षीयेष्वपकुर्यात् ॥ ३१ ॥ टीका-येषां पक्षीयेषु बान्धवादिषु अपकुर्यात् वधबन्धादिकं कुर्यात् तैः सह मंत्रं न कारयेत् यतस्ते मंत्रभेदं चक्रुः । तथा च शुक्रः
येषां वधादिकं कुर्यात्पार्थिवश्च विरोधिनां।
तेषां सम्बन्धिभिः सार्द्ध मंत्रः कार्यों न कर्हि चित् ॥१॥ अथ मंत्रकाले राज्ञां समीपे येन स्थातव्यं तमाह. - अनायुक्तो मंत्रकाले न तिष्ठेत् ॥ ३२ ॥ टीका-अनायुक्तोऽप्रोक्तो भूभुजा, मंत्रकाले न तिष्ठेत् । यतो यद्यपीष्टः स्यात्तथाप्यनेनापि द्वारेण मंत्रभेदो भवतीति सशंकः स्यात् । तथा च शुक्रः
यो राज्ञो मंत्रवेलायामनाहूतः प्रगच्छति ।
अतिप्रसादयुक्तोऽपि विप्रियत्वं ब्रजेद्धि सः॥१॥ तथा च श्रूयते शुकसारिकाभ्यामन्यैश्च तिर्यग्भिमत्रभेदः ३३ टीका-गतार्थमेतत् । एषा कथा बृहत्कायां कथिता ज्ञातव्येति । अथ मंत्रभेदाद्यादृग्व्यसनं जायते तदाह-- मंत्रभेदादुत्पन्नं व्यसनं दुष्प्रतिविधेयं स्यात् ।। ३४ ॥
१ प्रसुप्तस्येत्यपि पाठान्तरं । २ आरुह्येति पाठान्तरम् । ३ खङ्गेन निहतं इत्यपि पाठान्तरम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org