________________
त्रयीसमुद्देशः।
अथ ब्राह्मणक्षत्रियवैश्यबाह्यं केवलं ब्राह्मणानां यत् भवति तदाहअध्यापनं याजनं प्रतिग्रहो ब्राह्मणानामेव ॥७॥ टीका-ब्राह्मणानामयं विशेषो यदध्यापनं कुर्वन्ति तथा याजनं यजमानानां तथा च प्रतिग्रहमपि, एतत् कर्मत्रयं न क्षत्रियवैश्यानां, ब्राह्मणस्य षटर्माणि । तथा च हारीत:
यजनं याजनं चैव पठनं पाठनं तथा ।
दानं प्रतिग्रहोपेतं षट्कर्माणि द्विजन्मनां ॥१॥ अथ क्षत्रियाणां यत्कर्म भवति तदाह
भूतसंरक्षणं शस्त्राजीवनं सत्पुरुषोपकारो दीनोद्धरणं रणेऽपलायनं चेति क्षत्रियाणाम् ॥ ८॥
( भूतानां प्राणिनां संरक्षणं, शस्त्रेणाजीवनं, सत्पुरुषाणां सजनानां उपकारः ) दीना अन्धपंगुरोगिपूर्वकास्तेषामुद्धरणं निर्वाहणं यथा भवति तथा कार्यमितिक्षत्रियाणां धर्मः । तथा च पाराशरः
क्षत्रियण मृगाः पाल्याः शस्त्रहस्तेन नित्यशः।
अनाथोद्धरणं कार्य साधूनां च प्रपूजनम् ॥१॥ अथ वैश्यधर्ममाह-- वार्ताजीवनमावेशिकपूजनं सत्रप्रपापुण्यारामदयादानादिनिपिणं च विशाम् ॥९॥
टीका-वैश्यानां तावद्वार्ताजीवनं वार्ताशब्देन कृषिकर्मपशुपालनपूर्वकं कर्म प्रोच्यते। तथावेशिकपूजनमकपटं यज्ञाद्यं । तथा सत्रप्रपापुण्यारामदयादानादिकर्माणि-सत्रं नित्यान्नदानं स्वशक्त्या, तथा प्रपा
१ पण्यवार्ताजीवनं वैश्यानामित्येवं रूपं सूत्रं मुद्रित-पुस्तके। २ सर्वेषां 'प्राणिनां दुःखादिभ्यतामभयप्रदानं। ३ अन्नप्रदानस्थानं ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
