________________
आन्वीक्षिकीसमुद्देशः ।
अथाभिलाषस्य स्वरूपमाह
आगामिक्रिया हेतुरभिलाषो वेच्छा || २६ ॥ टीका - आगामिक्रिया भविष्यत्कृत्यं तस्य हेतुः कारणमभिलाषः कथ्यते, वा विकल्पेनेच्छा वेति । तथा च गुरुः-भाविकृत्यस्य यो हेतुरभिलाषः स उच्यते । इच्छा वा तस्य सन्धा या भवेत्प्राणिनां सदा ॥ १ ॥ अथात्मनः प्रत्यवायेषु यत्पुरुषेण कर्तव्यं तदाहआत्मनः प्रत्यवायेभ्यः प्रत्यावर्तन हेतुद्वेषोऽनभिलाषो वा २७ टीका - आत्मनः सकाशात् ये प्रत्यवाया दोषा भवन्ति तेषां प्रत्यावर्तनं व्याघोटनं तस्य हेतुः कारणं द्वेषो जुगुप्साऽनभिलाषो वा वांञ्छा वा । तथा च गुरुः
आत्मनो यदि दोषाः स्युस्ते निंद्या विबुधैर्जनैः । अथवा नैव कर्तव्या वाञ्छा तेषां कदाचन ॥ १ ॥
अथोत्साहस्य स्वरूपमाहहिताहितप्राप्तिपरिहारहेतुरुत्साहः || २८ ||
टीका यस्मिन् कर्मणि क्रियमाणे हितस्याभीष्टस्य प्राप्तिर्भवति । तथाहितस्यानिष्टस्य परिहारस्त्यागो भवति स उत्साहो हृदयानन्दः कथ्यते । तथा च वर्ग:
शुभाप्तिर्यत्र कर्तव्या जायते पापवर्जनम् ।
हृदयस्य परा तुष्टिः स उत्साहः प्रकीर्तितः ॥ १ ॥
Jain Education International
७५.
+
अथ प्रयत्नस्य स्वरूपमाह -
प्रयत्नः परनिमित्तको भावः ।। २९ ।।
टीका - परार्थे ऽन्यकृते यो भावश्चित्तं मयास्यैतदवश्यं कर्तव्यमिति: स प्रयत्नः । तथा च व (ग)र्ग:
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
