________________
૯
महाकामाला भूमिपालाः, सशस्त्रा न योधाः कलौ भीमपालाः । पुरस्तस्य पीड़ाहराः शुद्धवर्णा, विभो ! येन जप्ता भवन्नामवर्णाः ॥ १३ ॥” - कलापकम् (૫) શ્રીમેરુનુંગસૂરિષ્કૃત ‘પાર્શ્વનાથ’સ્તોત્રમાં—
ન્યાધિવધવષવ્યાજા-નજામ સમવ મયમ્ । ક્ષય પ્રયાતિ પાર્શ્વા-નામસ્મરણમાત્રતઃ || ૬ ૫” (૬) શ્રીધર્મધાપરિષ્કૃત ‘શત્રુંજયકલ્પ'માં—
ધનઃ—ન્નજળ—નહિ–ળ-વળ-તિ-રિ-વિસ-વિસદ્દાનુ=મય | नास जं नामसुई तं सितुंजयमहातित्थं ॥ ३७ ॥” (૭) ‘પાર્શ્વ’તેત્રમાં—
“आधिव्याधिविरोधिवारिधियुधिव्यालस्फुटालोरगे भूतप्रेत मलिम्लुचादिषु भयं तस्येह नो जायते । नित्यं चेतसि 'पार्श्वनाथ' इति हि स्वर्गापवर्गप्रदं सन्मन्त्रं चतुरक्षरं प्रतिकलं यः पाठसिद्धं पठेत् ॥ ५ ॥"
સ્તોત્ર-યુગલનું તુલનાત્મક પર્યાલોચન.
લગભગ બે ત્રણ વર્ષ થયાં મારા મનમાં ભક્તામર અને કલ્યાણમન્દિરના સત્તુલન સંબંધી જે વિચારા ધેાળાયા કરતા હતા તેને આજે લિપિ-બદ્ધ કરવા પ્રવૃત્ત થાઉં છું. આ બે તેત્રોમાં સામ્ય તેમજ વૈષમ્યના મને ભાસ થયા કરતા હતા. આથી તેનું તુલનાત્મક દૃષ્ટિએ અધ્યયન કરવા હું લલચાયા હતા. આવી પરિસ્થિતિમાં આવું સન્તુલન કાઇએ કર્યું હોય તા તેની પણ મેં તપાસ કરવા માંડી. આના પરિણામ તરીકે રા. રા. પરમાનંદ કુંવરજી બી. એ. એલ, એક્. બી. એ લખેલા અને જૈનધર્મપ્રકાશ (પુ. ૩૪, અં. ૬ )માં પ્રસિદ્ધ થયેલા લેખ મારા જોવામાં આન્યા. આ સિવાય કાઇ અન્ય લેખ હજી સુધી મારી નજરે પડ્યો નથી. ઉપર્યુક્ત લેખથી મને યથાયોગ્ય સંતેાષ ન થતાં ઉલટી મને કાવ્ય-દૃષ્ટિએ–સાહિયની અપેક્ષાએ આ બે રસ્તેાત્રોનું વિશેષ પર્યાલાચન કરવાની તીત્ર ઉત્કંઠા ઉદ્ભવી. આ પ્રેરણાના અંકુરને પવિત કરવાના હેતુથી કેટલાક સાહિત્યના ઉપાસકાને પણ પેાતાના જ્ઞાનને લાભ મને આપવા મેં વિજ્ઞપ્તિ-પત્ર લખ્યાં. પણ્ડિત સુખલાલજીને પણ મેં એમના વિચારા લખી જણાવવા વિજ્ઞપ્તિ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org