Page Text
________________
भूमिका
अस्य स्तोत्रस्य प्रान्तेऽन्यत्र वा सिद्धसेनेति पदप्रयोगो नास्ति, अत एव नेदं तत्कर्तृकमिति कथनं प्रमाणविकलं ज्ञेयम्; यतः श्रीसिद्धसेनकृतां पञ्चमीं द्वात्रिंशिका मेकविंशतितमां च विहायान्यासु तत्कृतिषु 'सिद्धसेन' शब्दो न दृश्यते । स्तोत्रस्यास्य न काचन प्राचीना टीकोपलभ्यते तस्मात् तत्कर्तारः श्री सिद्धसेनेभ्यो भिन्ना इत्यपि न सङ्गतिमङ्गति, नाना द्वात्रिंशिका - यास्तथाविधटीकाऽनुपलब्धेः ।
श्री सिद्धसेन दिवाकरसमय:
कल्याणमन्दिरकर्तारः श्रीसिद्धसेन दिवाकरेभ्यो भिन्ना एवेति निर्धारणे स्पष्टप्रमाणाभावात् ते महामति श्रुतकेवलि - सन्मत्यादिप्रणेतारः श्रीसिद्धसेना एवेति मत्वा तेषां समयमाश्रित्य किञ्चिल्लिख्यते ।
३५
श्रीहरिभद्रसूरिवरविरचिते पञ्चवस्तुकसञ्ज्ञके ग्रन्थे सन्मति तद्विधातुसिद्धसेनदिवाकरनामनिर्देशः समस्ति । अतस्तत्पुरोगामिन एवैत इति सिध्यति । निशीथभाष्यं प्राणायि श्रीजिन भद्रगणिक्षमाश्रमणैर्येषां निर्वाणसमयः ६४५ तमोऽब्दो वैक्रमीयान्द इति जैनपरम्परा । भाष्यस्यास्य चूर्णिः श्रीजिनदासगणिमहत्तरैर्निरमायि । तैर्नन्दी चूर्णिः शकसंवति ५९८ मे प्रणीतेति सुविदितं विदुषाम् । एभिर्निशीथचूय दर्शनप्रभाविकग्रन्थरूपेण सन्मतिप्रकरणस्य द्विः श्रीसिद्धसेनानां योनिप्राभृताधारेण घोटकनिर्मातृरूपेणैकश उल्लेखोऽकारि । अनेनानुमीयते श्रीसिद्धसेनानां सत्तासमयो वैक्रमीयपञ्चमीशताब्धा नार्वाचीनः ।
गौतम न्यायसूत्रे ( १ - १ - ४ ) वात्स्यायनप्रणीते तद्भाष्ये चाभ्रान्तवाच्यो व्यभिचारिशब्दः समस्ति । किञ्च योगाचार्य भूमिशास्त्रप्रकरणार्यवाचनामतानुसारिणि प्रत्यक्षलक्षणेऽप्यभ्रान्तपदप्रयोगः । अनेन श्रीदिनागपूर्वगामिभिर्वौद्धबुधैरप्यभ्रान्तपदं प्रयुञ्जीत निष्कर्षः । एवं सत्यां परिस्थित्यां श्रीधर्मकीर्तिपश्चाद्गामिन एव श्री सिद्धसेना इति प्रो. कोबी-तदुपजीविप्रो. वैद्यमतस्य प्रामाण्यं किं सम्भवति ? ।'
१ " इति निरुपमयोगसिद्धसेनः प्रबलतम रिपुनिर्जयेषु वीरः । दिशतु सुरपुरुष्टुतस्तुतो नः सततविशिष्ठशिवाधिकारि धाम ॥ ३२ ॥ " २ " महार्चिर्धनेशो महाज्ञामहेन्द्रो, महाशान्तिभत महासिद्धसेनः ।
महाज्ञानगच्छा (मत्स्या ?) वनी मूर्तिरन् स एकः परात्मा गतिर्मे जिनेन्द्रः ॥ ३१ ॥” ३ " भण्णइ एतंतेणं अम्हाणं कम्मपाय णो इहो ।
ण णो सहाववाओ सुअकेवलिणा जओ भणिअं ॥ १०४७ ॥” पञ्चवस्तुकनाम्नि ग्रन्थे । "आयरिय सिद्ध सेणेण संमईए पद्विअजसेणं । दूसमणिसादिवागरकप्पत्तणओ तदक्खेणं ॥ १०४८ ॥" ५ विशेषार्थिभिर्वीक्ष्यतां मदीया गुर्जर प्रस्तावना ( पू. ३४ ) ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003015 |
| Book Title | Bhaktamara Kalyanmandir Namiun Stotratrayam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 408 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 24 MB |