________________
भक्तामरस्तोत्रम्
Thy name extinguishes conflagration.
The water in the form of mentioning Thy name completely extinguishes the conflagration which resembles the fire kindled by the hurricane ( furiously blowing ) at the time of the destruction of the world, which is fully ablaze and bright and from which flash forth tho sparks and which approaches as if with a desire to swallow the entire universe. ( 36 )
अथ भुजङ्गभयं दलयन्नाह
रक्तेक्षणं समदकोकिलकण्ठनीलं
क्रोधोद्धतं फणिनमुत्फणमापतन्तम् । आक्रामति क्रमयुगेन निरस्तशक
स्त्वन्नामनागदमनी हृदि यस्य पुंसः ॥ ३७॥ - गु० वि०-हे नागपतिसेव्य ! यस्य पुंसो हृदि त्वन्नामनागदमनी स्यात् । त्वन्नामैव नागदमनी-ओषधिविशेषो जाङ्गुलीविद्या वा। कोऽर्थः? । यः पुरुषः स्त्री वा त्वन्नाममन्त्रं चित्ते धत्ते सदेत्यर्थः । स निरस्तशङ्को-निर्भयः क्रमयुगेन-निजपदद्वन्द्वेन फणिनं-सर्पमाकामति-घर्षति रज्जुवत् स्पृशतीति । क्रमयुगग्रहणेन विशेषं द्योतयति । सामान्योऽपि सर्पः पादाहतः कुप्यति । दुष्टविषधरस्य का वार्ता ? । अथ पदोपलक्षणात् हस्तशरीराभ्यां घृष्टोऽपि न कोपवान् स्यात् । किंभूतम् ? रक्तेक्षणं-ताम्रनेत्रं समदकोकिलकण्ठनीलं-मत्तपिकगलकालं क्रोधोद्धतं-कोपोत्कटं-ईद्मदुर्दान्तं उत्फणं-ऊर्वीकृतफट आपतन्तं-सम्मुखं धावन्तम् ॥ इति वृत्तार्थः ॥ ३७॥ प्रभावे कथा
'नर्मदा'तटवास्तव्य-श्रेष्ठिपुत्री दृढव्रता ।
पुष्पस्रजमिवोग्राहि-मग्रहीत् करपङ्कजे ॥१॥-अनु० श्री'नर्मदा नदीतटे 'नर्मद'पुरे पुरश्रेष्ठी महेभ्यो नाम यथार्थनामा । तत्सुता कला गुणपूर्णा द्वैधमपि दृढव्रता भक्तामरस्तवं शुद्धमबुध्यत सा। अन्येास्तत्र पुरे वणिज्यायै दशपुरान्माहेश्वरः कर्मणो नामागमत् । कर्मणस्य महेभ्येन सह मैत्री जाता। श्रेष्ठिना स्वगृहे न्यमन्त्रि । कर्मणेन भुञ्जानेन श्रेष्ठिसुता दृष्टा । गाढानुरागोऽभूत् । कपटश्रावकीभूय कन्यार्थ धनाशनवसनदानादिना श्रावका मित्राणि कृतानि तेन । उक्तं च
"ऋतौ विवाहे व्यसने रिपुक्षये
प्रियासु नारीष्वधनेषु बन्धुषु ।
Jain Education International
www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
